Berberi dilleri: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
kDeğişiklik özeti yok |
||
16. satır:
}}
'''Berber dilleri''', [[Fas]], [[Cezayir]], [[Tunus]], [[Libya]], [[Mısır]] ile [[Mali]] ve [[Nijer]]'deki küçük [[Berber]] toplulukları tarafından konuşulan birbiri ile yakın akraba olan bir diller grubudur. Nispeten seyrek bir toplulukta [[Sahara]] ve [[Sahel]]'in kuzeyine doğru uzanır. [[Afro-Asyatik diller]] ailesindendir. Birbiri ile çok yakın olan [[kuzey Berber dilleri]]ni konuşanlar arasında bunları tek bir standard altında birleştirmek için bir hareket vardır. Geleneksel olarak [[Orta Fas Tamazigt]]i'ni işaret eden [[Tamazigt]] adı da bu standard [[Berberce]] dilini veya tüm Berberce için kullanılır ancak kullanım ceşitlilik gösterir ve pek çok [[Berber]] kendini Tamazigt olarak tanımlamaz.
Berber dilleri arasında [[Orta Fas Tamazigt]]i, [[Tarifit]] (kuzey Fas), [[Kabili dili]](Cezayir) ve [[Taşelit]] (orta Fas) sayılabilir. Berber dilleri ceşitli işgallerle kesintiye uğramasına rağmen, 2000 yıldan fazla bir süredir bir yazı diline de sahiptirler. İlk olarak [[Tuareg]]ler tarafından hala kullanılmakta olan [[Tifinag]] alfabesiyle yazılmıştır. En eski yazılı metin ise M.Ö 200 yılına aittir. Daha sonra 11. ve 16.yy yılları arasında [[Arap alfabesi]] (özellikle [[Fas]]taki [[Tacelit dili|Şilha]]). 20.yy dan sonrada özellikle [[Kabili]]ler tarafından [[Latin alfabesi]] ile yazılmaya başlamıştır. [[Fas]]'ta [[Tifinag]] alfabesinin bir türü yakınlarda resmileştirilmiştir. [[Latin alfabesi]] [[Cezayir]]'de yarı-resmi ve [[Mali]] ve [[Nijer]]'de resmi durumdadır. Yine de Mali ve Nijer'de halen yaygın olarak Arapça ve Tifinag kullanılmasına karşın Fas'ta ve Cezayir'in çeşitli bölgelerinde Latin alfabesi giderek daha fazla kullanılmaktadır.
22. satır:
[[Mağrip]]in tamamen hürriyetine kavuşmasından sonra çoğu ülke temel olarak [[Fransızca]]nın eğitimde ve okuma yazmada baskın dil olmasını kaldırmak için değişen derecelerde bir [[Araplaşma]] politikası sürdürmüşlerdir. Fakat bu politikalar [[Amazig]]/Berber dillerini yasaklamış ve bastırmıştır. Bu çabalara Fas ve Cezayir'de yaşayan Berberler özellikle [[Kabili topluluğu|Kabili]]ler tarafından karşı çıkılmıştır ve her iki ülkede de bazı okullarda bu dille eğitime yer verilmesi ve Berber dilini [[resmi dil]] olmasa da [[milli dil]] olarak tanınması ile çözüme ulaştırılmaya çalışılmaktadır.<ref>{{fr icon}} - [http://www.apn-dz.org/apn/french/constitution96/loi02_03.htm « Loi n° 02-03 portent révision constitutionnelle »], adopted on April 10, 2002, allotting in particular to "Tamazight" the status of national language. </ref> Berber nüfusunun az olduğu Magrip ülkelerinde bu tür önlemler alınmamıştır. Mali ve Nijer'de kısmen [[Tamaşık dili]] ile eğitim veren birkaç okul bulunmaktadır.
<br clear="all">
==Kaynakça==
{{Kaynakça}}
| |||