Vikipedi:Hizmetlilik başvurularında kaçınılması gereken gerekçeler: Revizyonlar arasındaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi
Manco Capac (mesaj | katkılar)
kısayol +
Dsmurat (mesaj | katkılar)
Yönetici -> Hizmetli
1. satır:
{{yönerge|[[VP:YBKGG]]<br />[[VP:HBKGG]]}}
<!--{{Nutshell|Users contribute to Wikipedia in different ways. Don't deny Wikipedia a valuable administrator simply because a user contributes in a different way than you do.}}--->
Bu yazının [[VP:YBHB|yöneticilikhizmetlilik başvuruları]] sürecinden azami oranda fayda edinilmesi için bir rehber niteliği taşıması amaçlanmaktadır. İtaat edilmesi şart olan bir politika olması veya [[VP:YB|yöneticilikhizmetlilik başvurularında]] yorum yapacak her üyenin bu yazıyı bilmesi ''amaçlanmamaktadır''.
 
Her yöneticilikhizmetlilik başvurusu ile ortaya konan soru şudur: "Bu kullanıcı [[VP:YH|yöneticilikhizmetlilik]] araçlarıyla güvenilebilir birisi olabilir mi?" Tanıdık olmayan bir adaya güvenilip güvenilemeyeceğine dair karara varmak sıklıkla zordur.
Bu yazının [[VP:YB|yöneticilik başvuruları]] sürecinden azami oranda fayda edinilmesi için bir rehber niteliği taşıması amaçlanmaktadır. İtaat edilmesi şart olan bir politika olması veya [[VP:YB|yöneticilik başvurularında]] yorum yapacak her üyenin bu yazıyı bilmesi ''amaçlanmamaktadır''.
 
Her yöneticilik başvurusu ile ortaya konan soru şudur: "Bu kullanıcı [[VP:Y|yöneticilik]] araçlarıyla güvenilebilir birisi olabilir mi?" Tanıdık olmayan bir adaya güvenilip güvenilemeyeceğine dair karara varmak sıklıkla zordur.
 
[[Resim:Wikipe-tan mopping.png|right|thumb|200px|[[Wikipe-tan]]'a bir süpürge verelim mi vermeyelim diye sorarken yayımlanmış kitapları olup olmadığına değil, temizlik yapıp yapamayacağına bakalım.]]
 
Genellikle "yöneticiliğinhizmetliliğin büyük bir mesele olmadığı" söylenir zira bir yöneticininhizmetlinin eylemleri diğer bir yöneticihizmetli tarafından kolaylıkla geri alınabilir.
 
YöneticilikHizmetlilik başvuruları bir tür popülerlik yarışması veya potansiyel yöneticilerihizmetlileri keyfi kriterlere sahip olmaları konusunda zorlamaya yönelik bir şey değildir. Potansiyel bir yöneticininhizmetlinin tartışmalı meselelerde doğru görüşe sahip olup olmadığına hükmedilecek bir şey değildir - fakat bu adayın ilgili durumlarda güncel politikaları tutarlı bir şekilde uygulayıp uygulamayacağına karar vermekten farklıdır.
 
Yorumda bulunurken örnekler vermek özellikle faydalıdır. Bunu yapmanın en iyi yolu da yorumda bulunduğunuz belirli davranışı aşikâr kılan bir sayfaya veya değişiklik karşılaştırmasına bağlantı vermektir.
 
==Bir yöneticilikhizmetlilik başvurusuna karşı olan yorumlar==
Bir yöneticilikhizmetlilik başvurusunda karşı yorumlar genellikle destekleyen yorumlardan daha çok incelenir. Özellikle bu karşı yorumlar açık seçik yazılır, örnekler verilir ve bu örneklerden yararlanarak aday olan kullanıcının niye yöneticiliklehizmetlilikle gelen fazladan üç fonksiyonu kullanmasına güvenilmediği açıklanırsa çok yararlı olurlar.
 
Ancak eleştirilerin yapıcı ve nazik olması beklenir. Eleştiriler kullanıcıya hangi davranışlarını değiştirdikleri taktirde bu güveni kazanacakları yolunda bir fikir vermelidir. Eğer bu değişiklik kolayca ve çabuk bir şekilde yapılabilecek türdense bunu yöneticilikhizmetlilik başvurusu sayfasında yorum olarak yazmadan önce aday kullanıcının mesaj sayfasına yazmayı düşünün.
 
