Ferizovik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Bödöŋtıl (mesaj | katkılar)
Kaynak eklendi.
Bödöŋtıl (mesaj | katkılar)
Düzeltme
1. satır:
{{Kent bilgi kutusu
| ad = FerizajFerizovik
| resmi_ad =
| diğer_ad =
8. satır:
| görüntü = Komuna.jpg
| görüntü_boyutu = 250px
| görüntü_açıklaması = FerizajFerizovik
|dot_harita = Kosova-Kentleri.png
|nokta_x = 149
|nokta_y = 174
|nokta_harita_açıklaması = FerizajFerizovik'ınin [[Kosova]]'daki konumu
|nokta_harita_boyutu = 250px
| harita =
26. satır:
| altbölüm_adı = [[de jure]] {{bayrak|Birleşmiş Milletler}} [[Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Misyonu|UNMIK]]<br />[[de facto]] {{bayrak|Kosovo}} [[Kosova]]<br />{{bayrak|Sırbistan}} [[Kosova-Metohija Özerk İli|Kosova-Metohija]]
| altbölüm_türü2 = [[UNMIK'nin okrugları|Okrug]]/[[Kosova'nın illeri|İl]]/[[Kosova-Metohija Özerk İli'nin okrugları|Okrug]]
| altbölüm_adı2 = Kosovski okrug<br />[[Ferizaj ili|Ferizaj]]<br />Uroševački okrug| altbölüm_türü3 =
| altbölüm_türü3 =
| altbölüm_adı3 =
| kuruluş_sıfatı =
Satır 54 ⟶ 53:
| zaman_dilimi_DST =
| utc_offset_DST =
|latd=42 |latm=2322 |latNS=N
|longd=21 |longm=1410 |longEW=E
| rakım_m =
| posta_kodu = 70.000
| alan_kodu =
| website = [http://www.ferizaj-komuna.org/ FerizajFerizovik Belediyesi]
}}
 
'''Ferizovik'''<ref> Raif Vırmıça, Kosova’da Osmanlı Mimarî Eserleri I, TC. Kültür Bakanlığı, Ankara, 1999, s. 361-369</ref> <ref>[http://www.tumgazeteler.com/?a=4914921 Ferizovik’te 7 Kişi Gözaltında] Haber</ref> <ref>[http://erdemahmet.blogspot.com/2007_10_01_archive.html Ferizovikli edebiyatçı Avni Abdullah hakkında]</ref> <ref>[http://turktarih.net/tarih/415/mesrutiyet Meşrutiyet] Ferizovik’in söz edilişi</ref> <ref>[http://www.pristineliler.com/index.php/haberler/102-msk-ilk-secim-sonuclarini-acikladi- MSK ilk seçim sonuçlarını açıkladı] Ferizovik’teki seçim sonucu</ref> ([[Arnavutça]]: ''Ferizaj'' veya ''Ferizaji''; [[Sırpça]]: ''Урошевац / Uroševac''), [[de facto]] olarak [[Kosova Cumhuriyeti]]'nin [[Ferizaj ili]]nde ve [[Sırbistan]]'ın [[Kosova-Metohija Özerk İli]]'ne bağlı [[Uroševački okrug]]da, [[de jure]] olarak ise [[UNMIK]]'in [[Kosovski okrug]]unda yer alan şehir.
 
==Kelime anlamıŞehrin Adı ==
Şehrin adı, Osmanlı idaresi devrinde, tren hatlarının geçtiği bölgede yaşayan Firuz Ağa’nın ismi ile alakalıdır. Firuz Ağa, bölgenin ilerigelenlerinden biridir ve kurulan tren istasyonu da, kendi toprağı üzerine kurulmuştur. Firuz isminin Kosova’da özellikle Türkler dışındaki halklarca Feriz olarak telaffuz edilmesi, şehrin Türkçe adının da zamanla Ferizovik olarak kullanılması sonucunu doğurmuştur. Şehrin Ferizaj (Ferizay) olan Arnavutça adı da Firuz isminin bir varyantıdır. Sırpların şehre verdikleri ad olan “Uroševac” ise, Ortaçağ’da bölgede hükümran olan Sırp kralı Stefan Uroš’un adıyla alakalıdır. Uroševac (Uroşevats) ismi, Türk egemenliğinden sonraki devirde, Sırp isimlendirmesi olarak görülür. Ferizoviç ve Ferizovo biçimleri de şehrin [[Bulgarca]] adlarındandır.<ref>Robert Elsie, "Ferizaj", ''Historical Dictionary of Kosova'', s. 58. Scarecrow Press, 2004. ISBN 0810853094</ref>
 
Satır 70 ⟶ 69:
 
== Tarih ==
FerizajFerizovik şehri, 1873 yılına dek küçük bir köy durumunda olmuştur. Şehrin gelişmesi Osmanlı devrinin sonlarına doğru, [[Belgrat]]-[[Selanik]] tren hattının açılması ile beraber gerçekleşmeye başlamıştır.
 
