|
[[Resim:Newark-film-production.jpg|230px|thumb|right|Film yapımı]]
'''Film yapımı''', bir [[sinema]] filminin fikir olarak doğuşundan gösterime girmesine kadar
izlediği süreçtir. Profesyonel yapım sürecinin en önemli unsurlarından biri [[bütçe]]dir. Kadro, donanım, [[dekor]]lar, mekanlar ve diğer belirleyici etkenler bütçe çerçevesinde şekillenir.<br />
Yüksek bütçeli filmler çoklukla, sinema endüstrisinin en önemli merkezi olan [[Hollywood]]'da yerleşik yapım kuruluşları tarafından üretilir. Bu tarz yapımlarda, sayısı birkaç bine ulaşabilen kadrolar ve gelişmiş teknolojik olanaklar kullanılır.<br />
Sinema filmlerinin finasmanı; kâra yönelik ticari, reklam amaçlı sponsorluk, propaganda ve kitlelerin yönlendirilmesi amaçlı sponsorluk, çeşitli amaçlar gözetilerek devlet desteği vb. gibi biçimlerde olur.
== film ==
Bir yapımın kalitesini etkileyen en önemli unsurlardan biri bütçe olsa da, yaratıcı sinemacılar tarafından düşük bütçeler ve küçük kadrolar ile çekilmiş birçok başarılı sinema filmi mevcuttur.
filim deli geri ve şımarık oyuncuların oynamasıyla ortaya çıkar.
== Film yapımının basamakları ==
Film yapımının üretim sürecinin beş ana basamağı vardır:
# [[Filim yapimi]]
# [[Film yapımı#Üretim öncesi|Üretim öncesi]]
# [[Film yapımı#Üretim|Üretim]]
# [[Film yapımı#Üretim sonrası|Üretim sonrası]]
# [[Film yapımı#Dağıtım|Dağıtım]]
[[Hollywood]] tarzı bir filmin üretimi genellikle üç yıl kadar sürer. İlk yıl filmle ilgili düşüncelerin ve senaryonun geliştirilmesine harcanır. İkinci yıl finansman sağlama, kastın oluşturulması, film çekimi mekanlarının, film platosunun ve kostümlerin hazırlanmasıyla ve son olarak da filmin çekilmesiyle geçer. Üçüncü yılda ise film çekimi sonrası montaj çalışmaları ile filmin promosyonu ve dağıtımı yapılır.
Film yapım sürecinin basamakları şöyle ayrıntılandırılabilir:
*[[Film yapımı#Geliştirim|Geliştirim]]
**[[Senaryo yazımı]] - ayrıca bakın [[Cehennem geliştirimi]]
**Bir senaryo satın alımı
**[[Film finansmanı|Finansman]]
*[[Film yapımı#Üretim öncesi|Üretim öncesi]]
**[[Film büçesi|Bütçe]]
**Zamanlama
**[[Rol taksimi]]
**[[Prova]]
**[[Set inşası]]
**[[Mekan keşfi]]
*[[Film yapımı#Üretim|Üretim]]
**[[Asıl Fotoğrafçılık]]
**Kamerada [[Özel efektler]]
*[[Film yapımı#Üretim sonrası|Üretim sonrası]]
**[[Film kurgusu]]
**[[Görsel efektler]]
**[[Müzik besteleme]]
**[[Ses kurgusu]]
**[[Müzik efekti]]
*[[Film yapımı#Dağıtım|Dağıtım]] ve [[Sergileme]]
**[[Pazarlama]]
**[[Mal alım satımı]]
== Geliştirim ==
Bu geçerli senaryonun içindeki bir fikrin detaylarının anlatıldığı basamaktır. [[Film yapımcısı|Filmin yapımcısı]] kitaplardan diğer filmlerden, gerçek hikâyelerden, orijinal fikirlerden, vb bir öykü bulur. Önce tema veya alt mesaj belirlenir, bir [[sinopsis]] hazırlanır. Bu öyküyü dramatik yapı üstünde yoğunlaşarak bir paragraflık sahnelere parçalayan taslak takip eder. Sonrada bir [[treatman]] hazırlanır. Bu hikâyenin 25-30 sayfalık tanımıdır, ruhsal durumları ve karakterleri ile biraz diyalog ve [[sahne yönergeleri]]ni, çoğunlukla göz önüne getirmeye yardım etmesi için çizimleri kapsar.