Eğer bir yöneticilikhizmetlilik başvurusuna karşı çıkıyorsanız gerekçeniz sorulabilir. Eğer mümkünse lütfen karşı yöndeki yorumunuz hakkında dile getirilenleri değerlendirin ve nazikçe ilk gösterdiğiniz gerekçenin hâlâ arkasında durup durmadığınızı belirtin.
 
==Vikipedi dışındaki etkinlikler==
Vikipedi dışındaki etkinlikler genellikle yöneticilikhizmetlilik başvurusunun bir parçası olarak değerlendirilmez. Bir aday gerçek hayatta ya da internet üzerinde başka bir yerde etkinliklerde bulunabilir ve bu etkinlikleri çok beğeniyor ya da karşı çıkıyor olabilirsiniz.
 
Eğer bir kullanıcının Vikipedi'ye olan katkıları yapıcı ise, Vikipedi dışındaki konuların çoğu önemsizdir:
Satır 35 ⟶ 34:
<div style="text-align: center; font-weight: bold;">Yararlı yorumlar</div>
<div style="width: 100%; background-color: #B8FBB8;">
:''Örneğin:'' '''Karşı''' - kullanıcı duyuru panosunda [http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yard%C4%B1m:Kullan%C4%B1c%C4%B1n%C4%B1n_katk%C4%B1lar%C4%B1&diff=prev&oldid=588475] eğer Vikipedi'de yöneticihizmetli seçilirse Ana Sayfayı sileceğini ve İstanbul'daki tüm kullanıcıları engelleyeceği konusunda tehdit dolu bir yazı astı. [[Kullanıcı:İstanbuldakiDuyuruPanosu|İstanbuldakiDuyuruPanosu]] 01:01, 1 Ocak 2001 (UTC)
:''Örneğin:'' '''Destek''' - Vikipedi'deki önemli katkılarının yanısıra, kullanıcı BuÖndeGelenSitede de [http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yard%C4%B1m:Kullan%C4%B1c%C4%B1n%C4%B1n_katk%C4%B1lar%C4%B1&diff=prev&oldid=588475] yöneticihizmetli olarak başarılı bir geçmişi var. [[Kullanıcı:ÖndeGelenSiteKullanıcısı|ÖndeGelenSiteKullanıcısı]] 01:01, 1 Ocak (UTC)
</div>
 
==X'i destekleyen/karşı çıkan kullanıcı==
Eğer destek çıkan ya da karşı gelen yorum aday kullanıcının belirli bir konuya karşı olan desteği yada karşı gelmesi ise bu durumun neden kullanıcının yöneticilikhizmetlilik fonksiyonlarınıişlevlerini kullanmasını etkileyebileceğinin yorum içinde verilmesi çok yararlı olacaktır.
 
Bir kullanıcı herhangi bir konuda çok keskin görüşlere sahip olabilir ancak aynı zamanda bu görüşlerini ilerletmek için Vikipedinin yöneticilikhizmetlilik fonksiyonlarını kullanmayacağına dair güven duyulan bir kullanıcı da olabilir. Örneğin görüşleri "[[:meta:Inclusionism|kapsamacı]]" (Problemli maddeleri silmek yerine tutarak düzeltme görüşünü benimseyen Vikipedistler) ya da "[[:meta:Deletionism|silici]]" (Vikipedi'de maddelerin belirgin ve kesin kıstaslara uyması gerektiği görüşünü benimseyen Vikipedistler) yönde olmasına rağmen, yalnızca çok belirgin ve tartışma gerektirmeyen durumlarda silme fonksiyonunu kullanabilir ve makul Vikipedi editörlerinin bu silmeleri onaylamaması çok düşük bir olasılıktır.
 
