Midas'ın Kulakları: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
içerik ve kaynaklar genişletildi. "Oyundaki kişiler" başlığı, 1960 Ankara Devlet Tiyatrosu'ndaki sahnelenişe ait olduğu belirtilerek düzenlendi; evrenselleştir şablonu kaldırıldı.
1. satır:
{{Yerellikten kurtar}}
{{İçin|Aynı adlı opera|Midas'ın Kulakları (opera)}}
{{Kitap bilgi kutusu
Satır 26 ⟶ 25:
| Seride_sonraki =
}}
'''''Midas'ın Kulakları''''', Türk oyun yazarı [[Güngör Dilmen]]'in 1959 tarihinde 29 yaşındayken kaleme aldığı tek perdelik manzum oyunun adıdıroyun.
 
Konusunu [[Frigler|Frig]] mitolojisinden alır; [[Kral Midas|Kral Midas']]<nowiki/>ın tanrılara özenmesi ve kendisini yarı tanrı olarak kabul etmesi sonucu gülünç duruma düşmesini anlatılır. Yazar, mitolojideki “''Kral Midas''” öyküsünü, sonuna kendi yorumunu getirerek geliştirmiştir. Masalda Tanrı Apollon Midas’ı eşek kulaklarıyla cezalandırır; oyunda ise Midas, kulaklarından duyduğu utancı yener, hatta onları bir ayrıcalık, üstünlük olarak görmeye başlar ne var ki halkın gözünde yarı-tanrılaşarak Apolyon'u yeneceği sırada kulaklarının küçülmesi yüzünden halkın alay konusu olurak Apolyon'a yenilir.<ref name=":0">{{Web kaynağı|url=http://31.145.174.244:8088/userPandtgm/orjinal.php?link=/208/694p5n3bp/show/img056.jpg|başlık=Midas'ın Kulakları|tarih=Ekim 1960|çalışma=Devlet Tiyatroları Dergisi|ad=Cevdet|soyadı=Kudret}}</ref><ref name=":1">{{Web kaynağı|url=https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/63423/1517.pdf?sequence=1|başlık=Güngör Dilmen'le Söyleşi|tarih=2005|sayı=20|çalışma=Tiyatro Araştırmaları Dergisi|ad=Mukadder|soyadı=Yaycıoğlu}}</ref>
"Midas’ın Kulakları" yazarın ve Midas Üçlemesinin ilk oyunudur (Üçlemenin diğer oyunları "''Midas'ın Altınları''" ve "''Midas'ın Kördüğümü''"dür). Mitolojideki “''Kral Midas''” öyküsünden esinlene oyunu yazar sonuna kendi yorumunu getirerek geliştirmiştir.
 
Midas'ın Kulakları, Güngür Dilmen'in ilk oyunudur. Dilmen'in Kral Midas'a ait anlatıları işlediği adını verdiği iki ayrı oyun daha vardır. "Midas'ın Kulakları", Dilmen'in 1970 yılında oyunlaştırdığı "''Midas'ın Altınları''" ve 1975'te oyunlaştırdığı "''Midas'ın Kördüğümü''" adlı diğer iki oyunla birlikte Midas Üçlemesi'ni oluşturur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/821912|başlık=Güngör Dilmen'in Midas Üçlemesinde Mitik Yapı|tarih=Eylül 2019|sayı=19|çalışma=Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi|cilt=7|ad=Pınar|soyadı=Daü Gümüş}}</ref>
Sinema-Tiyatro dergisinin açtığı yarışmada birinciliği kazanarak,1959 yılında bu dergide yayımlandı. Ertesi yıl ''Istanbul Üniversitesi Talebe Birliği Gençlik Tiyatrosu''nda Yurdaer Erşan'in rejisiyle sahnelendi ve aynı yıl [[Almanya]]'nın [[Erlangen]] kentinde “''Üniversitelerarası Tiyatro Festivali''” nde sahnelendi.
Eser, Ekim 1960 tarihinde [[Şahap Akalın]]'ın sahne düzeni, [[Seza Altındağ]]'ın dekorları ve giysileri ile [[Ankara Devlet Tiyatrosu]]'nun [[Ankara Devlet Tiyatrosu#Oda Tiyatrosu|Oda Tiyatrosu]] sahnesinde oynandı. Bu ilk oyunda ''Midas'' rolünü [[Kerim Afşar]], ''Apollon'' rolünü [[Haluk Kurtoğlu]] üstlenirken ''Pan'' 'ı [[Asuman Korad]], ''Berber'' 'i ise [[Bozkurt Kuruç]] oynamışlardı. Ankara Devlet Tiyatrosu 1961 yılında Atina'da sergilediği oyun, 1964 yılında İstanbul’da sahneledi.
 
