Vikipedi:Üç geri dönüş kuralı: Revizyonlar arasındaki fark

 

{{Politika özeti|'''Kullanıcılar değişiklik savaşına girmemeli ve sürekli geri-dönüşten kaçınmalıdır. Bazı belli özel durumlar haricinde 24 saat içerisinde herhangi bir sayfayı kısmen veya tamamen üç kereden fazla [[Vikipedi:Makaleyi eski haline çevirmek|eski haline çeviren]] kullanıcıların [[Vikipedi:Engelleme politikası|engellenmeyle]] karşı karşıya kalmaları muhtemeldir.'''}}

İhtilaf konusu olmayan ve değişiklik savaşları kapsamına girmeyen geri dönüşler genellikle "Üç geri-dönüş kuralı"nın bir istisnası olarak kabul edilir. Bir geri dönüşün, aşağıda konu edilen ihtilaflı olmayan geri dönüş türlerine (örneğin engellenmiş bir kullanıcı tarafından yapılan değişikliklerin geri alınması) dayanarak ihtilaflı olmadığı iddia edildiğinde, ''' sayfanın "tartışma sayfası"nda bu durumu açıklayan bir not bırakmak''' akıllıca olacaktır; çünkü engelleme yapabilecek olan hizmetliler anlaşmazlık konusunda herhangi bir fikre sahip olmayabilir. [[:en:Wikipedia:WikiLawyering|Vikiavukatlığın]] geri dönüşleri aşağıdaki istisnalara tartışmalı şekilde dahil etmeye çalışma girişimlerini delil kabul ettikleri unutulmamalı ve bu tür bir davranıştan kaçınılmalıdır.

 

 

3GK kuralının amacı değişiklik savaşlarını engellemek olduğundan, bu kural değişiklik savaşı olmadığının aşikâr olduğu durumlarda işletilmez. Örneğin, tek bir kullanıcının birbiri ardına (ardıl olarak) yaptığı değişiklikler tek bir değişiklikmiş gibi değerlendirilir; bunun sonucu olarak bir kullanıcı eğer üç ayrı (ya da daha fazla) ama ardıl değişiklik yapar (araya başka kullancının yaptığı değişiklikler girmeden) ve bu değişiklikler bir sayfanın farklı kısımları, kelimeleri, noktalama işaretleri vb. 'geri alma'ları içerirse bu işlem tek bir geri alma işlemi olarak değerlendirilir. Aynı şekilde, bir kullanıcının yaptığı ardıl geri dönüşler başka bir kullanıcı tarafından açıkça alakasız ya da ihtilafsız biçimde kesiliyorsa (örneğin o sayfaya bir botun interviki eklemesi), bu durum geri dönüş sayımında bir artışa neden olmaz ve kullanıcının geri dönüşleri tek bir geri dönüş olarak kabul edilir.

 

 

Bazen kullanıcı, bir hata yaptığını farkettiği veya fikrini değiştirdiği durumlarda, yaptığı değişiklikleri geri alabilir. Bu geri alma işlemi, 3GK ihlallerini belirleme amacıyla kullanılmaz. Bunun da ötesinde, şahsi geri-dönüşler kullanıcının 3GK kuralı ihlali nedeniyle engellenmesinin önüne de geçebilir (Lütfen aşağıdaki "3GK Kuralını İhlal Ettim! Ne Yapmalıyım?" bölümünü okuyunuz).

 

 

Vikipedi'deki belli bazı sayfaları değiştirmesi yasaklanmış kullanıcılar ile Vikipedi'nin genelinde engellenmiş kullanıcıların bir şekilde doğrudan veya [[VP:Kukla|Kukla]] kullanarak yaptıkları değişiklikler geri alınabilir ve bu geri alma işlemi 3GK'da belirtilen geri dönüş sınırının aşılması olarak <U>değerlendirilmez</U>.

