Zırhlı savaş aracı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Otomatik metin değişimi: (-[[Image: +[[Resim:)
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Otomatik metin değişimi: (-[[Resim: +[[Dosya:)
1. satır:
'''ZMA''', (Zırhlı Muharebe Aracı) [[Zırhlı Personel Taşıyıcı|zırhlı presonel taşıyıcı]] ve [[Tank|tank]] lara destek olmak için kullanılan araçlardır. Bu silâh sisteminin özgünlüğü değiştirilebilir silâh seçenekleri ile (makineli tüfek, tanksavar, havan , top) maliyetin azaltılarak birçok özelliğin aynı platformda kullanılabilmesindedir. Böylece aynı kasa araçtan 25 mm kuleli ZMA, ZHA (zırhlı havan aracı), güdümlü tanksavar kullanabilen ZMA'lar, zırhlı cankurtaran gibi birçok savaş aracı yapılabilir.
Askeri amaçlar için geliştirilen zırhla korunan ve silahlı araçlara '''Zırhlı Savaş Aracı (ZSA)''' denir.
 
Bu tür sistemlerin genellikle taret kısımları değiştirilerek (25 mm'lik makineli top yerine güdümlü tanksavar konulmak istenmesi gibi) maliyet en düşük seviyede tutulur ve çok çeşit araç muharebe alanında bulunabilir. Ayrıca aynı yedek parçalar kullanıldığı için muharebe alanında bakım ve tamirleri daha kolay olur.
==ZSA türleri==
 
ZMA'ların tanklarla en büyük farkı ana silâhın, tank ana silâhı kadar güçlü olmayışıdır. NATO standartı tanklar 120 mm top kullanırken ZMA araçları en fazla 105 mm'lik top kullanabilmektedirler. Bununla beraber 120 mm ve üstü top kullanabilen ZMA'lar [[Hafif Tank ]] sınıfına dâhil edilmektedir. Diğer önemli farklar ise ZMA'ların tanklara oranla değiştirilebilir silâh seçenekleri ve düşük zırh korumalarıdır. Tanklarda değiştirilebilir silâh seçenekleri genellikle ana taret üzerinde olurken ZMA'larda taretin kendisinde olur.
Zırhlı savaş araçları genellikle savaş alanındaki görevleri ve özelliklerine gore sınıflandırılırlar. Bizim yapacağımız sınıflandırma kesin olmayabilir. Çünkü bir araç farklı ülkelerde farklı amaçlar için kullanmaktadır. Örneğin [[zırhlı personel taşıyıcı]]lar ile piyade savaş araçları her ne kadar aynı amaçlar için kullanılsa da birbirlerinden farklı özellikleri bulunabilmektedir.
 
ZMA'lar [[ZPT]]'lerin [[top]] veya [[havan]] monte edilmiş olan biçimleridir. [[Türk Silahlı Kuvvetleri]] [[envanter]]inde; 20-25 mm top , 90-125 mm top namlusu ve 81-120 mm [[havan]] barındırabilen [[ACV 300]] modelleri mevcuttur.
===Tank===
 
ZMA'lar [[DAF]] ve [[DRAGAR]] kuleli olmak uzere 2 ceşit vardır. Dragar kulelilerde stabilizasyon sistemi mevcuttur. Hedefe kilitlenebilir. Kulede 25 mm'lik top, MG-3 makineli tüfek ve 6 adet sis havanı mevcuttur. MAkineli tüfek ve top eş eksenlidir. tek bir dezavantajı MG-3 ve topun aynı anda kullanılamamasıdır.
[[Resim:M1A Abrams im Taunus.jpg|thumb|right|M-1A Abrams Taunus Dağlarında]]
 
ZMA'lar [[amfibik]] özelliğe sahiptir. Yani suda yuzebilir. ancak bunun belli şartları vardır; dalga boyunun 30 cm'i geçmemesi ve akıntının saatte 6.4 milden daha fazla olmaması gerekmektedir.
{{Main|Tank}}
Dip Not : Uluslar arası askeri litaretürde ACV (Armored Combat Vehicle) olarak geçmektedir.
*Paletli ZMA Araçlar:
 
