Salarca: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Bot değişikliği Ekleniyor: ug:سالار تىلى |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{Incubator|kod = slr/Ana Sahıfa}}
{{Bilgi Kutusu Dil
|Dilin adı=Salarca
Satır 15 ⟶ 16:
|wikidili=
}}
'''Salarca''' [[Çin]]'de yaşayan [[Salarlar]]ın konuştuğu [[Oğuz grubu]]na ait [[Türk dili]].
Salarca yaygın olduğu bölgenin etrafında bulunan büyük Türk dillerinden farklı olarak [[Uygur grubu]]na değil Oğuz grubuna aittir.Konuşulan iki ayrı lehçesi vardır. Bunlar [[Çince]] ve [[Tibetçe]]'den etkilenen Kinhay lehçesi , [[Uygurca|Uygur Türkçesi]] ve [[Kazakça|Kazak Türkçe]]sinden etkilenmiş [[İli Turki|İli]] lehçeleridir.
== Konuşucu sayısı ve yayılımı ==
Salarcanın [[1982]] yılında 55.000 kişi tarafından ana dil olarak konuşulmuş olduğu bilinmektedir.
Çin`de [[2000]] yılında yapılan nüfus sayımında 104.500 kişinin bu etnik halka ait olduğu tespit edilmiştir.
Günümüzde konuşulan Oğuzcanın en doğuda konuşulan örneğini temsil eder. Salarların ([[Salur boyu]]); [[İpek Yolu]] üzerinde ipek ticaretinin canlı olduğu zamanlarda batıdan, ipeğin o zamanlar kaynağı olan doğuya, bugünkü yaşadıkları bölgeye yerleştikleri varsayılmaktadır. Göçebe değil yerleşik bir hayat sürdürmüşler ve genelde ipekçilik ve ipek ticareti ile uğraşmışlardır.
Satır 30 ⟶ 33:
Salarlar birçok sınıflandırmalarda komşuları ve diğer bir [[Türk halkı]] olan [[Yugurlar]]ın üçte biri ile birlikte bir dil birliği olarak gösterilmektedir.
===
Salarca 10`ncu yüzyıldan sonra uzun süre Arap alfabesi ile yazılmıştır.
[[1969]]/[[1970|70]] yıllarında Latin alfabesi kullanılmaya başlanmıştır. Bu alfabe Uygurların Latin alfabesine benzemekteydi.
=== Salar Latin aifabesi (Salır Latin Oğuş)===
{| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF"
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | А а
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | B b
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | C c
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ç ç
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | D d
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Е е
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | F f
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | G g
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | H h
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | I ı
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | İ i
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | J j
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | K k
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | L l
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | M m
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | N n
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ñ ñ
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | O o
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ö ö
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Р р
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Q q
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | R r
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | S s
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ş ş
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | T t
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | U u
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ü ü
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | V v
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | X x
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Y y
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Z z
|}
=== Salarca Sözcükler ===
* Alfabe : Oğuş
* Altın : Altun
* Anne : Ane
* Ayak :Ayax
* Büyük :Beyik
* Ben :Men
* Lider: Zhuxi
* Banka: Yinhang
* Çocuk: Bala
* Devlet :Dövlet
* Deniz: Deñiz
* Deve: Döye
[[Image:China Qinghai.svg|thumb|right|220px|Salarlar]]
* Düşman: yağı
* Evlat:Övlat
* Fayda: Faydı
* güvercin:Gurğincix
* Gök:Gök
* Göre: Göre
* Güzel:güzel
* Gündoğan:Gündogan
* Gümüş:Kümiş
* Gökdeniz:Gökdeñiz
* Hoş geldiniz: Xoş Geldiñiz
* Hüküm:Höküm
* Hemen Heme
* Han: Han
* Hizmet:Hızmat
* İş:İş
* İpek: İpex
* İlan:İlan
* İş görür:Revan olur
* Küçük :Kiçi
* Kara: Kara
* Kılıç: Qılıç
* Kulak:Kulax
* Koyun:Koy
* Kuyruk:Kuyrux
* Kızıl:Kızıl
* Kişi:Kişi
* Moğol:Mongol
* Millet:Millet
* Mülk:Mülk
* Nerede:Nirede
* Nüfus:Nüfus
* Nereye:Nandeki
* Payidaht: Paytagdı
* Palto:Palta
* Ramazan:Rözı
* Onaltı:Onaltı
* Olur:Ular
* Onbir:On bir
* Oğuz:Oğuz
* Oğul:Oğul
[[Image:SalarflagBIGmavibayrak.jpg|thumb|right|120px|Salar bayrağı]]
* Ok:Ok
* Orta:Orta
* Öz:Öz
* Ömür:Ömür
* Önce:Önce
* Önem:Önem
* Surat:Surat
* Sağır:Sagır
* Seksen:Seksen
* Şehir:Şexir
* Taş:Das
* Tarih:Tarix
* Tırnak:Tırnag
* Tarafından:Tarapından
* Tuz:Tuz
* Uzak:Uzak
* Unvan:Unvan
* Üzerinde:Üzerinde
* Ülke:Guojia
* Vatan:Vatan
* Yok:Yox
* Yakın:Yaxın
* Yanak:Yanax
* Zaman :Zıman
<div class="references-small">
<references/>
</div>
=== Kaynakça ===
* Dwyer, Arienne M. 1998. The Turkic strata of Salar: An Oghuz in Chaghatay clothes? Turkic Languages 2, 4983.
* Chen ZONGZHEN, Nurbeg, ZHao Xiangru, (1990). Türkiy Tillarning Selişturma Lugiti, Bei Jing.
* LIN Lianyun, (1985). Sa-la-yu Jian-Zhi, `Ana Çizgileriyle Salarca` Pekin.
* Salarca-Çince, Çince-Salarca Sözlük, CHengdu 1992.
===Dış Bağlantılar===
* [http://www.china.org.cn/e-groups/shaoshu/shao-2-salar.htm The Salar ethnic minority] (Çin Hükümetinin Çin`de yasal olarak tanıdığı 55 Etnik guruptan Salarlar`a ait bilgi)
* [http://www.sino-platonic.org/abstracts/spp043_salar.html Salarca örnekler] {{en}}
===İncubatordaki Diğer Türk Dilleri Vikipedileri===
*[http://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/gag Gagavuzca Vikipedi]
*[http://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/jct Kırımçakça Vikipedi]
*[http://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/kum Kumukça Vikipedi]
*[http://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/atv Güney Altayca Vikipedi]
*[http://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/ota Osmanlı Türkçesi Vikipedi]
*[http://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/krc Karaçayca Vikipedi]
{{Türk dilleri}}
[[Kategori:Oğuz grubu]]
[[Kategori:Türk dizileri]]
[[br:Salareg]]
| |||