Saz: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →Müzik: düzeltme (hata bildir) |
Değişiklik özeti yok Etiketler: Geri alındı Anlam ayrımı bağlantıları |
||
1. satır:
{{Kaynaksız|tarih=Ağustos 2017}}
{{Diğer anlamı|Bağlama (anlam ayrımı)}}▼
[[Dosya:Tamburasaz-Baglamasaz.jpg|küçükresim|Cura ve bağlama]]
'''Bağlama''' ya da '''saz''' ({{IPA|fr|sɑ̃z}}), [[Türk halk müziği]]nde yaygın olarak kullanılan telli tezeneli bir çalgı türüdür. Yörelere ve boyutlarına göre ''[[kopuz]], [[bozuk]], [[cura]], [[çöğür]], [[dombra]], [[ikitelli]], [[tambura]], [[Tar (çalgı)|tar]]'' gibi değişik isimlerle tanınır. Tezene denilen [[kiraz ağacı]] kabuğundan yapılmış bir mızrapla tellere vurularak çalınır. Tekne bir kütükten oyulmuştur ve armut biçimindedir.
Kullanılan tekniğe göre [[mızrap]] (tezene) veya [[parmak]]lar ile çalınır. Parmaklarla çalma tekniğine ''[[şelpe]]'' ve ''dövme'' denir. Genellikle altta iki çelik ile bir sırma bam, ortada iki çelik ve üstte bir çelik ile bir sırma bam teli olmak üzere toplam 7 tellidir. Tezene ile çalınır.
== Bağlama Ailesi ==
{{Ana|Bağlama ailesi}}
Bağlama, kullanım amaçlarına göre farklı tür ve boylarda çalınmaktadır. Günümüzde genellikle aşağıdaki türlerle tanınır.
* [[Bozuk]]
* (en küçük boy)
* (kısa kol bol
* (yakın zamanda geliştirilmiş bir bağlama türü)
*
* (uzun kol bağlama)
* (büyük boy bağlama)
* (en büyük boy bağlama)
*
Bağlama; Tekne, Göğüs ve Sap olmak üzere üç ana kısımdan oluşmaktadır. Tekne kısmı genelde dut ağacından yapılmaktadır. Ancak dut ağacının dışında ardıç, kestane, ceviz, gürgen gibi ağaçlardan da yapılmaktadır. Göğüs kısmı ladin ağacından, sap kısmı ise gürgen, ak gürgen veya ardıç ağacından yapılmaktadır.
==
Halk müziğinde çoğunlukla karşılaşılan düzenler şunlardır: <small>(Parantez içindekiler, üst, orta ve alt tellerin çekilmesi gereken seslerdir).</small>
* Bağlama düzeni (La, Sol, Re)
* Bozuk düzeni, kara düzen (Sol, Re, La)
* Misket düzeni (Fa#, Re, La)
* Fa müstezat düzeni (Fa, Re, La)
* Abdal düzeni (La, Re, Sol)
* Do müstezat düzeni (Sol, Do, La)
:''Alt Tel'' : (Boş: Re) Mibemol, Mibemol 2, Mi, Fa, Fadiyez 3, Fadiyez, Sol .
▲{{anlam ayrımı}}
:''Orta Tel'': (Boş: Sol) Labemol, Labemol 2, La, Sibemol, Sibemol 2, Si, Do .
:''Üst Tel'' : (Boş: La) Sibemol, Sibemol 2, Si, Do, Dodiyez 3, Dodiyez, Re .
== Ayrıca bakınız ==
* [[Balta sazı]]
{{Commons kategori|Sazs}}
{{Azerbaycan müziği çalgıları}}
{{Türk müziği çalgıları}}
{{Âşık edebiyatı}}
{{Otorite kontrolü}}
[[Kategori:Bağlama| ]]
[[Kategori:Fransızcadan Türkçeye geçen sözcükler]]
[[Kategori:Telli çalgılar]]
[[Kategori:Azerbaycan halk müziği çalgıları]]
[[Kategori:Türk halk müziği çalgıları]]
[[Kategori:Orta Asya müziği]]
| |||