Burada değerlendirilmesi gereken soru kullanıcının kişisel görüşlerinden çok, bu kişisel görüşlerinin genel görüşbirliğine ve politikalara karşı çıkacak bir eyleme yol açmayacağı konusunda güvenilir olup olmadığıdır.
Satır 64 ⟶ 63:
<div style="width: 100%; background-color: #FFE0EB;">
:''Örneğin:'' '''Karşı''' - her ne kadar çok yararlı katkıları olsa da kullanıcı yalnızca on iki yaşında yani iyi bir kullanıcı olamaz. [[Kullanıcı:BüyüklükTaslayan|BüyüklükTaslayan]] 01:01, 1 Ocak 2001 (UTC)
:''Kullanıcı:'' '''Destek''' - kullanıcı İstanbullu ve İstanbullu daha çok yöneticiyehizmetliye ihtiyacımız var. [[Kullanıcı:ILOVEİSTANBUL|ILOVEİSTANBUL]] 01:01, 1 Ocak 2001 (UTC)
</div>
 
Satır 85 ⟶ 84:
<div style="text-align: center; font-weight: bold;">Yararlı yorumlar</div>
<div style="width: 100%; background-color: #B8FBB8;">
:''Örneğin:'' '''Karşı''' - [[Kullanıcı:0003]] adayın silinmeye aday maddeleri tartışmalarında tecrübesi olmadığını belirtiyor, [[Kullanıcı:0005]] ise tartışma sayfalarında çok uzun tartışmalara girme yatkınlığından sözediyor. Ancak [[Kullanıcı:0005]]'in adayın kullanıcı mesaj sayfalarında çok az değişikliği olduğu görüşüyle hemfikir değilim, bunun yöneticiliklehizmetlilikle ilgisi ne? [[Kullanıcı:TartışmayıOkumuş|TartışmayıOkumuş]] 01:01, 1 Ocak 2001 (UTC)
:''Örneğin:'' '''Destek''' - tüm tartışmalara ve kullanıcının katkılarına baktığımda karşı çıkmak için bir neden göremiyorum. [[Kullanıcı:BilgiliDestekçi|BilgiliDestekçi]] 01:01, 1 Ocak 2001 (UTC)
</div>
 
==3 seçkin madde, 10 bin değişikliğe... sahip olmadan olmaz==
Kullanıcılar genellikle değişiklik sayıları arttıkça deneyim kazanır. Bir VikiProjeye katılım, seçkin madde adayları, silinmeye aday maddeler ve yöneticilikhizmetlilik başvuruları gibi konularda tartışmalara katılan adayların bu katkıları kullanıcıya yöneticihizmetli olarak kullanabilecekleri bir deneyim sağladığı gibi size de kullanıcının yöneticilikhizmetlilik fonksiyonlarını hakkıyla kullanıp kullanamayacağı yönünde fikir verir.
 
YöneticilikHizmetlilik başvurusu yapan adayların katkıları ve istatistikleri hemen ulaşılabilecek şekilde sayfada bağlantı olarak verilmiştir. Genelde ya da özel bir alanadında, seçkin maddelerde ya da tartışmalardaki değişikliklerin sayısı üzerine verilmiş anlık kararlar, özellikle bu değişikliklerin niteliğini ve yöneticilikhizmetlilik ile olan ilgisini dikkate almadan verildiğinde pek yararlı olmaz. Bu tarzda bir yorum bırakmaya meyilliyseniz en azından adayın değişikliklerini inceleyebilmek için zaman ayırıp ayıramayacağınızı bir düşünün.
 
<div style="text-align: center; font-weight: bold;">Yararlı olmayan yorumlar</div>
Satır 107 ⟶ 106:
 
==Kullanıcının araçlara gereksinimi yok==
Mümkün olduğu kadar çok güvenilir yöneticininhizmetlinin olması Vikipedi'ye yarar sağlar. YöneticilikHizmetlilik başvuruları bir kullanıcının yöneticilikhizmetlilik fonksiyonlarını güvenilir bir şekilde kullanıp kullanamayacağı ile ilgilidir, bu fonksiyonları en üst düzey performans ile kullanıp kullanamayacakları ile değil.
 
Her ne kadar yöneticilerinhizmetlilerin etkin olarak bu fonksiyonları kullanması çok iyiyse de ayda bir kaç kez bu fonksiyonları kullanan bir katılımcıda topluluğa yarar sağlamaktadır.
 
