|
Endüstride, karbonmonoksit ile hidrojenin reaksiyonundan elde edilir. Bu metotla saf metanol elde edilirse de sıcaklığın 30-40 derece yükselmesi halinde [[propanol|n-propanol]] ve [[izobütanol]] teşekkül edebilir.
Fraksiyonlu [[Destilasyon|destilasyonladestilasyon]]la sulu çözeltisinden % 99’luk bir saflıkta elde edilir. Susuz (mutlak) metanol elde etmek için [[Magnezyum|Mg]] kullanılır:
:2 CH<SUB>3</SUB>OH + Mg → (CH<SUB>3</SUB>O)<SUB>2</SUB>Mg + H<SUB>2</SUB>
==Toksisite==
{{Ayrıca bakınız|Metanol zehirlenmesi}}
Metanol insanlar için oldukça [[toksisite|toksik]]tir. 10 ml kadar küçük bir saf metanol hacmi, [[Optikoptik sinir|optik sinirleri]]leri hasarladığından kalıcı körlüğe sebep olur. 30 ml kadar bir hacim ise ölümcüldür <ref name="Vale">{{Akademik dergi kaynağı |yazar=Vale A |başlık=Methanol |dergi=Medicine |cilt=35 |sayı=12 |sayfalar=633-4|yıl=2007|doi=10.1016/j.mpmed.2007.09.014}}</ref>. Ortalama letal (öldürücü) doz ise 100 ml'dir (vücut ağırlığının kg başına 1-2 ml saf metanol) .<ref>{{Web kaynağı|başlık=Methanol Poisoning Overview|url=http://www.antizol.com/mpoisono.htm|yayıncı=Antizol|arşivurl=https://web.archive.org/web/20111005043548/http://www.antizol.com/mpoisono.htm|arşivtarihi=5 Ekim 2011}}</ref>. Koku ve görünüm açısından [[etanol]] (içecek alkol) ile benzerliklerinden ötürü, ayırımlarını yapmak zordur.
Metanol iki mekanizma ile toksik olabilir. İlkinde, metanol (ağız yoluyla, solunum, deriden absorbe ederek vücuda alındığında), etanol zehirlenmesi gibi [[Merkezî sinir sistemi|MSS (merkezi sinir sistemi)]] baskılayıcısı olarak ölümcül olabilir. İkincisi ise, toksikasyon sürecidir ve metanol [[Formik asit|formik aside]] metabolize olur. Metanol, [[alkol dehidrojenaz (ADH)]] aracılığıyla [[Formaldehit|formaldehiteformaldehit]]e ve sonrasında formaldehit, [[aldehit dehidrojenaz (ALDH)]] aracılığıyla formik aside (format) dönüşür. ALDH ile dönüşüm tamdır, yani geride tespit edilebilecek formaldehit kalmaz <ref name=noCHOH>{{Akademik dergi kaynağı |vauthors=McMartin KE, Martin-Amat G, Noker PE, Tephly TR |başlık=Lack of a role for formaldehyde in methanol poisoning in the monkey |dergi=Biochem. Pharmacol. |cilt=28 |sayı=5 |sayfalar=645-9|yıl=1979 |pmid=109089 |doi= 10.1016/0006-2952(79)90149-7}}</ref>. Format, [[mitokondriyal sitokrom c oksidazı]] inhibe ettiğinden ötürü toksiktir yani hücresel seviyede [[Hipoksi (tıp)|hipoksi]] söz konusudur. Ayrıca, [[metabolik asidoz]] gibi pek çok [[metabolik]] bozukluklara sebep olur <ref>{{Akademik dergi kaynağı |vauthors=Liesivuori J, Savolainen H |başlık=Methanol and formic acid toxicity: biochemical mechanisms |dergi=Pharmacol. Toxicol. |cilt=69 |sayı=3 |sayfalar=157-63|tarih=Eylül 1991 |pmid=1665561 |doi= 10.1111/j.1600-0773.1991.tb01290.x}}</ref>.
Metanol zehirlenmesi, [[Panzehir|panzehiripanzehir]]i olan etanol veya fomepizol ile tedavi edilebilir. Her iki bileşik, alkol dehidrojenazın metanol üzerine olan etkisini yarışmalı inhibisyon ile indirger. Bu şekilde, toksik metabolitlere dönüşüm yerine böbrekler ile vücuttan atılır. Akabindeki tedavi, metabolik asidoz için [[Sodyumsodyum bikarbonat|sodyum bikarbonatın]]ın verilmesi ve metanol ile formatın kandan uzaklaştırılması için [[hemodiyaliz]] olabilir. Folinik asit/[[folik asit]] de formatın metabolize edilmesini kuvvetlendirmek açısından uygulanmaktadır.
Metanol zehirlenmesinin başlıca semptomları, MSS baskılanması, baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, koordinasyon kaybı ve sersemlik halidir. Çok yüksek dozlar bilinç kaybı ve ölümle sonuçlanabilir. Bu belirtilerin 10-30 saat sonrasında görmede bulanıklık/kayıp ve [[asidoz]] gözlenir. Bu semptomlar, formatın toksik seviyede kanda birikiminden kaynaklanır ve solunum güçlüğüne neden olarak ölüm ile sonuçlanabilir. Gıda metabolizması sonucundan üretilen ufak miktarlardaki metanol, zararsız olup hızlı ve tam bir şekilde metabolize edilir.
{{Kaynakça}}
== DahaKonuyla fazlailgili okumayayınlar ==
#Biochem. Pharmacol. 28 (5): 645–9. doi:10.1016/0006-2952(79)90149-7. PMID 109089.
#Casavant MJ (Jan 2001). "Fomepizole in the treatment of poisoning". Pediatrics 107 (1): 170. doi:10.1542/peds.107.1.170. PMID 11134450.
| 