[[Senaryo]] belki altı aylık bir süreçden sonra yazılır ve oyunlaştırmayı, açıklığı, yapıyı, karakterleri, diyalogu, ve ayrıntılı tarzı geliştirmek için birkaç defa tekrar yazılır. Prodüktörler çoğunlukla ilk basamakları atlar ve teslim edilen senaryo sürecinde değerlendirirmiş olan senaryoları geliştirir. Filmin ticari başarısını ve olası pazarı değerlendirmek için ilk basamakta bir film dağıtımcısı ile görüşülmüş olunmalıdır. Hollywood dağıtımcıları gerçekçi bir işe başvurmayı benimsemişlerdir ve [[film türleri]], hedef kitlesi, benzer filmlerin tarihsel başarısı, filmde görünebilecek oyuncular ve potansiyel film yönetmenleri gibi faktörleri göz önünde bulundururlar. Bir potansiyel seyirci için bu faktörlerin tamamı belirli bir filmin çekiciliği ve bundan dolayı tiyatral yayın sırasında "koltukların üstündeki butların sayısını ifade eder. Filmler nadiren yalnız tiyatral yayından kar yaparlar bundan dolayı [[DVD]] satışı ve dünya çapında dağıtım hakları hesaplara geçirilmesine ihtiyaç vardır.
Daha sonra film [[zift (film yapımı)|zift]]leri potansiyel film sermayedarları için hazırlanır ve sunulur. Eğer ziftler başarılı olur ve filmler "yeşil ışık" verirse ondan sonra çoğunlukla majör [[film stüdyo]]larından, [[film konseyleri]]nden, bağımsız gelirlerden finansal destek verilir. Görüşülmüş ve sözleşirmiş bir dağıtım imzalanır.
== Üretim Öncesi ==
Üretim öncesinde film planlaması ve tasarlanması yapılır. Üretim şirketi yaratılır ve üretim bürosu kurulur. Üretim storyboardlanır, ilistirasyonların ve sanatçıların düşüncelerinin yardımıyla görselleştirilir. Ayrıca filmin masrafları için bir Üretim bütçesi hazırlanır.
Yapımcılar insanları aşağıdaki rolleri doldurmaları için kiralar:
*Öncelikle filmdeki oyunculuktan ve yaratıcı öğelerin yönetiminden sorumlu olan [[yönetmen]].
*[[Yardımcı yönetmen]] çekim tarihini ve üretimin lojistiği içinde diğer görevleri idare eder.
*Kast yönetmeni senaryodaki bölümler için oyuncu bulur. Bu genelde oyuncudan bir yetenek ister. Başroller çoğunlukla oyuncunun şöhreti veya 'yıldız gücü' temel alınarak dikkatlice seçilir.
*Yer idarecisi filmin yerlerini bulur ve idare eder. Bir stüdyo ses sahnesinin önceden bildirilebilir ortamında çoğu resim sahne olur ama ara sıra dışarıda yapılan sekanslar film alındığı yere göre belirlenebilir.
*Üretim idarecisi filmin bütçesini ve üretim programını idare eder. Ayrıca o, stüdyonun yetkilileri veya finansmanlarına üretim bürosunu adına rapor verir.
*[[Görüntü yönetmeni]] veya fotoğraf yöneticisi filmin fotoğrafçılığını yaratır. O, yönetmen, ses yönetmeni ve sanat yönetmeni ile yardımlaşır.