SAM gibi bazı süreçler de çalışan bazı katılımcılar tüm yöneticilerinhizmetlilerin bu süreçte deneyimli olduğunu düşünebilir. Halbuki bazı kullanıcılar Vikipedi'ye yalnızca sınırlı bazı alanlarda katkıda bulunurken, diğer alanlarda pek katkıda bulunmayabilirler. Bazı süreçlerde varolan yöneticilerinhizmetlilerin bir kısmı pek katılımda da bulunmayabilir. Değişiklik yapmak ve katılımcılarla iletişime girmek dışında bir yöneticihizmetli adayının ''kesinlikle bilmesi'' gereken çok az süreç bulunmaktadır.
 
<div style="text-align: center; font-weight: bold;">Yararlı olmayan yorumlar</div>
Satır 122 ⟶ 121:
<div style="width: 100%; background-color: #B8FBB8;">
:''Örneğin:'' '''Karşı''' - kullanıcının silme ile ilgili süreçlerde bir deneyimi yok, dolayısıyla bu alanda güvenilir olduğuna karar veremiyorum. [[Kullanıcı:DeneyimleYargılaBeni|DeneyimleYargılaBeni]] 01:01, 1 Ocak 2001 (UTC)
:''Örneğin:'' '''Destek''' - her ne kadar kullanıcı vandallar ile uğraşma konusunda çok az deneyime sahip olsa da çeşitli tartışma sayfalarındaki katılımı [http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yard%C4%B1m:Kullan%C4%B1c%C4%B1n%C4%B1n_katk%C4%B1lar%C4%B1&diff=prev&oldid=588475] [http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yard%C4%B1m:Kullan%C4%B1c%C4%B1n%C4%B1n_katk%C4%B1lar%C4%B1&diff=prev&oldid=588475] [http://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yard%C4%B1m:Kullan%C4%B1c%C4%B1n%C4%B1n_katk%C4%B1lar%C4%B1&diff=prev&oldid=588475] yöneticilikhizmetlilik fonksiyonlarını kullanıcının hakkıyla kullanacağı yönünde ikna etti. [[Kullanıcı:Mutemet|Mutemet]] 01:01, 1 Ocak 2001 (UTC)
</div>
 
== Kendini aday gösterme durumları ==
<!--{{shortcut|[[WP:SELFNOM]]}}-->
Bir çok mükemmel kullanıcı yöneticilikhizmetlilik fonksiyonlarını almaya hazırdır ancak herhangi bir nedenle henüz başka bir kullanıcı tarafından yöneticiliğehizmetliliğe aday gösterilmemiştir. Vikipedi ''fazladan'' etkili, dengeli ve deneyimli yöneticilerlehizmetlilerle ancak daha da iyiye doğru gider. Eğer bir aday açıkça yöneticihizmetli olmak için gereken niteliklere sahip olduğunu gösterdiyse ne kadar erken yöneticihizmetli olursa bu herkesin yararınadır. Dolayısıyla bir adaya ''yalnızca'' kendi kendine aday oldu diye karşı çıkmak yarar sağlamayacaktır. Ancak bazı kullanıcılar kendi kendine aday olanların başkaları tarafından aday gösterilenlere oranla daha yüksek standartlara uyması gerektiğini düşünebilir.
 
Başkalarına kendisini aday göstermesini istemekten rahatsızlık duyabilecek değerli adaylar, başkalarının dikkatini çekene kadar uzun süre beklemek zorunda kalabilirler.
 
==''Editcountitis'' - değişiklik sayısı hastalıkları... ==
[[Resim:Heaps of beans.jpg|thumb|right|250px|Yeteri kadar olduğunu bildikten sonra [[fasulye]]leri saymanın bir faydası yoktur.]] En sorunlu "kaçınılması gereken gerekçe"lerden birisi de genellikle bir değişiklik sayacına bakarak karar verilen değişiklik sayısının uygun olmayan şekilde kullanılmasıdır. Elbetteki yalnızca 100 değişikliğe sahip olan bir katılımcı yöneticihizmetli olmak için pek deneyimli değildir. Ancak bunun tersi olan Vikipedi'yi gerçekten bilmek için ''çokça'' değişiklik sahibi olma gerekçesi iki farklı soruna neden olur:
 
