Gaslighting: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Vikipedi:Biçem el kitabı#Yabancı dillerden alınan sözcükler: Vikipedi'de, Türkçe bir karşılığı olmadığı için yabancı bir dilde yazılarak kullanılan, ancak bu kullanımıyla da Türkçeye henüz tam yerleşmemiş veya yazılışları Türkçeleştirilmemiş olan sözcüklerin eğik olarak yazılması tercih edilir. Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
|||
1. satır:
{{italik başlık}}
{{İstismar}}
'''''Gaslighting''''', bir [[psikolojik manipülasyon]] ve [[taciz]] yöntemidir. Bireyi kendi hafıza, algı ve akıl sağlığını sorgulayıp irdelemeye iten bir çeşit kötü yönlendirmedir. Bireyde veya seçilen grupta şüphe uyandırma, kalıcı inkâr, çelişki ve yalan yoluyla peyderpey dikte edilir ve fark edilmesi kimi zaman güçtür. Terimin adı, ''[[Gas Light]]'' (Gaz Lambası) adlı 1938 yapımı bir oyundan gelmektedir. Oyundaki erkek karakter eşini [[Delilik|deli]] olduğuna ikna etmeye çalışır ve gaz lambasını söndürdüğünde eşi bunun gerçek değil uydurulmuş bir şey olduğunun farkına varır.
''Gaslighting'' yaşanan ikili ilişkilerde baskın olan birey idealleştirme, değersizleştirme ve gözden çıkarma şeklindeki üç aşamayı izler. Baskın olma ve manipüle etme amacındaki birey ilk olarak birlikteliklerinin harika olduğu algısı yaratıp hayran olma safhasına geçer. Bir sonraki ve en zor olan evre, yani değersizleştirme evresinde hayranlık duyulan birey sorunlu, ideal olmayan ve hiçbir şeyi beceremeyen bir kişiye evriltilir. Gözden çıkarma safhasında ise mağdur terk edilerek yeni arayışlar içine girilir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Kadınlar anlatıyor: Aşk mı, tutku mu yoksa psikolojik manipülasyon yollu baskı mı? | url = https://www.bbc.com/turkce/haberler-42366171 | yayıncı = BBC Dergi | erişimtarihi = 22 Ekim 2018 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20181022200443/https://www.bbc.com/turkce/haberler-42366171 | arşivtarihi = 22 Ekim 2018 | ölüurl =hayır}}</ref> Bu dikteye maruz kalan kurbanlar sık sık kendilerini özür dilerken bulabilirler.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Gençlerle Güvenli İlişkiler Üzerine Çalışmak | url = http://cinselsiddetlemucadele.org/wp-content/uploads/2017/09/ne-var-ne-yok-uygulama-kitap.pdf | yayıncı = Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği | erişimtarihi = 22 Ekim 2018 | sayfa = 50 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20181022153400/http://cinselsiddetlemucadele.org/wp-content/uploads/2017/09/ne-var-ne-yok-uygulama-kitap.pdf | arşivtarihi = 22 Ekim 2018 | ölüurl =evet}}</ref>
[[Merriam-Webster]] online sözlüğünde ''gaslighting'' kelimesini arayanların sayısı 2022'de yüzde 1740 artınca kelime sözlük tarafından yılın kelimesi olarak belirlendi.<ref>{{web kaynağı |soyadı1=Bhattacharya |ad1=Ananya |başlık=How gaslighting came to encapsulate the spirit of 2022 |url=https://sg.news.yahoo.com/gaslighting-came-encapsulate-spirit-2022-104700106.html |yayıncı=AFP |erişimtarihi=2 Aralık 2022 |tarih=28 Kasım 2022}}</ref>
== Ayrıca bakınız ==
| |||