*[[Sanat yönetmeni]] üretim setleri yapan, kostüm, makyaj ve saç servislerini sağlayan sanat bölümü idare eder.
*Üretim tasarımcısı üretim setlerinin görünüşünü ve duygusu, kostümleri, makyaj ve saç tarzlarını sanat yönetmeniyle birlikte çalışarak yaratır.
*Storyboard sanatçısı yönetmene ve üretim tasarımcısına onların fikirlerini bildirerek üretim ekibi için görsel fikirleri yaratır.
*Üretim [[sesçi]]si filmin üretim basamakları boyunca ses deneylerini idare eder. O, yönetmen, görüntü yönetmeni ve sanat yönetmeniyle yardımlaşır.
*Ses tasarımcısı filmin işitsel duygularını seslendirme sanatçılarının yardımıyla artırır ve yeni sesler yaratır.
*[[Besteci]] film için yeni müzik besteler.
*Koreograf dans ve hareketleri yaratır ve koordine eder - çoğunlukla müzikaller için. Ayrıca bazı filmler dövüş koreograflarına itimat eder.
== Üretim ==
[[Resim:Warsaw Bracka Film.jpg|thumb|250px|right|[[Varşova]]da,bir filmin yapımı, Bracka Sokağı]]
Burada film gerçekten yaratılır ve çekilir. [[Dekorcu]], [[Senaryo denetçisi]], [[Asistan yönetmen]], [[Fotoğrafçı]], [[Kurgucu]] ve [[Ses kurgucusu]] gibi birçok ekip bu basamakta işe alınır. Film yapımında bunlar sadece genel görevlerdir ve [[üretim bürosu]] bir filme özel uygunluk için eşsiz rollerin karışımını yaratmakta özgürdür.
Bir tipik çekim günü [[çekim programı]]nı takip ederek bir asistan yönetmen ile başlar. [[Film seti|Filmin seti]] inşa edilir ve sahne donanımı hazırlığı yapılır. Işıklar donatılır, kamera ve ses kayıt ekipmanları kurulur. Aynı zamanda kostüm, saç ve makyaj bölümleri hazırlanır.
Oyuncular [[senaryo]]nun provasını ve yönetmen ile [[bloklama]] yapar. Sonrada görüntü ve müzik ekipleri oyuncular ile prova yapar. Son olarak yönetmenin uygun gördüğü aksiyonlar birçok defa çekilir.
Her alınan çekim bir izleği takip eder ve kurgucuya alınan her parçayı üretim sonrasında tutmasına yardımcı olan [[çekim tahtası]]nın üstüne işaretlenir. Çekim tahtası sahneleri, alınanı, yönetmeni, görüntü yönetmenini, tarihi, filmin adını kayıt eder ve kamerayı gösteril. Ayrıca çekim tahtası senkronize etmek ve sesleri almak için gerekli işaretleme fonksiyonlarına yardım eder. Sesler filmden ayrı bir cihaza kayıt edilir ve üretim sonrasında senkronize edilmelidir.
Yönetmen çekimlerin iyi olup olmadığını kontrol eder. Senaryo denetçisi ses ve kamera ekipleri her işlemi kişisel rapor tablolarına iyi olup olmadığını kaydederler. Her rapor tablosuna her işlem hakkında önemli gerçekleri kayıtlıdır.
Sahnelerin çekimi bittiğinde yönetmen bir wrap 'i ilan eder. Ekip bu sahneler için seti söker veya bırakır. Yönetmen gelecek gün çekim programını yoklar ve günlük ilerlemenin raporunu üretim bürosuna gönderir. Buna devamlılık, ses ve kamera ekiplerinden raporlar dâhildir. [[Günlük çağrı kağıdı|Çağrı kağıdı]], kasta ve ekiplere gelecek günkü çekimlerin nerede ve ne zaman çevrileceğini anlatmak için dağıtılır.