* İlk olarak çok yüksek sayıda değişiklik kullanıcının güvenilirliğinin bir garantisi değildir. Çok sayıda değişikliğe sahip olup engelleme kayıtlarına bakıldığında bir çok kereler engellenmiş katılımcılar olabilir. Yine vandalizmleri geri almak ve uyarıda bulunmak gibi işleri [[:en:Wikipedia:AutoWikiBrowser|AWB]] gibi yarı otomatik araçlara yaptırarak binlerce değişiklik sayısına sahip olan kullanıcılar da olabilir. Faydalı olan bu tarz değişiklikler genelde ne düzenleme yeteneği ne de kullanıcılarla iletişime geçmeyi gerektirir (Vikipedi vandalları çoğunlukla vurkaç tarzındadır). Benzer şekilde eğer birisi kafasna koyarsa her gün yeni üye olan kullanıcılar hoşgeldin mesajı atan ve bundan daha fazla bir iletişime girmeden binlerce değişiklik yapan kullanıcılar da olabilir. Kısacası değişikliklerin niceliğinden çok niteliği değerlendirilmelidir, bir katılımcı adayın katılımlarını detaylı olarak incelemiyorsa yalnızca değişiklik sayısına bakarak desteklememelidir.
Satır 138 ⟶ 137:
* İkinci olarak ise 3.000, 4.000 ya da 5.000 gibi rastgele bir değişiklik sayısını ''en az deneyim eşiği'' olarak ortaya koymak maddeleri iyileştirmek ve yeni madde yaratmak için zaman harcayan adayları ''cezalandırdığı'' gibi potansiyel adayların da şevkini kırabilir. Kaynakları bulmak ve yazımı düzenlemek ''zaman'' alır. Vikipedi her ne kadar vandallarla mücadele edenlere, yazı hatalarını düzeltenlere ve sorunları etiketlerle belirtenlere ihtiyaç duysa da Vikipedi'nin gerçek değeri maddelere ''içerik'' ekleyenlerle uygun olduğunda yeni madde girenlere bağlıdır. Bir adayın niteliğini yaptığı anlam ayrımı sayfalarına ya da yönlendirme sayfalarına bakarak belirlemek zor olduğu kadar maddelere önemli ölçüde katkısı bulununan, tartışmalı maddelerde tartışma sayfasını kullanan, değişikliklerini açıklayıp, diğer kullanıcılarla iletişime giren adayları değerlendirmek de o kadar kolaydır.
 
Kısacası yöneticilkhizmetlilik başvurusuna yorumuyla katılan bir kullanıcı yalnızca toplam değişiklik sayısına bakıyorsa adayın katılımı konusunda yanlış yargılara varabilir. Aday hakkında anlamlı bir yorumda bulunabilmek için katkıların sayılarına ve dağılımına bakmaktan çok kendilerine bakmak gerekir. Ve kesinlikle bir adayı ''desteklemek'' ya da bir adaya ''karşı çıkmak'' için değişiklik sayısı ''tek başına gerekçe'' olarak gösterilmemelidir.
 
Editcountitis ile ilgili bir başka önemli nokta da adayın yeteri kadar deneyimli olduğuna ama ''aylık değişiklik'' sayısına bakarak "yeteri kadar sıklıkla" değişiklik yapmadı yargısına varmaktır. Ne açıdan bakılırsa bakılsın sonunda Vikipedi'ye katılan ''herkes'' gönüllüdür; dolayısıyla katılımcılardan belirli bir katılım düzeyi ''istemek'' uygun değildir. Eğer bir yöneticihizmetli haftada on dakika yöneticihizmetli fonksiyonlarını kullanabiliyorsa bu Vikipedi için aksi olduğunda yararlanamayacağı on dakikalık yararlı bir hizmettir.
 
==Alanadı dengesi==
Farklı görevler farklı alanadlarında çeşitli sayıda değişiklik gerektirir. Vandalizmi geri alan ve kullanılmayan telif haklı saklı resimleri etiketlemekle uğraşan bir kullanıcının uygun tarz da bu işlemleri yaptığı takdirde uyarı etiketlerini girmesi nedeniyle kullanıcı mesaj sayfalarındaki değişiklik sayısı orantısız olarak çok fazla sayıda olacaktır.
 
