İbrahim Temo: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Manastır olarak bahsedilen yer dini anlamda olan Manastır değil, Osmanlı Devleti toprakları içerisinde bulunan, Kuzey Makedonya bölgesindeki Manastır vilayetidir.
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
2 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.8.7
15. satır:
}}
 
'''İbrahim Temo''' (d. 22 Mart 1865, [[Struga]], Osmanlı Devleti - ö. 5 Ağustos 1945<ref>Hasan Kaleshi: ''[http://www.biolex.ios-regensburg.de/BioLexViewview.php?ID=1754 Temo, Ibrahim] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170319022619/http://www.biolex.ios-regensburg.de/BioLexViewview.php?ID=1754 |tarih=19 Mart 2017 }}''. In: ''Biographisches Lexikon zur Geschichte Südosteuropas''. Band 4. München 1981, S. 282–286</ref>, [[Mecidiye, Köstence]], [[Romanya]]), [[Arnavutlar|Arnavut]] asıllı Osmanlı [[siyasetçi]], [[doktor (tıp)|doktor]].
 
Hem Arnavutluk, hem Türkiye, hem de Romanya’nın tarihine ait bir siyasi kişiliktir.<ref name=kimlik/> Türkiye’nin o zamana kadarki en önemli siyasi oluşumu olan [[İttihat ve Terakkî Cemiyeti]]’nin öncülü [[İttihad-ı Osmânî Cemiyeti]] kurucularından birisi olarak üstlendiği tarihi rol, onun en önemli kimliğidir.<ref name=celik/>
22. satır:
 
== Yaşamı ==
1865 yılında Osmanlı Devleti’nin [[Manastır, Kuzey Makedonya|Manastır]] (Bitola) vilayetine bağlı [[Ohri]] kazasının [[Struga|Istruga]] kasabasında dünyaya geldi. Asıl adı İbrahim Ethem’dir. Arnavutluk’un Mat kazasından Istruga’ya göç etmiş bir ailenin çocuğu idi.<ref name=kimlik>{{Web kaynağı |url=http://www.sbe.deu.edu.tr/dergi/cilt12.say%C4%B11/bilgin%20celik.pdf |başlık=Bilgin Çelik, '''Üç Kimlikli Bir JönTürk Aydını: Dr. İbrahim (Ethem) Temo''', ''Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt: 12, Sayı: 1, Yıl: 2010'' |erişimtarihi=20 Kasım 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20151120222028/http://www.sbe.deu.edu.tr/dergi/cilt12.say%C4%B11/bilgin%20celik.pdf |arşivtarihi=20 Kasım 2015 |ölüurl=evet }}</ref> Babası, tüccar Murad Bey’dir. Ethem isminin kısaltışmış olan “''Temo''” lakabını ona arkadaşları taktı.<ref name=tdv>[{{Web kaynağı |url=http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c21/c210275.pdf |başlık=Şükrü Hanioğlu, '''İbrahim Temo''', ''Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt 21, Yıl 2000''] |erişimtarihi=20 Kasım 2015 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20151121035317/http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c21/c210275.pdf |arşiv-tarihi=21 Kasım 2015 |ölüurl=hayır }}</ref> İlk tahsilini Istruga’da yaptı. Türkçe ile birlikte biraz Fransızca ve Arapça öğrendikten sonra İstanbul’a gitti (1884). Ahırkapı’daki Tıp İdâdîsi’ne başladıktan sonra ekonomik güçlükler nedeniyle yatılı okumak üzere Kuleli Askerî Tıbbiye İdâdîsi’ne geçti;<ref name=kimlik/> ardından [[Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane]]’ye kaydoldu (1888).
 
Öğrencilik yıllarında İstanbul’da gizli faaliyet gösteren Arnavut gruplarıyla temasa geçti. [[Şemseddin Sami]] ve [[Naim Fraşıri]] gibi Arnavut liderlerin yanı sıra Makedonya’da Arnavutlarla beraber Yunan aleyhtarı propaganda yapan ''Koço-Ulah (Aromenis)'' hareketi liderlerinden ''Apostol Margarit'' ile de bağlantı kurdu.<ref name=tdv/> Mekteb-i Tıbbîyye çevresinde yaygın olan [[Darwinist]] ve biyolojik materyalist hareketlerden ve yönetim aleyhtarı cereyandan etkilenen Temo, daha geniş siyasî örgütlenme hareketlerinde önemli rol oynadı. Daha sonra [[İttihat ve Terakkî]] Cemiyeti adını alacak olan “''İttihâd-ı Osmanî Cemiyeti''”’ni arkadaşları ile birlikte Haziran 1889’da gizli bir örgüt düzeyinde kurdu. Cemiyetin birinci (İstanbul-merkez) şubesinin bir numaralı üyesi oldu ve ilk faaliyetlerinde öncü rolü üstlendi. Mekteb-i Tıbbîyye’de ders programlarını protesto için gerçekleştirilen öğrenci direnişine öncülük etti.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İbrahim_Temo" sayfasından alınmıştır