Diriye Emirliği: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k →‎top: eski değişken düzeltmesi
Anlatım bozuklukları düzeltildi. Propaganda yapmak amacıyla yazılmış yanlışlıklar, doğru ve objektif olanlarıyla değiştirildi. Hatalar giderildi.
Etiketler: Geri alındı Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
104. satır:
|dipnotlar =
}}
'''Diriye Emirliği'''<ref>TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 37,  sayfa: 585</ref> veya '''İlk Suûdi Devleti''', 1744 yılında ([[Hicrî]] 1157) kuruldu. Şeyh [[Muhammed bin Abdülvahhab]], [[Diriye]]'ye yerleştiğinde Diriye Prensi [[Muhammed bin Suud]], [[Muhammedona bindestek Abdülvehhâb|Vahhabî]]'nin dâvâsını desteklemeye ve benimsemeyeolmaya hazırdı.
Suudi Arabistan Krallığı'nın Kraliyet ailesi ve onun müttefikleri [[Arabistan]]'da egemen devlet olmak için ayaklandılar. İlkin [[Necd]]'i zaptettiler. Daha sonra etkilerini [[Kuveyt]]'in doğu kıyısından aşağı [[Umman]] sınırına kadar genişlettiler. Suûdiler daha sonra doğuya yönelerek sınırlarını [[Asir]]'in tepelerine kadar teşmîl ettiler.
 
Daha sonra [[Vahhâbî|Müslüman]] kuvvetleri [[Irak]] ve [[Suriye]] vilâyetlerine de hücum etmeye başladı. 1801'de bu taarruzlar [[Şiîler]]in [[kutsal]] [[mekân]]ı [[Kerbelâ]]'yı yağmalamalarıyla doruğa çıktı. 1802 yılında [[Vahhâbîler|Müslümanlar]] İslâm'in iki [[kutsal]] şehri [[Mekke]] ve [[Medine]]'yi de elde ederek [[Hicaz]] bölgesinin kontrolünü ele geçirdi. Özellikle bu son olaylar [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun prestijini sarsacak nitelikteydi, zîrâ [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] bu iki [[kutsal]] şehir üzerinde 1517'den beri hükümranlığını kesintisiz sürdürmekteydi.
Bu iki şehrin de düşmesiyle Osmanlı Devleti harekete geçti. Dönemin padişahı [[II. Mahmud]], [[Vahhâbîler|Araplar isyancıları]]i tahrip etme görevini Mısır Vâlîsi [[Kavalalı Mehmet Ali Paşa]]'ya verdi. Mehmet Ali Paşa, oğlu [[Ahmet Tosun Paşa|Tosun Paşa]] komutasındaki güçlü bir [[piyade]] [[Ordu (askeriye)|ordu]]sunu deniz yoluyla [[Hicaz]]'a gönderdi.
 
İlk aşamada 1813'te [[Mekke]], [[Medine]] ve [[Cidde]] zaptedildi. Mehmet Ali Paşa, gerekli hazırlıklar tamamlandıktan sonra diğer oğlu [[Kavalalı İbrahim Paşa|İbrahim Paşa]] komutasındaki ordusunu [[Arabistan]]'ın kalbi olan [[Necid]]'e sevk etti.
 
İbrahim Paşa, rotası üzerindeki bütün şehirleri fethetti ve 1817 Aralık ayında Suûdi başkenti [[Diriye]]'ye ulaşarak kenti kuşattı. Birkaç aylık kuşatmadan sonra kent teslim oldu. İbrahim Paşa fethedilen başkenti yerle bir etti, daha sonra pek çok Suud ve Abdülvahhab kabile üyesini gemilerle [[Mısır]]'a ve [[İstanbul]]'a gönderdi. Son Suûdi İmamı [[Abdullah bin Suud]], daha sonra Osmanlı başkenti [[İstanbul]]'da [[îdam]] edildi. Kesik başı Boğaz'ın sularına atıldı. Böylece İlk Suûdi Devleti târihe karıştı. Fakat [[Vahhabilik|Muhammed bin Abdulvahhab]] ve Suud kabilesinin geride kalanları 1824'te daha zayıf olan [[Necid Emirliği]]'ni kurdularsa da bu devlet de Osmanlıların müttefîki [[El Reşid Devleti]] tarafından 1891 yılında ortadan kaldırıldı. 1902'de kurulan üçüncü devlet olan [[Suudi Arabistan]] ise bugün hâlâ devam etmektedir.
 
== Diriye Emirliği hükümdarları ==