Zan dilleri: Revizyonlar arasındaki fark

Dilbilimciler, [[Lazca]] ve [[Megrelce]]’yi antik, [[Kolhis]] dili<ref>http://www.exploregeorgia.com/en/georgia/georgians.html Kolkhuri Dialects</ref><ref>Amerijibi-Mullen, Rusudan (ed., 2006), ''K’olxuri (megrul-lazuri) ena: Colchian (Megrelian-Laz) language''. ICGL (Universali: [[Tbilisi, Georgia]]), www.icgl.org. (see also [http://www.icgl.org/articles/ReviewofColchian.doc the review of this book by Andrew Higgins.]) </ref> olarak da bilinen Zan dili’nin zaman içinde ikiye ayrılmış ve kendi başlarına gelişmiş iki kolu olarak tanımlar.<ref>http://www.turkleronline.com/diger/lazlar/lazlar2/lazlar2_sayfa_60.htm Laz Dili</ref> Zan ya da [[Kolhis]] dili<ref>http://www.ling.helsinki.fi/sky/tapahtumat/el/endabs.htm Historical Perspective of Laz </ref> de [[Güney Kafkas dilleri]]'ne ait bir koldur.[[Gürcüce]], [[Svanca]] ve [[Acarca]] da akraba dilleridir.

Bu dil; [[Abhazya]]'nın Gal [[Rayon (yönetim)|rayon]]unda, [[Gürcistan]]'ın [[Megrelya]] bölgesinde ve [[Acara Özerk Cumhuriyeti|Acaristan]]'ın [[Batum]] kentleriyle; tarihte [[Lazistan]] olarak bilinen [[Doğu Karadeniz]] yöresindeki [[laz]] nüfuslu kentlerde konuşulur. Toplam konuşanı 800,000 civarındadır.

Tüm bu 4 dil [[Kafkas dilleri|Kafkas dil grubu]] içerisinde değerlendirilmektedir. Ancak [[Kuzey Kafkas dilleri]] ile bu dört dilin akrabalığı kesin oranda ispat edilemediğinden Güney Kafkas dilleri ya da bilinen diğer adıyla [[Kartvel]] dillerinin [[İzole dil|izole]] bir dil ailesi olduğu söylenmektedir.<ref>http://www.bianet.org/bianet/yazdir/38968 Megrelo-Lazlar ve Gürcüler</ref> Nicholas Marr tarafından ilk kez mukayese edilen dil daha sonra [[George Hewitt]], [[Georges Dumézil]], [[Arnold Chikobava]] ve [[Gôichi Kojima]] tarafından da çalışma konusu yapılmış, bazı kitaplar yayımlanmıştır.

Megrelce ve Lazca konuşanlar arasında % 70-80 arasında karşılıklı anlaşma söz konusudur. Dilbilimcilere göre [[Kolhis]]'in yıkılmasından sonra bu ortak dil ilk ayrışma evresine girmiş oldu.<ref>Bedia Leba, Halkbilimci Wolfgang Feurstein ile söyleşi, Ogni Kültür Dergisi, sayı 5, Temmuz-Ağustos 1994.</ref> Ancak asıl ayrışmalar [[Lazika]]'nın Rioni havzasının güney kesimi 5. ve 6. yüzyıllardaki [[Bizans]]-[[Pers]] savaşları nedeniyle [[Megrel]]-Laz nüfusunun tamamına yakınını yitirmesiyle başlamıştı. Bu bölge nüfustan arınmış bir yer hâline geldi.

Bundan sonra da [[Kolhis]] halkı ikiye bölünmüş oldu ve [[Osmanlı]] hâkimiyetiyle dinin de etkisiyle [[Lazca]] ve [[Megrelce]] arasında kesin dilbilimsel ayrılıklar yaşandı. Ancak bu farklılıklar anlaşmaya engel olup, iki dil arasında diyalog kurulmasına mâni olacak kadar keskin değildir. İki dil arasında% 70-80 oranında bir anlaşma mümkündür.

== Notlar ==

[[Kategori:GüneyZan Kafkasdili| Dilleri]]