Ambroise Paré: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k iç bağlantı düzeltmesi |
7 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.8.7 |
||
33. satır:
Paré keskin bir gözlemciydi ve günün inançlarının eldeki kanıtların yerini almasına izin vermedi. Otobiyografik kitabı ''Farklı Yerlerde Yolculuk'ta'' anlattığına göre Paré, savaş alanına döndüğünde bilimsel bir yöntemi uyguladı. Geleneksel şekilde kaynayan [[mürver]] yağı ve koterizasyon ile tedavi edilen bir grup hastayı ve geri kalanını yumurta sarısı, gül yağı ve terebentin ile yapılan bir tarifle karşılaştırdı ve gece boyunca kaldı. Paré, kaynar yağla tedavi edilen askerlerin acı içinde olduğunu, merhemle tedavi edilenlerin ise terebentinin antiseptik özelliklerinden dolayı iyileştiğini keşfetti. Böylece bu yöntemin etkinliğini kanıtladı ve daha sonra koterizasyondan kaçındı.<ref>Ambroise Paré, "A Surgeon in the Field," in The Portable Renaissance Reader, James Bruce Ross and Mary Martin McLaughlin, eds. (New York, Viking Penguin, 1981): 558-563.</ref> Ancak bunun gibi tedaviler yıllar sonrasına kadar yaygın olarak kullanılmadı. İlk kitabı ''olan Arquebus ve ateşli silahların neden olduğu yaraları tedavi etme yöntemi'' 1545'te yayınladı.
Paré ayrıca ampütasyon sırasında koterizasyon yerine arterlerin ligatürünü (ilk olarak Galen tarafından kullanılan) yeniden kullandı.<ref>Paget (1897), p. 26.</ref> Kırmızı-sıcak bir demir ile yaraları mühürlemenin olağan yöntemi, kanamayı durdurmada başarısız oldu ve hastaların şoktan ölmesine neden oldu. Bağlama tekniği için modern hemostatların öncülü olan "''Bec de Corbeau''" ("karga gagası")'nı tasarladı. Ligatürler sıklıkla enfeksiyon yaysa da, cerrahi uygulamada hala önemli bir dönüm noktasıydı. Paré, 1564 tarihli ''Treatise on Surgery'' adlı kitabında ampütasyon sırasında kanamayı önlemek için ligatür kullanma tekniğini ayrıntılı olarak anlattı. Paré, yaralı askerlerle yaptığı çalışmada, ampute kişilerin kesilen 'hayalet' uzuvda duyu olarak algıladıkları acıyı kayda geçirdi. Paré, hayalet ağrıların uzuv kalıntılarında değil beyinde (günümüz tıp camiasının fikir birliği) meydana geldiğine inanıyordu.<ref>
[[Dosya:Undecaplets.png|sağ|küçükresim|318x318pik| "11 fetüsle gebelik (Paré'den sonra)." Bu illüstrasyon, ''Anomaliler ve Tıbbın Merakları'nın'' 1900 baskısından Ambroise Paré'nin orijinalinin bir kopyasıdır.<ref>
1542'de Perpignan kuşatması sırasında Fransız ordusuna eşlik eden Paré, mermi çıkarmaya yardımcı olmak için yeni bir teknik kullandı. Bir savaş sırasında, Maréchal de Brissac omzundan vurularak yaralandı. Mermiyi bulmak imkansız göründüğünde Paré, kurbandan vurulduğu zaman tam olarak bulunduğu konuma gelmesi fikrini öne sürdü. Bu sayede mermi Henry'nin kişisel cerrahı Nicole Lavernault tarafından bulundu ve çıkarıldı.<ref>Fabricio Cardenas, [http://vieuxpapierspo.blogspot.fr/2015/02/ambroise-pare-perpignan-1542.html Vieux papiers des Pyrénées-Orientales, ''Ambroise Paré à Perpignan en 1542 ''] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170823073106/http://vieuxpapierspo.blogspot.fr/2015/02/ambroise-pare-perpignan-1542.html |tarih=23 Ağustos 2017 }}, 13 February 2015</ref>
Paré, 16. yüzyılın ortalarında [[Obstetrik|kadın doğumunun]] ilerlemesinde önemli bir figürdü. Podalik versiyon uygulamasını yeniden canlandırdı ve baş prezentasyonu durumunda bile bu ameliyatı yapan cerrahların bebeği parçalamak ve bebeği parça parça çıkarmak zorunda kalmadan, genellikle bebeği güvenli bir şekilde doğurtabileceğini gösterdi.
45. satır:
1552'de Paré, [[II. Henri|II]] . [[II. Henri|Henry]] yönetimindeki [[Valois Hanedanı|Valois Hanedanlığı'nın]] kraliyet hizmetine kabul edildi; ancak kralın 1559'da bir turnuva sırasında kafasına aldığı ölümcül darbede kralı iyileştiremedi. Paré, 1590'da vefat edene kadar Fransa Krallarının hizmetinde kaldı ve II. Henry, II. Francis, Charles IX ve Henry III'e hizmet etti.