 

 

3GK, "[[Vikipedi:Maddelerin mülkiyeti|kullanıcı sayfasına sahip olmasanız da]] kullanıcı sayfası (mesaj sayfaları ile kullanıcı ve mesaj sayfalarında bağlı alt sayfalar da dahil olmak üzere) proje-bağlantılı nedenlerle sizindir" ilkesi çerçevesinde, genellikle "kendilerine ayrılmış" kullanıcı sayfalarında (mesaj sayfaları ile kullanıcı ve mesaj sayfalarında bağlı alt sayfalar da dahil olmak üzere) yapılan geri dönüşleri <U>kapsamaz</U>.

Tereddütte kalındığında, kendi kullanıcı alanınızda aşırı geri-dönüş yapmak maalesef pek de akıllıca değildir. [[:en:Wikipedia:WikiLawyering|Vikiavukatlık]] kendi kullanıcı alanınızdaki aşırı geri dönüşleri hem sizin hem de alanınıza müdahil olanın "karşıklık çıkarması" olduğuna yönelik bir yorum getirmiştir.

 

 

Vikipedi'de yeni kullanıcıların değişiklik yapmasının teşvik edildiği, ancak, yığılan yorumların çıkartılması ve/veya talimatların yeniden yerleştirilmesi amacıyla "temizlik" yapılması gereken [[Vikipedi:Deneme tahtası|Deneme tahtası]], [[Vikipedi:Tanışma|Tanışma]] gibi sınırlı sayıda sayfa bulunmaktadır. Buna ilaveten, maddelere [[:en:Category:Wikipedia backlog|backlog]] veya [[:en:Category:Administrative backlog|hizmetli backlog]] şablonlarının eklenmesi/çıkartılması veya maddelere tartışmalı olmayan (yani içerikle ilgili anlaşmazlığın parçası olmayan) şablonlar (örneğin {{tl|çalışma var}} olduğu gibi) konulması/çıkartılması ihtilaf yaratmaz. Bu gibi sayfaların bakım amaçlı olarak "temiz" hale getirilmesi 3GK ihlali <U>oluşturmaz</U>.

 

 

Genellikle, basit ve açık [[Vikipedi:Vandalizm|vandalizmin]] (örneğin sayfaya anlamsız kelimeler eklenmesi, dış bağlantılara spam niteliği taşıyan internet sayfalarının eklenmesi) geri alınmasının, hizmetlilerin takdiri esas olmak üzere, <U>3GK ihlali olmadığı</U> kabul edilir. Yine de, vandalizme yönelik aşırı geri almalardan kaçınmak gereklidir. Tek bir kayıtlı kullanıcı ya da IP adresinden kaynaklanan ısrarlı vandalizmi durdurmak için [[Vikipedi:Engelleme politikası|engellemenin]], birden fazla kullanıcının yaptığı vandalizmi engellek içinse söz konusu sayfanın [[Vikipedi:Koruma politikası|koruma altına alınması]] tercih edilen çözüm yoludur. Diğer kullanıcıları engelleyemeyecek veya sayfaları koruma altına alamayacak olan hizmetli olmayan kullanıcılar, hizmetlilerden vandalizme karşı müdahale isteyebilir veya [[Vikipedi:Yarı korumaya aday maddeler]] sayfasında bu yöndeki taleplerini dile getirebilirler. Bir sayfaya yönelik vandalizmin sürekli olarak geri alınmasının son aşamada başvurulacak bir çare olduğu gözden kaçırılmamalıdır.

Unutulmamamsı gereken bir nokta da, genellikle, değişiklik savaşları çerçevesinde bir kullanıcının karşı tarafın değişikliklerini vandalizm olarak adlandırması hem ihtilaflı geri dönüş olarak hem de [[VP:İNV|kötü niyet göstergesi]] olarak değerlendirilir. Bu gibi durumlarda engelleme yapılması gerekliliği ortaya çıkar.

