Irak Cephesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
M.p.0012 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
M.p.0012 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Etiketler: olası sayı vandalizmi Görsel Düzenleyici
26. satır:
{{I. Dünya Savaşı Cepheleri}}
{{Mezopotamya Cephesi}}
Irak Cephesi, [[İngilizler]]in petrol sahalarını ele geçirmek amacıyla, 23 Kasım 1914'te [[Basra]]'yı işgali üzerine açıldı. [[Osmanlı]] kuvvetleri [[Kût'ül-Amâre Kuşatması]]'nda büyük bir zafer kazansadakazansa da İngilizler takviye alıp [[Bağdat]]'ı ele geçirdi.
 
=== Süleyman AskeriIrakCephesi'nde (1)Askeri===
[[Osmanlı imparatorluğu]] [[I. Dünya Savaşı]]'na henüz daha yeni katılmıştı ve o günlerde ilk açılan cephelerden biri [[Kafkas Cephesi]] olduğundan Orduordu oraya odaklanmıştı. oO günlerde [[İstanbul]]'da bulunan [[Binbaşı]] [[Süleyman Askeri Bey]] Kafkas cephesinde savaşmak için [[Osmancık Taburu]] adında gönüllülerden oluşan bir tabur kuruyordu. Ancak daha sonra İngilizler'in Fav Yarımadasını işgal etmesiyle Irak Cephesi açılınca kendisi [[Irak ve Havalisi Genel Komutanı]] olarak cepheye atandı. Kendisi yoldayken [[John Nixon (general)]] komutasındaki [[İngiliz]] Ordusu Fav yarımadasından sonra kuzeye doğru ilerlemeye devam edip [[Basra Muharebesi]]'ni kazanarak [[Basra]]'yı işgal etmişti ve [[karargah]] buraya kurulmuştukurmuştu ancak İngilizler buradadaburada durmayıp Basra'dan sonra kuzeye doğru ilerlemeye devam ettiler. veVe [[Kurna Savaşı]]'nda zafer kazanarak Albay Subhi Bey ve askerlerini Esiresir aldılar. Aynı zamanda bu muharebe ile Kurna kasabası İngilizlerin eline geçmiş oldu. Bu sırada Süleyman Askeri Bey ve emrindeki Osmancık Taburu [[Bağdat]]'a varmayı başardı ve tabur Süleyman Askeri Bey komutasında Bağdat'a girdi Süleyman Askeri Bey Bağdat'a vardığında rütbesinin [[Kaymakam (rütbe)]]'a yükseldiğini öğrendi. Süleyman Askeri Bey bundan sonra İngilizlerin kuzeye daha fazla ilerlemesini engellemek için harekete geçti vegeçerek [[Rota Muharebesi]]'nde zafer kazanarakkazandı. İngilizlerin kuzeye ilerlemesini durdurmayı başardı ancakAncak kendisi bu muharebede bacağından yaralandı ve aynı zamanda en yakın arkadaşı [[yüzbaşı]] Cemil bu muharebede [[şehit]] oldu. Ordu bu zaferden sonra bölgedeki en stratejik noktalardan biri olan Kut'ül amare'ye çekildi. Ancak Süleyman Askeri Bey bacağından yaralı olduğu için Bağdat'a hastaneye kaldırıldı kendisinin yerine İstanbul'dan biri yollamak istensedeistense de o bunu reddetti ve ordusunu uzaktan kumanda etmeye karar verdi.