Henri IV'ün başbakanı Sully'ye göre Paré bir [[Huguenotlar|Huguenot'du]] ve 24 Ağustos 1572'de, [[Aziz Bartalmay Yortusu Kıyımı|St. Bartholomew Katliamı günü]], Kral Charles IX Paré'yi bir elbise dolabına kilitleyerek hayatını kurtardı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Ambrose {{sic}} Paré, Father of Modern Surgery|yazarlar=Mallon|tarih=December 1913|sayı=4|sayfa=346|çalışma=Records of the American Catholic Historical Society of Philadelphia|cilt=24}}</ref> 20 Aralık 1590'da 80 yaşında doğal nedenlerden ötürü Paris'te öldü<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://jdc.jefferson.edu/cgi/viewcontent.cgi?referer=https://www.google.com/&httpsredir=1&article=1033&context=gibbonsocietyprofiles|başlık=Ambroise Pare (1510 to 1590): A Surgeon Centuries Ahead of His Time|yazarlar=Shen|tarih=June 2014|yazarlarıgöster=2|biçim=PDF|sayfa=538|çalışma=The American Surgeon|cilt=80|doi=10.1177/000313481408000614|erişim-tarihi=4 Mayıs 2022|arşiv-url=https://web.archive.org/web/20181219044534/https://jdc.jefferson.edu/cgi/viewcontent.cgi?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F&httpsredir=1&article=1033&context=gibbonsocietyprofiles|arşiv-tarihi=19 Aralık 2018|ölüurl=hayır}}</ref> ve Saint André-des-Arts kilisesine gömüldü.<ref>Mallon (1913), p. 343.</ref> Paré'nin Huguenot davasına sempati duyduğuna dair kanıtlar olsa da, tehlikeden kaçınmak için Katolik gibi görünmeye devam etti: iki kez evlendi, gömüldü ve çocuklarını Katolik inancına göre vaftiz ettirdi.<ref>Paget (1897), pp. 251-254.</ref>
Paré'nin eserlerinden oluşan bir koleksiyon (savaş alanındaki askerleri tedavi etme deneyimlerine dayanarak bunları hayatı boyunca ayrı ayrı yayınladı) 1575'te Paris'te yayınlandı. Bu eserler sık sık yeniden basıldı, Almanca ve Hollandaca olarak birkaç baskı çıktı ve İngilizce çeviriler arasında Thomas Johnson'ın (1634) çevirisi vardı.
56. satır:
== Protezler ==
Paré hem cerrahi amputasyon uygulamasına hem de uzuv [[protez]]lerinin tasarımına katkıda bulundu.<ref>[http://www.todayinsci.com/P/Pare_Ambroise/PareProstheses.htm "Prostheses by Ambroise Paré"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200808204400/https://todayinsci.com/P/Pare_Ambroise/PareProstheses.htm |tarih=8 Ağustos 2020 }} drawings</ref><ref>Thurston, Alan J. (2007) "Paré and prosthetics: the early history of artificial limbs" ''ANZ Journal of Surgery'' 77(12): pp. 1114-1119, {{Doi|10.1111/j.1445-2197.2007.04330.x}}</ref> Ayrıca emaye altın, gümüş, [[porselen]] ve camdan yapay gözler yaparak<ref>Snyder, Charles (1963) "Ambroise Pare and Ocular Prosthesis" ''Archives of Ophthalmology'' 70(1): pp. 130-132</ref> bazı oküler protezler icat etti.
== Anısı ==
66. satır:
== Dış bağlantılar ==
* {{OL yazar|1709365A}}
* [https://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-ambroise-pare-laval/ Ambroise Paré heykeli, Place du Jet d'eau, Laval, Fransa] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200923213844/https://e-monumen.net/patrimoine-monumental/monument-a-ambroise-pare-laval/ |tarih=23 Eylül 2020 }}
* [https://web.archive.org/web/20110927020646/http://archive.nlm.nih.gov/proj/ttp/v2/books/#!/ambroise_pare_oeuvres Paré's ''Oeuvres'in'' sanal bir kopyasını içeren sayfa]
* {{Kaynak|url=https://books.google.com/books?id=s2PsYxqqiSIC|başlık=Ambroise Paré and His Times, 1510-1590|yayıncı=G.P. Putnam's sons|yıl=1897}} . 186-7. Sayfalardaki Bezoar taş hikayesi. Paré not a huguenot, sayfa 84
* [http://www.mcqsurgery.com/famous Tarihte Ünlü Cerrahlar] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170904123753/http://www.mcqsurgery.com/famous/ |tarih=4 Eylül 2017 }}
{{Otorite kontrolü}}
| |||