**[[ACV 300]]
Tank [[palet]]le hareket eden, düşmanla doğrudan savaşmak amacıyla üretilen zırhlı savaş aracıdır. Günümüzde [[ana muharebe tankı]]nı diğer araçlardan ayıran en önemli özellikler ateş gücü, hareketlilik ve diğer araçlara oranla üstün olan zırh özelliğidir. Her ne kadar savaş ortamında hızlı ilerleme özelliğine de sahip olsa da tankların [[yakıt]],[[mühimmat]] ve [[bakım]] gereksimlerinden dolayı yoğun bir lojistiğe ihtiyaçları vardır. Tanklar savaş alanındaki hedeflere karşı en ağır ayrıca en yüksek vuruş gücüne sahip araçlardır. Savaş alanlarında kalıcılığı en yüksek, çok yönlü ve korkulan araçlardır.
**[[Akıncı ZMA]]
**[[Bradley]]
 
*Tekerlekli ZMA Araçlar:
===Zırhlı Personel Taşıyıcı (ZPT)===
**[[Akrep ZPT]]
**[[BRT 60]]
**[[BTR 80]]
**[[Otokar Kobra]]
**[[Fennek]]
[[Dosya:BTR-60PB DA-ST-89-06597.jpg|thumb|right|BTR 60]]
 
{{main|[[Kategori:Zırhlı Personelmuharebe Taşıyıcı}}araçları]]
 
[[bg:Бронетранспортьор]]
[[Resim:M113.jpg|thumb|left|M113]]
[[da:Pansret mandskabsvogn]]
[[de:Transportpanzer]]
[[el:Τεθωρακισμένο Όχημα Μεταφοράς Προσωπικού]]
[[en:Armoured personnel carrier]]
[[es:Transporte blindado de personal]]
[[he:נגמ"ש]]
[[id:Pengangkut personel lapis baja]]
[[ja:装甲兵員輸送車]]
[[ko:병력 수송 장갑차]]
[[nl:Armoured personnel carrier]]
[[no:Pansret personellkjøretøy]]
[[pl:Transporter opancerzony]]
[[pt:Veículo blindado de transporte de pessoal]]
[[ru:Бронетранспортёр]]
[[sl:Oklepni transporter]]
[[zh:装甲输送车]]
 
== Ayrıca Bakınız ==
Zırhlı personel taşıyıcılar hafif zırhla kaplanmış ve piyade taşımak amacıyla kullanılan araçtır. Genelikle makinalı tüfekle silahlandırılır. Bunu yanında [[geri tepmesiz top]], [[tanksavar]] füzeleri ve [[havan]]da kullanılmaktadır. Bu araçların asıl amacı direkt savaşa girmekten çok piyade birliklerini [[şarapnel] ve ani saldırılardan korumaktır. En önemlileri Amerikan yapımı [[M113]] (paletli), İngiliz [[FV 432]] (paletli), Fransız [[VAB]] (tekerlekli) ve Rusların [[BTR]] (tekerlekli) araçlarıdır.
[[Zırhlı savaş aracı]]
 
[[Akıncı ZMA]]
===Zırhlı Muharebe Aracı(ZMA)===
 
[[ACV 300]]
{{main|Zırhlı Muharebe Aracı}}
 
[[M113]]
Piyade savaş aracı zırhla kaplanmış, görevi hem piyade birliklerinin taşınması hem de çatışma ortamında bu birliklere destek ateşi sağlamakla görevli araçtır.
Dünyada ilk kez savaş alanında piyade taşıyan zırhlı araç İngilizlere ait [[Mark V]]'dir. Bu aracın içinde silahlı bir takım asker bulunmaktaydı. Buradan yola çıkılarak [[II. Dünya Savaşı]] sırasında [[taret]] kısmı çıkartılan tanklardan yapılan [[Kangaross]] adındaki araçlar personel taşımak için kullanıldı. Savaştan sonra makinalı tüfekle donatılan yarı paletli veya tekerlekli olan personel taşıyıcılar geliştirildi.
 
[[Resim:1BFV01.jpg|thumb|right|[[M2 Bradley]] IFV]]
 
{{Askeri-taslak}}
Günümüz PSA'ları iyi şekilde zırhlanmış içerisinden çıkmadan bile taşıdığı piyadeye savaşma olanağı vermektedir. Aracın gövdesinde açılmış olan ufak açıklıklardan piyade silahları ile atış yapılabilmektedir. Ayrıca üzerlerine 20 mm ve daha yüksek kalibrede otomatik toplar ve anti-tank silahlarıda yerleştirilmektedir. PSA'lar genellikle paletlidir ancak bazı tekerlekli araçlar da bu kategoriye girer.
 