Eser, Sinema-Tiyatro dergisinin 1959 yılında açtığı bir perdelik oyun yarışmasında birinciliğe değer görüldü ve derginin sekizinci sayısında yayımlandı.<ref name=":0" /> Başlangıçta on yedi sahneden oluşan tek perdelik bir eser iken; ilerleyen yıllarda yazarın yaptığı eklemelerle genişledi. Yazarın Türkiye’de ve yurtdışında en çok sahnelenen oyunlarımdan biri oldu.<ref name=":1" />
Başlangıçta tek perde olarak yazılan eser; ilerleyen yıllarda yazarın yaptığı eklemelerle bugünkü haline gelmiştir.
 
Oyunun metni , [[Türkiye Radyo Televizyon Kurumu|TRT]] kurumunun isteği üzerine [[Ferit Tüzün]] tarafından bestelenerek iki perdelik opera liberettosu olmuştur.
Oyun ilk sahnelenişi 1960 yılında Yurdaer Erşan'in rejisiyle ''Istanbul Üniversitesi Talebe Birliği Gençlik Tiyatrosu''nda gerçekleşti. Eser, aynı yıl içinde [[Almanya]]'nın [[Erlangen]] kentinde “''Üniversitelerarası Tiyatro Festivali''” nde sahnelendi. 1960-1961 sezonunda [[Şahap Akalın]] rejisi ile [[Ankara Devlet Tiyatrosu|Ankara Devlet Tiyatroları]]'nda da ve sonraki yıllarda Ankara, Konya, Trabzon Antalya Devlet Tiyatrloarı'nda sahnelendi.
 
Oyunun metni , [[Türkiye Radyo Televizyon Kurumu|TRT]] kurumunun isteği üzerine [[FeritMidas'ın Tüzün]] tarafından bestelenerekKulakları (opera)|iki perdelik opera]] liberettosu olmuşturoldu ve 1966-1969 arasında [[Ferit Tüzün]] tarafından bestelendi.
 
== Konusu ==
Satır 45 ⟶ 46:
Sırrı yayılan Midas, zamanla kulaklarına alışır; hatta onları bir ayrıcalık, bir üstünlük olarak görmeye başlar. Artık kulaklarını gizlemez, törenlerde halka sergiler. Midas’ın ona verdiği cezayı hiçlediğini gören Apollon, bu sefer kulakları geri alarak Midas’ı cezalandırır. Halk bu kez Midas’la kulakları artık eşek kulağı olmadığı için alay edip onu aşağılar.
 
== Oyundaki kişilerKadrosu ==
 
Güngör Dilmen'in tek perdelik oyunundaki kişiler ve bu kişileri oyun 6 Ekim 1960 tarihinde Ankara Devlet tiyatrosu'nda sahnelendiğinde canlandıran tiyatro oyuncuları şunlardır:
=== Ankara Devlet Tiyatrosu, 1960 ===
Eser, 6 Ekim 1960 tarihinde [[Ankara Devlet Tiyatrosu]]'nun [[Ankara Devlet Tiyatrosu#Oda Tiyatrosu|Oda Tiyatrosu]] sahnelendi. Bu sahnelenişte kadro şu şekildedir:
{{çoklusütun}}
== ;Teknik kadro ==
{| class="wikitable"
|-
| Yıl: || 1960
|-
| Koreografi || [[Kaya İlhan]]
|-
| Sahneye Koyan || [[Şahap Akalın]]
|-
| Dekor-Kostüm || [[Seza Altındağ]]
|-
| Müzik || [[Nevit Kodallı]]
|-
| Kondüvit || [[Saffet Onur]]
|-
| Işık || [[Nuri Özakyol]]
|}
{{çoklusütun-kes}}
 
;Oyuncular
{| class="wikitable"
|-
! align="left" |Karakter
! align="left" |Oynayan
|-
| [[Kral Midas|Midas]] || [[Kerim Afşar]]
Satır 84 ⟶ 108:
| Bale 4 || [[Metin Atasoy]]
|}
{{çoklusütun-son}}
 
== Teknik kadro ==
{| class="wikitable"
|-
| Yazan || [[Güngör Dilmen]]
|-
| Koreografi || [[Kaya İlhan]]
|-
| Sahneye Koyan || [[Şahap Akalın]]
|-
| Dekor-Kostüm || [[Seza Altındağ]]
|-
| Müzik || [[Nevit Kodallı]]
|-
| Kondüvit || [[Saffet Onur]]
|-
| Işık || [[Nuri Özakyol]]
|}
 
==Ayrıca bakınız==
* [[Kral Midas]]
* [[Midas'ın Kulakları (opera)]]
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
[[Kategori:Türkçe tiyatro oyunları]]
[[Kategori:Güngör Dilmen oyunları]]