1999 yılındaki [[Kosova Operasyonu|Kosova Savaşı]]nda şehir ve şehirliler Sırpların kontrolundaki Yugoslavya Ordusu (JNA) tarafından büyük hasara uğratılmıştır. Bu hazin sonuçlar, savaşın bitişiyle beraber şehirdeki Sırp nüfusun şehirden kaçması neticesini doğurmuştur.
Satır 77 ⟶ 76:
 
== Coğrafya ==
FerizajFerizovik, Kosova’nın güney kesiminde yer alır. Şehir, [[Priştine]]-[[Üsküp]] ve [[Prizren]]-[[Üsküp]] karayolunun kesişme noktasında konumlanır.
 
Dünyanın sayılı askerî üslerinden biri olan [[ABD]] [[Camp Bondsteel Askerî Üssü]], bu şehrin hemen yanında bulunur. Üssün kuruluşu, 1999 [[NATO]] müdahaleleri sonrasında oluşturulan yeni süreçle başlamıştır.
 
[[Dosya:Kisha-xhamia.jpg|thumb|left|FerizajFerizovik Camisi ve Ortodoks kilisesi]]
 
== Kültürel yapıYapı ==
FerizajFerizovik şehir merkezinde bulunan cami ve kilise, dinî hoşgörü örneği olarak simgeleştirilmektedir. Cami, 2. Dünya Savaşı sırasında hasar görmüştür. Sonrasında da onarılmıştır. Son Kosova Savaşı süresinde yok edilmekten kurtulmuştur.
 
2004 yılında Kosova çapında yaşanan ayaklanmalar sırasında ülkedeki birçok Ortodoks din yapısı gibi, FerizajFerizovik Ortodoks Kilisesi’ne yönelik de saldırılar yapılmaya çalışılmıştır.
 
==Ekonomi==
ABD şirketi “Brown & Root”, Bondsteel Üssü inşaatı sebebiyle şehirdeki en büyük işveren olmuştur. Bu şirket için Ferizaj’daFerizovik’te 1500 kişi çalışmaktadır. Şehrin devlete ait kurum ve kuruluşlarının 22’si özelleştirilmiştir. Ticaret ve Endüstri Bakanlığı’nın verilerine göre, şehirde 4500’den fazla küçük ve orta ölçekli işletme bulunmaktadır. Şirketlerin %11’i üretim merkezli, %43’ü hizmet sektörü merkezli ve %46’sı da ticaret merkezli yapılardır.
 
==Eğitim==
Belediye sınırları içinde 30 ilköğretim okulu ve bu okullara devam eden 22.771 öğrenci bulunmaktadır. 8 ortaöğretim okulunda (lise ve meslek liseleri) 7.054 öğrenci eğitim görmektedir. Öğrencilerin büyük bölümü Arnavut etnisitesine dâhilken, öğrenciler içinde az sayıda Aşkali, Rom, Goralı ve Türk öğrencilere de rastlanmaktadır. Ferizaj’teFerizovik’te ayrıca, 270 öğrencili bir anaokulu da bulunmaktadır. Şehirde, internet hizmetinin verildiği iki halk kütüphanesi vardır. <ref>[http://www.osce.org/documents/mik/2006/05/1205_en.pdf BM Kosova Misyonu: FerizajFerizovik Belediyesi Profili], Ekim 2007</ref>
 
==Medya==
Ferizaj’teFerizovik’te 3 televizyon istasyonu ve 4 radyo istasyonu kayıtlıdır. Bunlar RTV TEMA, TV Liria, RTV Festina, Radio Ferizaj e Radio Fortuna adlı kuruluşlardır.
 
==Demografik yapıYapı==
Şehrin nüfus oranlarına dair kesin bilgiler henüz bulunmamaktadır. Son sayımlar 1991’de yapılmıştı ve bu tarihten günümüze dek FerizajFerizovik ve çevresi, birçok demografik değişiklik yaşadı. 2007 yılı belediye verileri ışığındaki tahminlere göre şehrin nüfusu 160.000-170.000 civarındadır. En büyük oran Arnavutlara ait olup, bunları sırasıyla Aşkali, Rom, Goralı, Boşnak, Sırp ve Türk nüfusu izlemektedir.
 
1990’lar civarında şehrin nüfusu 80.000 dolayında iken, 1999 savaşı ile beraber çevreden ve Sırbistan’ın Müslüman bölgelerinden yapılan göçlerle şehir nüfusunda büyük artış yaşanmıştır. 1998-1999 savaş sürecinde şehir nüfusu 57.421 olarak kayıtlanmıştır. Rakamlara göre bu nüfusun %82.1’i Arnavut, %9.4’ü Sırp’tır. Kalan oran ise diğer halklara aittir (Türk, Boşnak, Aşkali, Rom, Goran).
 
==Kaynak Kaynakça ==
{{kaynakça}}
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ferizovik" sayfasından alınmıştır