PSA günümüzde hafif tankların görevini devralmıştır. Özellikle hava kuvvetlerine ait birlikler tank desteğinden mahrum kaldıkları yerlerde bu araçları kullanmaktadır.
 
Bu arada [[İsrail]] Ordusuna ait [[Merkava]] tankı her ne kadar ana muharebe tankı olarak kullanılsa da bunun yanında piyade de taşıyabilmektedir.
 
===Kundağı motorlu toplar ve taarruz topları===
 
{{main|Kundağı motorlu silah}}
 
[[Resim:Su152 2.jpg|thumb|left|Sovyet Ordusuna ait SU-152]]
 
Bu araçlar bir çekiciden bağımsız olarak hareket edebilen toplar ve taarruz araçlarıdır. Paletli veya tekerlekli düzenekleri vardır. Genellikle zırhlıdırlar. Hareketlilikleri sayesinde düşman batarya ateşi ve hafif ateşlerden kolaylıkla kurtulurlar. Her ne kadar hareketli de olsalar ateş edebilmeleri için korunaklı bir yerde durmaları gerekmektedir.
Saldırı toplarını kendinden hareketli toplardan ayıran en önemli özellik çatışmaya direkt katılmasıdır. Genellikle yüksek kalibreli ve tahribat gücü yüksek mermiler kullanarak düşman birliklerine zaiyat verdirmeye çalışırlar.
 
===Tank İmha Ediciler===
 
[[Resim:JPz IV-70.jpg|thumb|right|İngiliz ordusunca ele geçirilmiş bir [[Jagdpanzer IV/70]]]]
 
Kundağı motorlu tanksavar topları ya da tank imha ediciler genellikle defans ya da geri çekilme sırasında piyade veya tank birliklerini düşman tanklarına karşı korumaya çalışan ve tanksavar silahları ile donatılmış araçlardır. Üzerlerinde yüksek hızlı mermi atabilen tanksavar topları ya da tanksavar [[güdümlü mermi]]ler taşırlar.
 
Günümüzde ana muharebe tankları tank imha edicilerin yerini almıştır. Hava kuvvetlerinde ise hafif zırhlı, [[güdümlü]] [[tanksavar]] silahı taşıyan araçlar bu tankların yerini almıştır.
 
===Tankette===
 
[[Resim:TK-3.jpg|right|thumb|Polonya Ordusuna ait TK-3]]
[[Resim:FNSS PARS Frontside.JPG|thumb|180px|FNNS Pars (Zırhlı Araç)]]
[[Resim:HEMA Patria.JPG|thumb|180px|HEMA Patria]]
Bu araçlar hafif zırhla kaplanmış bir en fazla iki kişilik olarak üretilen piyade destek amaçlı araçlardır. Çoğunun tareti yoktur ve üzerlerinde [[makinalı tüfek]] ya da [[bombaatar]] bulunmaktadır. 1930 ve 1935 tarihleri arasında limitli sayıda üretilmişler bu tarihten sonra üretimden kaldırılmışlardır. Kaldırılmalarındaki en büyük sebep tanksavar silahlarına karşı dayanıksız olmalarıdır. En klasik modeli İngilizlere ait [[Carden Loyd Tankette]]'dir. En çok Japonlar tarafından orman savaşları için üretilmiş ve kullanılmıştır.
 
==Ayrıca bakınız==
*[[Türk Silahlı Kuvvetlerinde Zırhlı Birlikler]]
 
[[Kategori:Zırhlı savaş araçları]]
 
[[ar:مركبة قتالية مدرعة]]
[[bg:Бронирана бойна машина]]
[[bs:Oklopno vozilo]]
[[ca:Vehicle blindat de combat]]
[[cs:Bojové vozidlo]]
[[en:Armoured fighting vehicle]]
[[es:Vehículo blindado de combate]]
[[he:רכב קרבי משוריין]]
[[hr:Borbeno oklopno vozilo]]
[[id:Kendaraan tempur lapis baja]]
[[it:Mezzi corazzati]]
[[ja:装甲戦闘車両]]
[[ka:საბრძოლო მანქანები]]
[[ko:기갑 전투 차량]]
[[mk:Оклопно возило]]
[[nl:Pantservoertuig]]
[[pl:Wóz bojowy]]
[[ru:Бронетанковая техника]]
[[sk:Bojové vozidlo]]
[[sr:Оклопна возила]]
[[uk:Бронетехніка]]
[[vi:Phương tiện chiến đấu bọc thép]]
[[zh:裝甲戰鬥車輛]]