 

 

Tüm kullanıcılardan, yaşayan kişileri tanıtan biyografi sayfalarında ya da başka sayfalarda (tartışma sayfaları da dahil olmak üzere) gördükleri kaynaksız veya zayıf kaynaklı açık karalama ifadelerini veya potansiyel hakaret içeren bilgileri silmeleri beklenir. Vandalizmde olduğu gibi, bu tarz ifadelerin sürekli olarak eklenmesiyle mücadelede en iyi yol engelleme ya da sayfanın koruma altına alınmasıdır. Bu nedenle, sürekli geri dönüş yapılması yalnızca son aşamada başvurulacak bir çaredir. Bu şartın sağlanması için yapılan geri dönüşler, genellikle ihlal olarak kabul edilmez çünkü zaruridir. Ancak, potansiyel hakaretlerin geri alınması işlemini ihtilaflı değişiklik olarak kabul edilen [[Vikipedi:Tarafsız bakış açısı|tarafsız bakış açısı]] üzerindeki "değişiklik savaşlarıyla" karıştırmak olasıdır. Açık olmadığı durumlarda karalama kabul ettiğiniz ifadeleri çıkartmayın/silmeyin ve diğer kullanıcılardan acil olarak yardım isteyin. Durumu [[Vikipedi tartışma:Yaşayan insanların biyografileri]]'nde de gündeme getirebilirsiniz.

 

 

İngilizce Vikipedi'de 3GK'ya yaptırım gücü kazandırmak amacıyla aşağıda sunulan "kural" hakkında bir [[:en:Wikipedia:Three revert rule enforcement|oylama]] yapılmıştır:

Hizmetliler sahip oldukları takdir hakkını kullanarak, 3GK kuralını ihlal eden bir kullanıcının pişmanlık beyan ettiği durumlarda kendilerinin ya da bir başka hizmetlinin 3GK kuralı nedeniyle koyduğu engellemeyi kaldırabilirler.

 

 

Vandalizm halleri dışında, eğer bir hizmetli bir sayfa üzerindeki içerik ile ilgili anlaşmazlığa şahsen dahil olduysa, bu hizmetli, kullanıcıları 3GK nedeniyle <U>engellememelidir</U>. Bu durumda kalan hizmetli, 3GK'nın ihlal edildiğine inanıyorsa, diğer hizmetlilerden yardım istemelidir.

 

 

Öncelikle, dördüncü geri-dönüş işlemini 24 saat içerisinde (veya bu süreye çok yakın bir zamanda) yapıp yapmadığınızı kontrol edin.

Unutmayınız ki, '''sizi engelleyen hizmetlinin adının kamuya açıklanması sempati toplamamaktadır'''. Ancak, bir hizmetlinin 3GK kuralına yönelik, göze batacak derecedeki yanlış uygulamalarını diğer hizmetlilere bildirebilirsiniz. hizmetli ayrıcalıklarının kullanımı ile ilgili daha ciddi durumlarda [[Vikipedi:Görüş isteği|Vikipedi:Görüş isteği sayfası]]'nda konuyu dile getirebilirsiniz.

 

 

Eğer yanlışlıkla 3GK'yı ihlal ettiyseniz ve bunun farkına vardıysanız veya bir başka kullanıcı mesaj sayfanıza 3GK'yı ihlal ettiğinize dair bir mesaj bıraktıysa, bu durumda kendi geri-dönüşünüzü "diğer sürüme" geri-çevirebirsiniz. Genelde, (garantisi olmasa da) bu davranışın sizi engellenmekten kurtarması gerekir.

 

 

 

== Kaynakça ==

[[cs:Wikipedie:Pravidlo tří revertů]]

[[el:Βικιπαίδεια:Κανόνας τριών επαναφορών]]

[[es:Wikipedia:Regla de las tres reversiones]]

[[fa:ویکی‌پدیا:قانون سه برگردان]]

[[fr:Wikipédia:Règle des trois révocations]]

[[he:ויקיפדיה:חוק שלושת השחזורים]]

[[hu:Wikipédia:A három visszaállítás szabálya]]

[[pl:Wikipedia:Reguła trzech rewertów]]

[[pt:Wikipedia:Regra das três reversões]]

[[ru:Википедия:Правило трёх откатов]]

[[sr:Википедија:Правило о три враћања]]