Pön Savaşları: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Robbot (mesaj | katkılar)
k Bot değişikliği Ekleniyor: ceb:Mga gubat Puniko
Xqbot (mesaj | katkılar)
k Bot değişikliği Ekleniyor: ro:Războaiele punice; Kozmetik değişiklikler
1. satır:
[[FileDosya:Hannibal3.jpg|250px|right|thumb|Hannibal [[Alp]] dağlarını geçerken]]
'''Pön Savaşları''', Kartaca Savaşları olarak da bilinir. [[Kartaca]] ile [[Roma İmparatorluğu|Roma Cumhuriyeti]] arasında, M.Ö. [[M.Ö. 264|264]]-[[M.Ö. 146|146]] yılları içinde, Akdeniz egemenliği için yapılan savaşlardır.
 
[[M.Ö. 272]] yılında Güney [[İtalya]]’daki bir [[Yunan]] kent devleti olan Tarantium’u (bugünkü [[Taranto]]) kontrolü altına alan [[Roma|Roma İmparatorluğu]], ardından Güney İtalya’daki diğer Yunan kent devletlerinde de kontrolü ele geçirmiştir. Böylece [[Antik Yunanistan|Yunanistan ]] ’daki diğer kent devletleriyle ticari, askeri ve kültürel bağlarını genişleten Roma’nın, [[Akdeniz]] ticareti ve egemenliği için [[Kartaca]]’yla çatışması kaçınılmaz olmuştur.
 
Bir [[Fenike]] kolonisi olarak M.Ö. 9. yüzyıl ortalarında kurulmuş olan Kartaca, bugünkü [[Tunus]]'da, korunaklı bir liman kentidir. M.Ö. 260'lı yıllara gelindiğinde Kartaca, [[Batı Akdeniz]]'de kurduğu kolonilerde güçlü ve zengin bir ticari imparatorluk oluşturmuştu. Bölgede Kartaca ile güç, varlık ve nüfuz açısından rekabet edebilecek tek güç artık Roma Cumhuriyeti'dir.
14. satır:
== I. Pön Savaşı ==
 
Roma Cumhuriyeti’nin Kartaca’nın kontrolündeki Akdeniz ticaretine karşı giriştiği bir yarma hareketidir. [[Syracuse|Sirakuza]] tiranı Agatokles, Messena’yla (bugünkü [[Messina]]) mücadelesinde, İtalya’dan bir paralı asker grubuyla anlaşmıştı. Kendilerine "[[Mars (mitoloji)|Mars]]’ın oğulları" anlamında Mamertinler diyen bu paralı asker grubunun tehdidi karşısında [[Messina|Messena]], Kartaca’dan yardım istemişti. [[Siraküza|SirakuzSirakuza]]a, M.Ö. 307 tarihindeki üçüncü savaşta yenilince Messena, Kartaca’nın kontrolüne geçmiş oldu. Ancak Agatokles’in M.Ö. 289 yılında ölmesiyle Mamertinler işsiz kaldılar. Ülkelerine dönmek yerine M.Ö. 288 yılında Messena’yı işgal ettiler. Kent nüfusunun büyük kısmını öldürerek uygun gördükleri kadınları bırakarak kente yerleştiler. İzleyen yıllarda Mamertinler, [[Sicilya]] adasına yayılan yağma ve talanlara giriştiler. Bu akınların Sirakuza topraklarına kadar genişlemesi üzerine Sirakuza kralı [[II. Hiero]], Messena üzerine bir sefer düzenlemiştir. Bu savaşta Mamertinler yenilgiye uğradılar ve Sirakuza kralı, bu yağma akınlarını önleyecek şekilde kenti sardı. Bu tarihlerde Kartaca, Sicilya adasındaki çıkarlarına Sirakuza’nın rakip olması nedeniyle Messena’yı desteklemekteydi. II. Hiero M.Ö. 264 yılında Messena üzerine yeniden yürümüştür. Mamertinler bu kez taraf değiştirerek Roma Senatosu’ndan yardım istediler. Roma Senatosu aynı yıl içinde Sicilya’ya bir askeri birlik gönderme kararı almıştır. Kartaca’nın buna tepkisi, bu kez Sirakuza’yı desteklemek şeklinde olmuştur. Tüm bu gelişmeler Sicilya’a Kartaca ve Roma Cumhuriyetini karşı karşıya getirmiş oldu.
 
[[M.Ö. 260]] yılında Sicilya’ya yönelen bir Roma donanması, Sicilya’daki Kartaca egemenliğine son veremediyse de [[Korsika]] adasını, Akdeniz’deki Roma etki alanına almayı başarmıştır.
117. satır:
[[pl:Wojny punickie]]
[[pt:Guerras Púnicas]]
[[ro:Războaiele punice]]
[[ru:Пунические войны]]
[[sh:Punski ratovi]]