Mahkeme: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
20. satır:
- '''İlk derece Mahkemeleri''' ; Bir davayı ilk evrede gören ve karara bağlayan yargı yerlerine denir. Bunlar hakkını dava yoluyla arayacak kişinin muhattap olacağı mahkemelerdir. İlk derece mahkemelerine '''bidayet mahkemesi''' de denir.
- '''Üst derece Mahkemeleri''' ; İlk derece mahkemelerinin hüküm ve kararlarına karşı kanunen öngörülmüş yollara başvurulması üzerine devreye giren ilk derece mahkemelerinin kararlarını hem hukuka uygunluk hem de vakaalara uygunluk yahut sadece vakaalara uygunluk yönünden denetleyen yargı yerlerine denir.
Satır 32 ⟶ 33:
Bir davaya bir yerde bulunan ilk derece mahkemelerinden hangisinin bakacağı sorunu görev sorunudur. Görev konusu, uyuşmazlığın niteliği ile ilgilidir. Mahkemelerin görevi ancak ve ancak kanunla belirlenir. Görev kuralları yargı erkinin işleyişi ile ilgili kurallardır.
Sulh Hukuk Mahkemelerinin Görevleri
A-) Mal varlığından doğan işlerde iki ayrı ölçüt vardır.
1. Ölçüt: Dava konusunun değer ve miktarı. Dava konusundan maksat, dava ile ulaşılabilecek sonuç, talep sonucudur. HUMK 8/1'de bu ölçüt temel alınmıştır. İflasa ve vakıflara ilişkin dava ve işler ayrıl olmak üzere dava konusunun davanın açıldığı tarihteki miktar ya da değeri HUMK 8/1'deki değer dahil olmak ile bu tutarın altında ise görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir. Bu kurala ana kural denir. Görev sınırının belirlenmesinde dava konusunun çıplak değeri esas alınır.
2. Ölçüt: Kanun
Kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi ve kira bedelinin tespiti davaları ve bunlarla birlikte açılan tazminat ve alacak davaları ayrıca bunlara karşı açılan karşılık davalar miktar ve değeri ne olursa olsun Sulh Hukuk Mahkemesinin görev alınına girer.
Satır 43 ⟶ 45:
Salt zilyetliğin korunmasını temel alan davalar.
Yasanın belirlediği bazı çekişmesiz yargı işleri
Özel kanunlarda Sulh Hukuk Mahkemelerinde bakılacağı belirtilen dava ve işler sulh hukuk mahkemelerinde görülür.
B-) Şahıs Varlığı Haklarından Doğan Dava ve işlerde; şahıs varlığı ve haklarından doğan dava ve işlerin büyük bir kısmını aile hukuku uyuşmazlıkları oluşturur. Aile hukuku uyuşmazlıklarını konu alan dava ve işler genel olarak aile mahkemelerinde görülür. Bunun tek istisnası vesayettir. Vesayet işleri sulh hukuk mahkmesinde görülür. Şahıs varlığı görevleri son derece sınırlıdır. Şahıs varlığına ilişkin haklarda sadece mahkeme denmiş başka bir belirleme yapılmamışsa sözü edilen uyuşmazlık aile mahkemelerinin görev alanına girmiyorsa görevli mahkeme asliye hukuktur.
Asliye Hukuk Mahkemelerinin Görevleri
A-) Mal varlığına ilişkin dava ve işlerde; Davanın açıldığı tarihteki müddeabihin tutarı HUMK 8/1'deki değerin üzerinde ise görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Bu değer çıplak değerdir.
Bu ana kuralın bazı istisnaları vardır. Yasa müddeabihn değeri ne olursa olsun Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğunu söylemiştir. Bunlar;
1- İflasa ilişkin dava ve işler müddeabihin değeri ne olursa olsun Asliye Ticaret Mahkemesinde görülür.
B-) Şahıs Varlığı haklarından doğan dava ve işlerde; asliye hukuk mahkemeleri aile mahkemelerinin görev alanı dışında kalan sulh hukuk mahkemelerine de bırakılmayan şahıs haklarından doğan dava ve işlere bakar. Ayrı bir aile mahkemesi kurulmamış yerlerde asliye hukuk mahkemesi hâkimi aile mahkemesi hâkimi sıfatıyla uyuşmazlığa bakar.
| |||