Derbent, Bismil: Revizyonlar arasındaki fark

Derbent köyü 1800 yılları arasında Hacı Arap ve Sait Yıldız kuzenler tarafından kurulmuştur. Aralarında ağalık kavgası yüzünden 8 yıl süren bir iç savaş başlamıştır. Aşiret 2'ye ayrılmıştır. Hacı Arap aşireti galip gelmiştir. Sait aşiretinin kadınları daha doğurgan olduğu için köyde üstünlüğünü korumuştur. Ve bu gün hızla çoğalan Sait aşiretinin sözü geçmektedir. Hacı Arabın vefatından sonra Sait ağa karısı Zekiye hanımı nikahı altına almıştır. Bu gün bilinmektedir ki köyün hatta Bismil'in yüzde 82'si Sait aşiretine aiittir. Son olarak ise Sait kızı Celile ve Remziye hanımın Bismilde ev almaları ilçe halkı arasında ciddi kaygılar yaratmaktadır. Bilinmektedir ki onlarda Bismile yerleşirse geriye kalan yüzde 18'lik yeri ele alacaklardır. Derbent köylüleri 30 yıl önce kadar gelen geçenlere söverlerdi (Tırrra te...) Köy bu tabiatiyle ün salmıştır. Köy muhtarının lakabı Immık'tır. Şimdi Diyarbakır köylerinin içinde medeniyetli, misafirperver, yürekli ve cömert insanları vardır. Şimdiki en yaşlıları Xalê Sıido'dur. Gençliğinde yalın ayakla yabani tavşanı yakalayabilmiş, o zaman rekor kırma diye bir marifet olmadığı için hakkını almamıştır. Hısênê Sıido hikayeleriyle (çirok) meşhurdur. Köyde İsa adındaki adamda meşhurdur. İlginç bir anısı vardır. Onu ancak kürdçe anlatabiliriz: İsa adında bir kavak ağacı tüccarı, kavak kesimi yapıp, geceleri kesilen kavak ağaçlarının yanından ayrılıyor ve Bizim Derbent'li İsa kesilmiş kavak ağaçlarını çalmak için devreye giriyor. "İsa, dızi darê İsa, veşartın lı Gêra İsa û fırotın İsa" Anlamı: İsa, İsa'nın ağaçlarını çaldı, İsa dağının yamacında sakladı ve isa'ya sattı.