Üretim için geleneksel [[Film (fotoğrafçılık)|fotografik film]] kullanılır, işlenmemiş günün çekilen [[negatif]]leri geceki işlem için film laboratuarına yollanır. Negatifler bir defada laboratuardan günlük çekim veya [[pozitif]] olarak geri döner ve akşam yönetmen, sözü geçen ekip ve bazen kast tarafından görünür.
Üretim için dijital teknolojiler kullanılır, negatif olarak göstermek için çekimler bilgisayara yüklenir ve organize edilir.
Bütün üretim evresi bittiğinde, üretim bürosu genelde tüm kasta ve ekibe teşekkür etmek için bir [[Wrap partisi]] hazırlar.
== Üretim sonrası ==
Burada film kurgucu tarafından birleştirilir. Videonun modern kullanımı film yapımı işleminde filmi tamamen kullanarak [[Media:veya]] videonun ve filmin bir karışımını kullanarak iki iş akışı seçeneğinde sonuçlanır.
Filmin iş akışında, tek-ışık filmin deneme baskısının (pozitif) mekanik kurgulama marinası ile kurgulanması için orijinal kamera filmi (negatif) kopyalanır ve açındırılır. Bir [[Köşe kodu]] filmin üstünde resim çerçevelerin uygun yerine kaydedilir. [[Avid]], [[Quantel]] veya [[Final Cut Pro]] gibi doğrusal olmayan kurgulamanın açındırma sistemlerinden beri, film iş akışı çok az üretim tarafından kullanılmıştır.
Video iş akışında, bilgisayar yazılımları ile kurgulama için orijinal film kamarası negatifleri video haline açımlandırılır ve televizyon filmine dönüştürülür. [[Zaman düzgüsü]] filmin üstünde videokasetin uygun yere kaydedilir. Ayrıca bu işlem boyunca üretim sesleri video resim çerçeveleri ile senkronize edilir.
Film kurgusunun ilk işi kişisel çekimlere dayanan sekanslardan (veya sahnelerden) alınmış kaba kesimleri inşa etmek olur. Kaba kesimin amacı en iyi sahneyi seçmek ve düzenlemektir. Sonraki basamak muntazam bir öyküde alınan tüm sahnelerden hazır film yaratılır.Kesilerek birkaç dakika kadar kısa sahnelerin işleyişi veya hatta film kareleri bu evrede tamamlanır. Hazır film yönetmen ve prodüktör tarafından perdelendikten ve tasdiklendikten sonra resimler kitlenir, hiç bir değişiklik yapılmayacağı anlamına gelir. Sonra kurgucu bir negatif kesim listesinde (köşe kodu kullanarak) otomatik veya bir kurgu karar lisetesi (timecode kullanarak) elle yaratır. Bu edit listeleri kaynakları ve hazır filmdeki her çekimin resim karesini tanımlar.
Bir kere resimler kitlendikten sonra film müzik parçalarının oluşturulması için müzik bölümdeki kurgucuların ellerine geçer. Ses kayıtları senkronize edilir ve final müzik ve final müzik karışımı yaratılır. Müzik karışımı [[Müzik efektleri]], arka plan müziği, [[ADR]], diyalog, [[Walla]] ve [[Müzik]] konbine edilir.
Müzik parçaları ve resimler filmin düşük kalitedeki cevap baskısında sonuçlanarak beraber konbine edilir. Orta boyutta kayıda bağlı olan yüksek kalite yayınlan baskıları yaratan iki mümkün iş akışı vardır:
# Film işleyişinde, kesim listesinin kararlaştırdığı filmin temelindeki cevapların çıktıları orijinal renkte negatifi kesmek ve ana kopya denilen bir renk sınıflandırması veya ara pozitif yaratmak için kullanılır. Tüm sonraki basamaklar bu etkinlikle ana kopyayı oluşturur. Sonraki basamak ilk ışık denilen negatifi veya [[ara negatif]]i yaratmaktır. Bu tiyatrosal yayın çıktısından yapılmış birçok kopyadan olur. Ara negatiften kopyalama direk olarak ara pozitiften kopyalamadan daha kolaydır çünkü bu bir ilk ışık işlemidir; ayrıca bu, [[ara pozitif]] çıktısının üstünü aşındırıp eskimiş bir hale getirir.