 
[[Süleyman Askeri Bey]] [[Bağdat]]'ta hastanedeyken [[Osmancık Taburu]] ise Kut'ül amare şehrindeydi. Kut'ül amare Bağdat ile [[Basra]] arasında kalan en stratejik noktalardan biri olan bir şehirdirşehirdi. Şehir Bağdat'ın güneyinde Basra'nın ise kuzeyindeydi. Süleyman Askeri Bey Bağdat'tayken emrindeki subayların bir kısmını Kut'ta bırakmıştı subaylar Kut'ta olan her şeyi telgraf yoluyla Süleyman Askeri Bey'e bildiriyor Süleyman Askeri Bey'de yine telgraf yoluyla Bağdat'tan verdiği emirlerle orduyu uzaktan kumanda ediyordu. Rota'da kazanılan zaferle Osmanlı tarafında moraller yükselmişti. Süleyman Askeri Bey artık daha fazla vakit kaybetmeden Basra'dan İngilizleri atmak istiyordu. Aynı zamanda Süleyman Askeri Bey'in büyük hedefleri vardı. Basra'yı aldıktan sonra İran üzerinden İngilizlerin İşgal ettiği [[Britanya Hindistanı]]'nı almayı hedefliyordu. Bunun için daha fazla vakit kaybetmeden Basra'ya taarruz etmeye karar verdi. Ancak İngilizler'in sayısı Türkler'den fazla olduğu için Süleyman Askeri bölgede yaşayan yerel Arap halkından destek alarak taarruz etmeye karar verdi ve bölgede yerel Arap Aşireyiyle temas kurdu ve onların desteğini almayı başardı. böyleceBöylece Süleyman Askeri Bey Bağdat'ta hasta yatağında Basra'ya taarruz planlarını yapmaya başladı. Bu sırada Kut'ta veya başka yerlerde olan olayları Kut'taki subayları ona bildiyor oda ona göre davranıyordu. En sonunda Süleyman Askeri planlarını tamamlamayı başardı. Yapılan plana göre Kendisi Bağdat'tan Osmancık Taburu ve gönüllülerden oluşan Arap Aşiretleri Kut'tan yola çıkıp ortak bir noktada buluşucaklar ve daha sonra Şuaybiye mevkisine gidip İngilizlerin hiç beklemedikleri bir anda oradan Basra'ya taarruza geçiceklerdi. ilkİlk başta her şey istenildiği gibi gitti Süleyman Askeri Bağdat'tan Osmancık Taburu ve Arap aşiretleri Kut'tan yola çıkıp belirlenen ortak bir noktada buluşup Şuaybiye'ye gittiler ancak tüm bunlar olurken İngilizler'de boş durmamıştı. İngiliz İstihbaratı Osmanlıların harekat planını öğrenmeyi başarmıştı bu yüzden İngilizler Osmanlıların nerden saldıracaklarını bildikleri için ona göre önlem almış ve yine planlarını ona göre yapmışlardı. Süleyman Askeri ve emrindeki Osmancık Taburu ve Arap aşiretleri Şuaybiye'den taarruza geçtikleri anda hiç beklemedikleri bir şeyle karşılaştılar. onlarOnlar İngilizlere hiç beklemedikleri bir anda saldırmayı beklerken İngilizler oldukça hazırlıklıydı ve tüm bunlar yetmezmiş gibi birdebir de muharebe başlayınca Arap Aşiretleri bir anda Türklere ihanet edip muharebe meydanından arkalarına bile bakmadan kaçtılar. Araplar kaçınca sayıca Türklerden daha fazla olan İngilizler [[Şuaybiye Muharebesi]]'nde [[Türkler]]i mağlup etmeyi başardılar. buBu muharebede Osmancık Taburu'ndaki askerlerin yarısından fazlası [[şehit]] oldu aynı zamanda bu muharebede Süleyman Askeri Bey' de şehit düştü. Taburdan sağ kalanlar Kut'ül amare'ye geri çekildi ancak artık Osmanlıların Kut'u savunacak güçleri yoktu İngilizler Basit bir taarruz ile Kut'u işgal etmeyi başardılar. Osmancık Taburu'ndan sağ kalanlar ise Bağdat'a geri çekildi. Osmancık Taburu'ndan ise geriye çok az kişi sağ kaldığı için tabur terhis edildi ve böylece Osmancık Taburu tarihin tozlu raflarına kaldırıldı. Artık İngilizler ile Bağdat arasında hiç bir şehir kalmamıştı. Süleyman Askeri Bey'den sonra Cephe kumandanlığına [[Nurettin Paşa]] getirildi.