Bazen bir farklı alandalarındaki katkılarının dengesizliği nedeniyle karşı yorumlarla karşılaşır. Bu gerekçelerin en uç ve sorunlu noktası örnek olarak kullanıcının Vikipedi alanadında (politikaları anlama), ana alan adında (madde üzerinde değişiklik), kullanıcı mesaj alanadında (kullanıcı ile iletişim) ve tartışma alanadında (diğer katılımcılarla yapıcı bir şekilde çalışma) ''uygun'' bir dengede değişikliğe sahip olmamasının gösterilmesidir. Bazen bu gerekçeye SAM ve Yöneticilkhizmetlilik başvurusu tartışmalarındaki değişiklik sayıları da eklenebilir.
 
Bu tarz karşı yorumlarda üç farklı sorunla karşılaşılır:
 
*İlk olarak, alanadlarındaki değişiklik sayıları farklı nedenlerle oluşabilir: tartışma alanadındaki yğksek syıda değişiklik kullanıcılarla iletişimde deneyimi gösterdiği gibi yalnızca VikiProje etiketlerinin otomatik olarak girilmesinden de gelebilir. Kullanıcı mesaj sayfalarında yüksek sayıda değişiklik sorunlu kullanıcılarla iletişimden gelebildiği gibi (çok iyi yapması pek de kolay olmayan bir durum) çoğu anonim IP kullanıcı sayfalarına vandalizm etiketleri yapıştırmaktan da gelebilir (gereken bir etkinlik olsa da çok zor değildir). Vikipedi ve Vikipedi tartışma sayfalarında bulunan değişiklikler yararlı da olabilir gevezelik de; yöneticilikhizmetlilik başvurularında ve SAM tartışmalarındaki katılım yararlı yorumlarla olduğu gibi basitçe "ben de, ben de" katılımı olabilir.
 
*İkinci olarak, özel bir yetenek farklı alanadlarında da sergilenebilir, örneğin diğer kullanıcılarla iletişime girmek için kullanıcı mesaj sayfaları, madde tartışma sayfaları, Vikipedi ve Vikipedi tartışma sayfaları kullanılabilir. Benzer olarak politikaların anlaşılması ve bunlar hakkında iyi yorumlar yapılması farklı alanadlarındaki değişikliklerde görülebilir. Kısacası alanadları ve ''yetenekler'' aynı değildir ve ''tek bir'' alanadındaki değişiklik sayısının az olması çok fazla bir şey kanıtlamaz.
 
*Üçüncü olarak, katılımcılar Vikipedi'ye farklı şekillerde katılımda bulunurlar. Telif hakkı sorunu olan resimleri belirlemeye yardımcı olmak ile yeni maddelerdeki sorunları belirlemek birbirinden farklıdır; bu ikisi de katılımcılar arasındaki tartışmaları yatıştırmaktan farklıdır ama her üçü de yöneticilerhizmetliler için önemli olan yetenekleri sergiler. Vikipedi'deki yöneticilerdenhizmetlilerden her şeyde iyi olmaları ''beklenmez''. YöneticilerinHizmetlilerin çoğunluğu ilgi alanlarında odaklanır, sonuçta hiçbir parayla çalışmıyor, neden ilginç olmayan ve sıkıcı işlerle uğraşsınlar?
 
Ancak temel olan madde düzenleme/yazma, diğer katılımcılarla birlikte çalışma, Vikipedi politikalarını ve topluluğunu anlama yönünde ''hiç bir şey'' yapmamış olan katılımcılara karşı yorumda bulunmak uygundur. Ancak bir adaya başka bir katılımcı gibi katılımda bulunmadığı ya da "ideal" bir aday gibi katkıda bulunmadığı gerekçesiyle karşı çıkmak faydalı değildir. Bu Vikipedi'yi iyi bir yöneticidenhizmetliden mahrum bırakarak varolan yöneticilerinhizmetlilerin yapmayı tercih ettikleri idarî görevlere daha az zaman ayırarak, yapmak ''zorunda'' olduklarını hissettikleri görevlere yönelmesine neden olur.
 
<!--==Ayrıca bakınız==