# Video işleyişinde, kurgu karar listenin karalaştırdığı videonun temelindeki cevapların çıktıları orijinal renkte kaseti (OCT) kurgulamak ve yüksek kalitene ana kaset için kullanılır. Tüm sonraki basamaklar bu etkinlikle ana kopyayı oluştulur. Sonraki basamak bir film kayır aygıtı renkli kaseti okumak ve videonun her karesini direk olarak final tiyatrosal yayını yapmak için kullanılır.
Sonunda film genel hedef seyircilere seyrettirilir ve ilaveten çekimler ve film kurgusunun sonuçları bildirilebilir.
== Dağıtım ==
Son basamakta film sinemalara ve ara sıra [[DVD]], [[VCD]], veya [[VHS]] (gerçi VHS çoğu dvd playerları olanlarda daha az rastlanır.) Tiyatrosal dağıtımın gereklerine göre filmler dağıtılır. Takımlar basılır, posterler ve diğer reklâm materyalleri yayınlanır ve film ilan edilir.
Film kızaktan suya roket partiyle indirilir. Röportajlar, yayınlar, baskı özel gösteriminde veya film festivalinde gösterilir. Hem de genelde eşlik eden film için bir web sitesi yaratılır. Film seçilen sinemalarda çoğunlukla birkaç ay sonra yayınlanan DVDlerde oynatıracaktır. Dağıtım yasalarına göre hem de film ve DVD internet dağıtımı için satılır. Karların her biri dağıtımcı ve yapımcı firma arasında bölüşülür.
== Bağımsız film yapımı ==
Film yapımı [[stüdyo sistemi]]nin dışarısında yer alır ve genelde [[bağımsız sinema]] yapımı denir. DV teknolojilerinin takdiminden beri yapımın anlamları daha demokratikleşti. Film yapımcıları filmi çekebilir ve kurgulayabilir, müziği ve sesleri yaratabilir ve kurgulayabilir ve ev bilgisayarında son kesim birleştirilebilir. Bununla birlikte dışarıdaki geleneksel başarı sistemi için pazarlamayı sürdürme, finansman, dağıtım, zorluğu kalır. Çoğu film yapımcısı not almak ve dağıtımı satmak için film festivallerine güvenir. Bununla beraber [[İnternet]] Bağımsız filmlerin göreceli olarak ucuzluğuna izin verir; çoğu film yapımcısı eleştiri ve onaylamalarını çevrimiçi postalar. Gerçi bunda biraz kârlılık vardır, bir film yapımcısı internette filminin gösterme yoluyla kazanabilir.
== Dış bağlantılar ==
*[http://dmoz.org/Arts/Movies/Filmmaking dmoz.org]
*[http://ncca.bournemouth.ac.uk/main/staff/nico/OnLineNotes/Film_Language2/Film_Structure/sld001.htm NCCA] - film şama sırasının bir slideshov sunumu
* [http://www.filmmaking.net filmmaking.net] Başvuru ve film yapımcıları topluluğu için
{{vikikitap|Film Yapım Kılavuzu}}
[[Kategori:Sinema]]
*[http://www.seslendirme.org FİLM SESLENDİRME ]
[[de:Filmproduktion]]
[[en:Filmmaking]]
[[it:Produzione cinematografica]]
[[hu:Filmgyártás]]
[[no:Filmproduksjon]]
[[ro:Procesul de producţie a unui film]]
[[ru:Кинопроизводство]]
[[sv:Filmproduktion]]
[[uk:Кіновиробництво]]
[[wa:Filmaedje (d' on fime)]]
[[zh:電影製作]]
| 