İstanbul Üniversitesi Atatürk ve Gençlik Anıtı: Revizyonlar arasındaki fark

İstanbul Üniversitesi Beyazıt kapısının kampüs yolu üzerinde, rektörlük binasını önündedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=8tbPippmWV_b-Irrn9YEApYIkB0lgQ89eN3_w_dAgo8NZ62jaOWGKT0N_0JNrQmh | başlık = Kentsel arayüz-heykel kurgusu: Atatürk anıtları | erişimtarihi = 23 Nisan 2022 | tarih = 2021 | çalışma = Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi | ad = Gürkan | soyadı = Okumuş | arşivengelli = evet}}</ref> 1952 yılında [[Millî Türk Talebe Birliği (1946)|Millî Türk Talebe Birliği]]'nin açtığı yarışma sonucu ikincilik ödülü alan anıt, [[Yavuz Görey]] ve [[Hakkı Atamulu]]'nun ortak tasarımıdır.

Taş bloklardan oluşan üç basamaklı bir kaide üzerinde yer alan anıtta [[Mustafa Kemal Atatürk|Atatürk]] üzerinde bilgeliği ve eğitimi temsil eden bir kıyafetle, sol kolunu havaya kaldırmış olarak betimlenmiştir, sağ yanında bir genç kız, sol yanında genç bir erkek bulunur. Genç kızın elinde bilginin aydınlığını simgeleyen bir meşa­le vardır. Genç erkeğin elinde ise ulusal devleti simgele­yen bayrak bulunur. Her ikisi de Atatürk'ten bir adım önde tasvir edilmiştir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1127992|başlık=Anıt Heykel ve Mimarlık:Yavuz Görey'in Burdur Anıtları|tarih=30 Ocak 2021|sayı=27|dil=Türkçe|sayfalar=39-62|çalışma=Akdeniz Sanat|cilt=15|ad=Güler|soyadı=Özyildiran|issn=1307-9700|doi=10.48069/akdenizsanat.745806}}</ref> Genç kızın modelliğini 1952 yılı Avrupa ve Türkiye Güzeli [[Günse­li Başar]], erkek heykelinin modelliğini ise 1952 yılı ağır sıklet Türkiye Gre­koromen Güreş Şampiyonu olan [[Murat Hersekli]] yapmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.istanbul.edu.tr/tr/haber/%7B%7Bpage.url()%7D%7D | başlık = İÜ Atatürk ve Gençlik Anıtı Restore Ediliyor | erişimtarihi = 23 Nisan 2022 | tarih = 13 Ağustos 2015 | dil = Türkçe | çalışma = İÜ Basın Ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü | ad = Melike | soyadı = Kuş | arşivengelli = evet}}</ref>

İstanbul Üniversitesi'nin bahçesine bir Atatürk anıtı dikilmesine [[Milli Türk Talebe Birliği]]'nin 3 Mart 1951 tarihindeki yönetim kurulunda karar verildi. Yurdun dört bir yanından sağlanan bağışlar ile finans edildi. “Atatürk Heykeli’nin Yapılması Menfaatine” adı altında spor karşılaşmaları, kantinlerde düzenlenen çay partilerinden elde edilen gelirler heykelin yapımında kullanıldı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://sardunyalar.com/2013/04/20/heykeldeki-o-kadin/ | başlık = Heykel’deki O Kadın! | erişimtarihi = 23 Nisan 2022 | tarih = 20 Nisan 2013 | dil = | çalışma = Sardunyalar.com sitesi | ad = Haşim | soyadı = Hüsrevşahi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20131208183139/https://sardunyalar.com/2013/04/20/heykeldeki-o-kadin/ | arşivtarihi = 8 Aralık 2013}}</ref>

1953 yılının Şubat ayında anıtın harcında kullanılması için [[Atatürk]]’ün [[Atatürk Evi Müzesi (Selanik)|Selanik’teki evinde]]n ses sanatçısı [[Gülter Biliş]] tarafından toprak getirildi. Eserin montajı 23 Aralık tarihinde başladı. Anıtın açılışını 19 Mayıs 1955'te İstanbul Üniversitesi rektörü [[Fahri Yeniçay]] ve dönemin İstanbul valisi [[Fahrettin Kerim]] yaptı. 28 Nisan 1960 günü [[Tahkikat Komisyonu]]'nu protesto için düzenlenen eylemde öğrencilerin önünde toplandığı anıt, 1960 Gençlik Hareketi ile özdeşleşmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=RYan9_S-Z7Eir3xdWGXBiAcV5QHkG4DcfKQ8HL_s7QcMZzz4k1_wZQq_gVyGYERP | başlık = Şehitliğin inşası ve imhası: Turan Emeksiz örneği | tarih = 2012 | çalışma = Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi | ad = Turgay | soyadı = Gülpınar | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220423130131/https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=RYan9_S-Z7Eir3xdWGXBiAcV5QHkG4DcfKQ8HL_s7QcMZzz4k1_wZQq_gVyGYERP | arşivtarihi = 23 Nisan 2022}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=p33S_fnxnmc | başlık = İÜ Atatürk ve Gençlik Anıtı'nın Hikayesi | erişimtarihi = 23 Nisan 2022 | tarih = 14 Ekim 2012 | çalışma = İstanbul Üniversitesi Youtube Kanalı | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220421223445/https://www.youtube.com/watch?v=p33S_fnxnmc | arşivtarihi = 21 Nisan 2022}}</ref>