[[Roma]]lı askerlerin kullandığı yaklaşık 5060 cm uzunluğunda geniş, çift ağızlı kısa [[kılıç]]. Roma arenalarında halkı eğlendirmek için yapılan dövüşlerde, köleler bu kılıçları kullandığı için "Gladyatör" adını almışlardır. Gladius yakın dövüş için ideal bir yapıya sahiptir. Ortaçağda piyadelerin kullandığı uzun kılıçların yapımı [[Roma]]lılar tarafından da bilinmesine rağmen, gladius uzun yıllar [[Roma]] ordusunun temel silahı olarak kalmıştır. Boyunun kısa olması, yekın dövüşlerde etkinlik sağlayarak, Romalı askerlere, kılıcı rakibinin kalkanının altından veya zırhının zayıf bir noktsından kolayca sokarak saplamasına olanak tanıyordu. Ayrıca geniş yanaklı olması zayesinde açtığı yaralar ölümcül olabiliyordu. At üstünde kullunım için elverişsiz olduğundan, Roma süvarileri tarafından kullanılmamıştır.
