Mekân: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k 81.213.238.26 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, 78.169.229.23 tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
|||
19. satır:
Mekânın bileşen ve öğelerinin tanımı mekânın çevre sistemleri içerisindeki yeri ve işlevinin kapsamlılığına bağlıdır. [[Ölçü]], [[oran]] ve [[denge]] ile bir [[kompozisyon]] üç boyutlu bir eleman olmaktan çıkıp mekânsal özellikler kazanmaya başlamaktadır. Elemanlar arası ilişki, bu elemanlara bir bütün olarak mekânsal özellik kazandırmakta, derinlik, yoğunluk ve açıklıkları ile de [[kompozisyon]] artık mekânsal bir tanıma sahip olmaktadır. Mekânı oluşturan çeşitli bileşen ve öğeler, mekân örgütlemede çok farklı roller üstlenmekte, mekânın bütünsel etkisi üzerinde son derece önemli olmaktadırlar. Mekân bileşen ve öğeleri kullanıldıkları yere göre mekânsal örgütlenmede sınırlayıcı, yönlendirici, odaklayıcı, birleştirici veya ayırıcı roller üstlenebilirler. Bu roller gözlemciye o mekânı kavrayabilmesi için gerekli ipuçları verir. Bir [[bina]] iç mekânı ele alınacak olursa bu bileşenler öncelikle [[yapı]]sal bileşenler olacaktır. Bunlar sabit olmakla birlikte çoğunlukla [[sınır]]layıcı roller üstlenirler. [[Duvar (inşaat)|Duvar]], [[kolon]], [[kiriş (mimarlık)|kiriş]] ve [[çatı]] gibi elemanlar bu bileşenlerden sayılabilecektir. Kentsel ölçekte bir mekân örneği düşünülürse bu, binalar arasında kalan [[kamu]]sal mekânlar olacaktır.
[[Sınır]]layıcı öğeler mekân oluşumunda en önemli göreve sahiptirler. [[Sınır]]lamada varolan ya da kullanılan engeller sınırladıkları bölge kadar önem taşıyan öğelerdir. Bunlar sınırladıkları bölgenin mahremiyetinden kamusallığına kadar bir dizi anlam yüklenirler. Dış mekânlar ya doğal, siyasi ve yapısal sınırlarla var olurlar ya da işlevsel kargaşanın önlenmesi için, bir işlevin diğerini rahatsız etmeden gerçekleşmesi amacıyla bir dünya görüşü ve bilimsel bilgi doğrultusunda planlanırlar. İç mekânların sınırlanmalarının amacı ise insan konforunun sağlanması kadar mahremiyetin de sağlanmasına yöneliktir. Bölücü ve sınırlayıcı engel öğeleri gizlilik sağlamalarına bağlı olarak derecelendirilirler. [[Vurgu]]lar ise, [[sınır]]lanan bir mekânın işlevsel, simgesel veya biçimsel olarak genel [[kompozisyon]]dan ayrımsanan güçlü öğelerdir. Çevre [[renk]]lerinden ve [[doku]]sundan ayrışan elemanlar ve bileşenler ile fonksiyonel olarak merkez teşkil eden noktalar bunlar arasındadır. [[Anıtlar]] [[kent]]sel [[ölçek]]te sayılabilecek [[vurgu]] ve odak noktalarıdır. Binalarda ise girişler, düğüm noktaları bu odak noktalarından sayılabilir.
==Kaynaklar==
# Arabacıoğlu, B C (2007) Mimarlıkta mekan analizi için bulanık çıkarım sistemi temelli bir model önerisi, Arkitekt, 74, 512/513, 32-45
# Ashihara, Y (1981) Exterior Design in Arhitecture, Van Nostrand Reinhold Press, New York
# Atman, C J (1999) A comparison of freshman and senior engineering design processes, Design Studies Vol 20 No 2 S.131-152
# Atman, C J vd. (2004) Comparing freshman and senior engineering design processes: an in-depth follow-up study, Design Studies Vol 26 No 4 S.325-357
# Gür, S O (1996) Mekan Organizasyonu, Birsen Yayınevi, İstanbul
# Hasol, D (1975) Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, YEM Yayınları, İstanbul
# Kuban, D (1992) Mimarlık Kavramları, YEM Yayınları, İstanbul
# Lang, J ve Ark, U (1982) Nature of spacial imagery, informing styles and ashtetic preferations, BTU Architectural Bulletin Vol 7 No 1 S.67-94
# Lynch, K (1960) The Image of City, MIT Press, Massachusetts
# Meis, P V (2002) Elements of Architecture: From Form to Place, Spon Press, New York
# Özdemir, I M (1994) Mimari Mekanın Değerlendirilmesinde Mekan Örgütlenmesi Kavramı: Konutta Yaşama Mekanları, Doktora tezi KTÜ, Trabzon
# Rapoport, A (1977) Human Aspects of Urban Form, Pergamon Press, Oxford
# Rapoport, A (2004) Kültür Mimarlık Tasarım, YEM Yayınları, İstanbul
# Simpson, J ve Weiner, E (eds) (1989) Space - The Oxford English Reference Dictionary, Clarendon Press, Oxford
# Sözen, M ve Tanyeli, U (1994) Sanat Terimleri ve Kavramları Sözlüğü, Remzi Kitapevi, İstanbul
{{düzenle|Temmuz 2008}
| |||