=== Süleyman Askeri Irak Cephesi'nde (2)===
{{Ana|Süleyman Askeri}}
[[Süleyman Askeri Bey]] [[Bağdat]]'ta hastanedeyken [[Osmancık Taburu]] ise Kut'ül amare şehrindeydi. Kut'ül amare Bağdat ile [[Basra]] arasında kalan en stratejik noktalardan biri olan bir şehirdir. Şehir Bağdat'ın güneyinde Basra'nın ise kuzeyindeydi. Süleyman Askeri Bey Bağdat'tayken emrindeki subayların bir kısmını Kut'ta bırakmıştı subaylar Kut'ta olan her şeyi telgraf yoluyla Süleyman Askeri Bey'e bildiriyor Süleyman Askeri Bey'de yine telgraf yoluyla Bağdat'tan verdiği emirlerle orduyu uzaktan kumanda ediyordu. Rota'da kazanılan zaferle Osmanlı tarafında moraller yükselmişti Süleyman Askeri Bey artık daha fazla vakit kaybetmeden Basra'dan İngilizleri atmak istiyordu. Aynı zamanda Süleyman Askeri Bey'in büyük hedefleri vardı Basra'yı aldıktan sonra İran üzerinden İngilizlerin İşgal ettiği [[Britanya Hindistanı]]'nı almayı hedefliyordu. Bunun için daha fazla vakit kaybetmeden Basra'ya taarruz etmeye karar verdi. Ancak İngilizler'in sayısı Türkler'den fazla olduğu için Süleyman Askeri bölgede yaşayan yerel Arap halkından destek alarak taarruz etmeye karar verdi ve bölgede yerel Arap Aşireyiyle temas kurdu ve onların desteğini almayı başardı böylece Süleyman Askeri Bey Bağdat'ta hasta yatağında Basra'ya taarruz planlarını yapmaya başladı. Bu sırada Kut'ta veya başka yerlerde olan olayları Kut'taki subayları ona bildiyor oda ona göre davranıyordu. En sonunda Süleyman Askeri planlarını tamamlamayı başardı. Yapılan plana göre Kendisi Bağdat'tan Osmancık Taburu ve gönüllülerden oluşan Arap Aşiretleri Kut'tan yola çıkıp ortak bir noktada buluşucaklar ve daha sonra Şuaybiye mevkisine gidip İngilizlerin hiç beklemedikleri bir anda oradan Basra'ya taarruza geçiceklerdi ilk başta her şey istenildiği gibi gitti Süleyman Askeri Bağdat'tan Osmancık Taburu ve Arap aşiretleri Kut'tan yola çıkıp belirlenen ortak bir noktada buluşup Şuaybiye'ye gittiler ancak tüm bunlar olurken İngilizler'de boş durmamıştı İngiliz İstihbaratı Osmanlıların harekat planını öğrenmeyi başarmıştı bu yüzden İngilizler Osmanlıların nerden saldıracaklarını bildikleri için ona göre önlem almış ve yine planlarını ona göre yapmışlardı. Süleyman Askeri ve emrindeki Osmancık Taburu ve Arap aşiretleri Şuaybiye'den taarruza geçtikleri anda hiç beklemedikleri bir şeyle karşılaştılar onlar İngilizlere hiç beklemedikleri bir anda saldırmayı beklerken İngilizler oldukça hazırlıklıydı tüm bunlar yetmezmiş gibi birde muharebe başlayınca Arap Aşiretleri bir anda Türklere ihanet edip muharebe meydanından arkalarına bile bakmadan kaçtılar Araplar kaçınca sayıca Türklerden daha fazla olan İngilizler [[Şuaybiye Muharebesi]]'nde [[Türkler]]i mağlup etmeyi başardılar bu muharebede Osmancık Taburu'ndaki askerlerin yarısından fazlası [[şehit]] oldu aynı zamanda bu muharebede Süleyman Askeri Bey'de şehit düştü. Taburdan sağ kalanlar Kut'ül amare'ye geri çekildi ancak artık Osmanlıların Kut'u savunacak güçleri yoktu İngilizler Basit bir taarruz ile Kut'u işgal etmeyi başardılar. Osmancık Taburu'ndan sağ kalanlar ise Bağdat'a geri çekildi. Osmancık Taburu'ndan ise geriye çok az kişi sağ kaldığı için tabur terhis edildi ve böylece Osmancık Taburu tarihin tozlu raflarına kaldırıldı. Artık İngilizler ile Bağdat arasında hiç bir şehir kalmamıştı Süleyman Askeri Bey'den sonra Cephe kumandanlığına [[Nurettin Paşa]] getirildi.
