Çakmak: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
4 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.8.7 |
||
1. satır:
{{diğer anlamı|Çakmak (anlam ayrımı)}} [[Dosya:100 Yen lighter.JPG|küçükresim|sağ|Çakmak]] [[Dosya:Feuerzeuge1.jpg|küçükresim|sağ|Bazı Çakmaklar]] [[Dosya:Zippo-Slim-1968-Lit.jpg|küçükresim|sağ|Zippo]]
'''Çakmak''' [[kibrit]] bulunmadan önce ateş çıkaran [[çelik]] alet. Eski çakmaklı [[tüfek]]lerde taşa çarpıp kıvılcım çıkarmak suretiyle [[barut]]lu ateşlemede kullanılan alete de bu ad verilirdi. Çakmağın çakıldığında kıvılcımların tutuşması için ağaçların gövdelerinden alınıp kurutulan, kolayca tutuşabilen, kav denilen maddeler kullanılırdı. Kav taşın üstüne konulur, sol elin baş ve işaret parmakları arasında sıkıştırılırdı. Sağ elde tutulan çakmak ise taşa vurmak suretiyle çıkan kıvılcımla yanma sağlanırdı. Daha sonraları kav yerine [[pamuk]] ipliğinden fitiller kullanılmıştı. Çakmak, taş, kav veya fitil [[deri]]den yapılmış ağzı büzmeli bir kesede muhafaza edilirdi.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.sciencedirect.com/topics/chemistry/light-element |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=25 Nisan 2022 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20220425192451/https://www.sciencedirect.com/topics/chemistry/light-element |arşiv-tarihi=25 Nisan 2022 |ölüurl=hayır }}</ref>
Günümüzde çakmak daha çok [[sigara]] yakımında kullanılmaktadır. Ayrıca [[bütan]] tipi ocakları tutuşturmak için kullanılan aletlere de çakmak denmektedir. Önceleri [[benzin]]li sonraları gazlı olan çakmaklar yerine manyetolu çakmakların kullanılması yaygınlaşmıştır. Kibrit kutusundan çok küçük ve zarifleri yapılan çakmaklar çok kullanışlı olmaktadır.
İlk çakmaklar 16. yüzyılda icat edildi ve barutu tutuşturmak için ateşli silahlarda kullanıldı.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.qualitylogoproducts.com/blog/history-of-lighters/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=25 Nisan 2022 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20210722173855/https://www.qualitylogoproducts.com/blog/history-of-lighters/ |arşiv-tarihi=22 Temmuz 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> 1662'de Türk seyyah [[Evliya Çelebi]], bir Osmanlı diplomatik misyonunun bir üyesi olarak Viyana'yı ziyaret etti ve burada üretilen çakmaklara hayran kaldı.<ref>{{Web kaynağı |url=https://sharrowmills.com/pages/the-story-of-the-everyday-lighter |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=25 Nisan 2022 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20201109042755/https://sharrowmills.com/pages/the-story-of-the-everyday-lighter |arşiv-tarihi=9 Kasım 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> İlk çakmaklardan biri, [[Almanlar|Alman]] [[kimyacı]] [[Johann Wolfgang Döbereiner]] tarafından 1823 yılında icat edildi ve [[Döbereiner'ın lambası]] olarak bilindi.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.historyofmatches.com/lighter-history/history-of-lighters/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=25 Nisan 2022 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20210509231825/http://www.historyofmatches.com/lighter-history/history-of-lighters/ |arşiv-tarihi=9 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>
==Çakmak markaları==
| |||