Fritz Haber: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Bot değişikliği Ekleniyor: mn:Фриц Хабер |
k Bot değişikliği Ekleniyor: pnb:فرتز ہابر; Kozmetik değişiklikler |
||
9. satır:
| milliyeti = [[Almanya]]
| branşı = [[Fiziksel kimya]]
| çalıştığı_yerler = [[ETH Zürih|İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü]]<br />[[Karlsruhe Üniversitesi]]
| alma_mater = [[Heidelberg Üniversitesi]], [[Berlin Humboldt Üniversitesi]]<br />[[Berlin Teknik Üniversitesi]]
| doktora_hocası = [[Robert Bunsen]]
| doktora_öğrencileri =
18. satır:
'''Fritz Haber''' (d. 9 Aralık 1868, [[Wroclaw|Breslau]], [[Almanya]] - ö. 29 Ocak 1934, [[Basel]], [[İsviçre]]) Alman kimyager. 1918 yılında [[Nobel Kimya Ödülü]]'nü kazanmıştır. [[I. Dünya Savaşı]] süresince [[klor]] ve diğer [[zehirli gazlar]]ı geliştirme ve dağıtımı konusundaki çalışmaları nedeniyle "[[kimyasal savaş]]ın babası" olarak da tanımlanır.
Haber'in eşi [[Clara Immerwahr]] da kimya üzerine doktora yapmıştır. Immerwahr, Haber'in [[zehirli gaz]]lar konusundaki çalışmalarına karşıydı ve [[İkinci Ypres Muharebesi]]'nde [[klor]]un ilk başarılı kullanımına yanıt olarak bahçelerinde intihar etmiştir<ref name="Hobbes">{{kitap belirt|son=Hobbes |ilk=Nicholas |başlık=Essential Militaria |yıl=2003 |yayımcı=Atlantic Books |id=ISBN 978-
Haber, [[Max Born]] ile birlikte, iyonik bir katı maddenin [[kafes enerjisi]]ni değerlendirmek için [[Born-Haber siklusu]] metodunu geliştirmiştir. Haber [[MDMA]]'yı ilk sentezleyen kişi olarak da bazı yerlerde anılsa da, bu bilgi doğru değildir<ref>{{cite web | url=http://www.erowid.org/ask/ask.php?ID=3104 | başlık=...MDMA was actually first synthesized by Fritz Haber in 1892... | yayımcı=Ask Erowid}}</ref><ref name="Benzenhöfer">Benzenhöfer, U. ve Passie, T. (2006): ''Zur Frühgeschichte von Ecstasy''. In: ''Der Nervenarzt''. Bd. 77, S. 95-99. PMID 16397805 [http://www.mdma.net/mdma.pdf PDF ]</ref>.
Yahudi bir anne babanın çocuğu olarak [[Wroclaw|Breslau]], [[Almanya]]'da (günümüzde [[Wrocław]], [[Polanya]]) doğmuştur<ref>http://www.nobel.se/chemistry/laureates/1918/haber-bio.html Fritz Haber'in Nobel sayfasındaki biyografisi</ref>. Annesi doğumda ölmüştür. 1886'dan 1891'e kadar [[Robert Bunsen]]'in yanında [[Heidelberg Üniversitesi]]'nde, [[A. W. Hofmann]]'ın grubunda [[Berlin Üniversitesi]]'nde (günümüzde [[Berlin Humboldt Üniversitesi]]) ve [[Carl Liebermann]]'ın yanında Technical College of Charlottenburg'da (günümüzde [[Technical University of Berlin]]) çalıştı. 1901'de [[Clara Immerwahr]] ile evlendi ve oğulları Hermann 1902'de doğdu. Akademik kariyerine başlamadan önce babasının kimyasal işinde ve [[Zürih]]'te [[Georg Lunge]] ile [[ETH Zürih|İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü]]'nde çalıştı.
== Kaynaklar ==
{{Kaynakça|2}}
=== İleri okumalar ===
* Daniel Charles, ''Master mind: The Rise and Fall of Fritz Haber, the Nobel Laureate Who Launched the Age of Chemical Warfare'' (New York: Ecco, 2005), ISBN 0-06-056272-2.
* Dietrich Stoltzenberg, ''Fritz Haber: Chemist, Nobel Laureate, German, Jew: A Biography'' (Chemical Heritage Foundation, 2005), ISBN 0-941901-24-6.
* Vaclav Smil, ''Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production'' (2001) ISBN 0-262-19449-X
* Thomas Hager, ''The Alchemy of Air: A Jewish Genius, a Doomed Tycoon, and the Scientific Discovery That Fed the World but Fueled the Rise of Hitler'' (2008) ISBN 978-0-307-35178-4.
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.nobel.se/chemistry/laureates/1918/haber-bio.html Nobel e-Museum - Fritz Haber Biyografisi]
* [http://www.haberfilm.com/ HABER - Fritz Haber hakkında biyografik bir film]
45. satır:
{{Nobel Kimya Ödülü Kazananlar 1901-1925}}
{{DEFAULTSORT:Haber, Fritz}}
[[Kategori:1868 doğumlular]]
[[Kategori:1934 yılında ölenler]]
Satır 83 ⟶ 84:
[[oc:Fritz Haber]]
[[pl:Fritz Haber]]
[[pnb:فرتز ہابر]]
[[pt:Fritz Haber]]
[[qu:Fritz Haber]]
| |||