 
=== Kût'ül-Amâre Kuşatması ===
{{Ana|Kût'ül-Amâre Kuşatması}}
 
[[İngilizler]] Kut'ül amare'yi işgal ettikten sonra bölgeye [[General]] [[Charles Vere Ferrers Townshend]] ve emrindeki 6.Hint Tümeni'ni göndermişlerdi. Daha sonra General ana hedefleri olan [[Bağdat]]'a girmek için hazırlıklara başlamışlardı. Bu sırada [[Erzurum]]'a giden 51 ve 52.Tümen Bağdat'ı savunmak için rotasısını Bağdat'a çevirmişti. İngilizler sonunda hazırlıklarını bitirimişlerdi ve Bağdat'a doğru yola koyulmuşlardı ancak Selman-ı Pak bölgesine geldiklerinde karşılarında [[Nurettin Paşa]] ve onun emrindeki [[Osmanlı]] askerlerini buldular. Bağdat'a başka gidiş yolları olmadığı için eğer Bağdat'a girmek istiyorlarsa buradaki Osmanlı askerlerini geçmek zorundaydılar. Selman-ı Pak Bağdat'ın güneyinde Kut'ül amare'nin kuzeyinde yer alan bir bölgeyibölgeydi. En sonunda 2 ordudaordu da birbirlerine karşı taarruza geçtiler. muharebe 2 taraf içinde çok zor geçiyorduMuharebede 2 tarafta bir türlü birbirine üstünlük sağlayamıyordu. Muharebe Selman-ı Pak'ta hayla devam ederken Bağdat'ta ise [[Halil Kut Paşa]] ve emrindeki 51.tümen bulunuyordu. Muharebede 2 tarafta çok fazla [[zayiat]] vermişti ancak yinede birbirine üstünlük kuramıyordu derken bir anda muharebe meydanında Halil Kut Paşa ve neferleri göründü Bağdat'tan buraya gelmişlerdi Halil Paşa ve neferleri sayesinde muharebede Osmanlı tarafı üstünlüğü ele almayı başardı ve böylece [[Selman-ı Pak Muharebesi]] Osmanlıların zaferiyle sonuçlandı General Townshend ve askerleri Kut'ül amare'ye geri çekildi bunu farkeden Nurettin Paşa Kut'ül amare'yi Kuşatma altına aldı. Böylece Kût'ül-Amâre Kuşatması başlamış oldu. Bu olaydan sonra Bağdat'a [[6. Ordu (Osmanlı İmparatorluğu)]] ve kumandanı [[Mareşal]] [[Goltz Paşa]] gönderildi. Nurettin Paşa bu sırada Kuşatmayı sonlandırmak için şehre taarruza geçmeye karar verdi. Planlandığı gibi şehre hücum harekatı düzenlendi ancak İngilizler iyi bir savunma hattı kurduğu için harekat başarısızlıkla sonuçlandı şehir alınamadığı gibi Osmanlı tarafı ağır zayiat verdi. Goltz Paşa, Nurettin Paşa'yı bu hatasından dolayı görevden alıp yerine Halil Paşa'yı getirdi böylece Nurettin Paşa bölgeden ayrılıp Bağdat'a döndü ve yerine zaten Nurettin Paşa ile bölgede bulunan Halil Paşa geldi. İngilizler Kuşatmayı yarıp Bağdat'a doğru tekrardan ilerlemek İçin Basra'dan takviye birlik istediler [[Basra]]'daki İngiliz askerlerinin bir kısmıda bunun üzerine yola çıktı. Ancak Halil Paşa'nın planı şehre yardım gelmesini engelleyerek şehirde bulunan İngiliz askerlerini teslim olmaya zorlamaktı eğer şehre yardım gelmezse bir süre sonra şehirde bulunan yiyecek tükenecek ve İngilizler açlıktan kırılmamak için teslim olacaklardı. Bu yüzden Halil Paşa