Açıklık (istatistik): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
78.179.186.168 (k - m - e) tarafından yapılan değişiklik geri alın
Noyder (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
[[Betimsel istatistik]]de, '''açıklık''' bütün veri dizisini içinde kapsayan en küçük aralıktır. Bir veri dizisindeki ya en büyük değer ile en küçük değer arasındaki fark olarak ya da en küçük ve en büyük değerler verilerek ifade edilir. Örnek: veri dizisi 5,9,1,23,12,23 ise dizisinin açıklığı ya 23-1=22 yahut ta 1-23 olarak bildirilir. Bu nedenle ''açıklık'' için ölçüm birimi veri ölçüm biriminin aynısidir.
Bir dizideki en büyük değer ile en küçük değer arasındaki farka denir.
 
Ölçülme gereğine göre bazan imkan dahilindeki veri değerleri arasında bir ''potansiyel açıklık'' ortaya çıkar. Bu ''potensiyel açıklık'' ölçülmesi mümkün olan en küçük veri değeri ile mümkün olan en büyük değeri veya bunlar arasındaki farktır. Ancak bir veri dizisi ortaya çıkınca veri için ''açıklık'' veri dizisinin en küçük ve en büyük değerlerine bağlıdır. Örneğin imtihan notlarının 0 ile 100 arasında değişme imkanı vardır ve ''potensiyel açıklık'' 0-100 veya 100 olur ama belli bir imtihanda verilen notlar 20 ile 93 arasında olup ''açıklık'' 20-93 veya 73 olarak ifade edilir.
1,5,9,12,23 dizisinin açıklığı 23-1=22 dir. [[Sınıf aralığı|Sınıf aralıkları]]nın hesaplanmasında sıkça kullanılır.
 
''Açıklık'' [[istatistiksel yayılım]] için bir ölçüdür. Kavram olarak anlaması ve ifade edilmesi çok kolay olduğundan pratik günlük hayatta en çok kullanılan yayılım ölçüsüdür. Ancak uçsal değerler ile kurulu olduğu için, büyüklüğü bunların aşırı büyük veya aşırı küçük olmasından (yani [[dışlak]] değerler olmasından) etkilenir ve bu nedenle ''güçsüz'' (en:non-robust) olduğu kabul edilir. Daha uygun bir [[istatistiksel yayılım]] ölçüsü olarak [[dörttebirlik açıklık]] kullanılması tavsiye edilir.
[[kategori:istatistik]]
 
{{istatistik-taslak}}
[[Açıklık ortası]] noktası en küçük ve en büyük uçsal noktaların tam ortasıdır ve veri dizisi için bir [[merkezsel konum ölçüsü]] olarak kullanılabilir. Ancak bu da ''açıklık'' kavramı gibi ''güçsüz'' bir ölçüdür.
 
 
==İçsel kaynaklar==
*[[Dörttebirlik açıklık]]
 
 
[[Kategori:İstatistik]]
[[kategoriKategori:Betimsel istatistik]]
 
 
<!-- Interviki-->
 
[[en:Range (statistics)]]
[[it:Intervallo di variazione]]