şehre gelicek tüm yardımların önünü kesmek için harekete geçti ve böylece şehre girmek isteyen İngiliz askerleri ile şehri kuşatan Halil Paşa'nın emrindeki Osmanlı askerleri arasında: Şeyh Saad Muharebesi ve Vadi Muharebesi ve Felahiye Muharebesi ve Sabis muherebeleri gerçekleşti. Bu muharebelerin hepsini Halil Paşa'nın askeri zekası ve Osmanlı askerlerinin cesareti ve yiğitliği sayesinde Osmanlı tarafı kazandı ve şehre asla bir yardım girmedi. Böylece en sonunda şehirde bulunan yiyecek tükendi ve General Townshend son bir çare olarak şehirden çıkmak için yarma harekatı düzenlesede bu yarma harekatıda Halil Paşa komutasındaki Osmanlılar tarafından püskürtüldü bunun üzerine General Townshend tarihin ilk havadan ikmalini düzenlemeye karar verdi ve Basra'dan yiyecekleri uçak yoluyla şehre atmasını istedi. Basra bunun üzerine uçaklara yiyecekleri yükleyip gönderdi ancak Osmanlı askerlerinin karadan açtığı ateş sebebiyle uçaklar alçak uçuş yapamadı ve tüm erzak(yiyecek) Osmanlı karargahına döküldü. Halil Paşa ve neferleri şehre ne karadan nede havadan geçit vermiyordu. Şehirde ise durumlar iyice kötüye gidiyordu yiyecek tamamen bittiği için şehirde [[Kuşatma]] altındaki İngiliz askerlerinin bir kısmı her gün açlıktan hayatını kaybediyordu. En sonunda şehirden çıkamayacağını anlayan General Townshend Halil Paşa'ya rüşvet teklif ederek kurtulmaya karar verdi ve Halil Paşa ile bir görüşme düzenledi ancak Halil Paşa kendisine rüşvet teklif edilince çok sinirlendi ve rüşveti reddettikten sonra Generale teslim olmazsa şehre saldıracağını söyledi. İngiliz askerleri ise açlık sebebiyle iyice yorgun düşmüştü ve savaşacak güçleri kalmamıştı. Tüm bunlar olurken Bağtat'ta bulunan Goltz Paşa ise tifüs hastalığına yakalanmış ve bu yüzden Bağdat'ta vefat etmiştir. Onun görevi olan 6.Ordu kumandanlığına ise Halil Paşa getirildi. 6.Ordu kumandanı artık Halil Paşa'ydı. İngilizler ise Goltz Paşa vefat ettikten bir kaç gün sonra teslim oldular ve böylece Halil Paşa ve askerleri Kut şehrine girdiler ve şehirdeki İngiliz bayrağını indirerek şehre tekrardan Türk bayrağını çektiler. Böylece [[Kût'ül-Amâre Kuşatması]] Osmanlı için zaferle sonuçlanmış oldu. Bu zafer 1.dünya savaşı'nda Osmanlının Çanakkale 'den sonra kazandığı en büyük zafer olarak kabul edilir. Halil Paşa General Townshend'da dahil olmak üzere şehirde bulunan İngiliz ordusuna ait 5 General,481 subay ve 13 300 askeri Esir almayı başarmıştı. Böylece Kut'ül amare tekrardan Osmanlı toprağı olmuş oldu ve bu şehirdeki İngiliz işgali son buldu ve 143 gün süren [[kuşatma]] Osmanlıların zaferi İngilizlerin yenilgisiyle sonlandı.
 
=== Bağdat'ta İngiliz işgali ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Irak_Cephesi" sayfasından alınmıştır