İakob Gogebaşvili: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Ali95Acar (mesaj | katkılar)
k Ali95Acar kullanıcısı Yakob Gogebaşvili sayfasını İakob Gogebaşvili sayfasına yönlendirme üzerinden taşıdı
Ali95Acar (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
1. satır:
{{Yazar bilgi kutusu|honorific_prefix=|name=Yakobİakob Gogebaşvili|birth_date=15 Ekim1840|birth_place=|death_date=1 Haziran 1912|death_place=|resting_place=[[Mtatsminda Panteonu]], Tiflis|occupation=Şair, yazar, hümanist, yayımcı, gazeteci, eğitimci|nationality=[[Gürcüler|Gürcü]]|signature= Iakob Gogebashvili signature (vect).svg |Resim=I.gogebashvili.jpg}}'''Yakobİakob Gogebaşvili''' ([[Gürcüce]]: იაკობ გოგებაშვილი; 15 Ekim 1840 - 1 Haziran 1912), [[Gürcistan]]'daki bilimsel [[pedagoji]]nin kurucusu olarak kabul edilen [[Gürcistan|Gürcü]] eğitimci, çocuk yazarı ve gazeteci. Çocukların Gürcüce okuma yazma öğrenmesi için 1876 yılında hazırladığı ''[[Deda Ena]]'' (დედა ენა; anadili) isimli kitabı, değiştirilmiş bir biçimde 1880'den beri Gürcü okullarında ders kitabı olarak kullanılmaktadır.{{kdn|Rayfield|2000|s=173}}<ref>Lang, p. 111.</ref>
 
== Hayatı ==
Yakobİakob Gogebaşvili, rahip Simon Gogebaşvili'nin çocuğu olarak [[Gori]]'nin yakınlarındaki Variani köyünde doğdu. Üniversiteye kadarki eğitimini [[Gori]] ve [[Tiflis]]'te tamamladı. 1861'de lisansına [[Kiev]]'deki bir ilahiyat akademisinde başladı. Eş zamanlı olarak, [[Kiev Devlet Üniversitesi]]nde [[doğa bilimleri]] derslerine katıldı ve üniversitede Herzen, [[Vissarion Belinski|BelinskyBelinski]] ve [[Nikolay Çernışevski|Çernışevski]] gibi Rus aydınların siyasi fikirlerine aşina oldu. Buna karşın çağdaş Gürcü entelektüellerinin çoğundan farklı olarak, Rus radikallerinden Gori ve Tiflis ilahiyat okullarındaki [[Hristiyanlık|Hıristiyan]] geçmişinden dolayı daha az etkilendi.{{kdn|Rayfield|2000|s=174}} 1863'te Gürcistan'a döndüğünde Tiflis Ruhban Okulu'nda [[aritmetik]] ve [[coğrafya]] dersleri verdi. Ders verdiği öğrencilerinin uğrak yeri olan Gogebaşvili'nin dairesi, çok geçmeden yasaklanmış sanat ve siyaset tartışmalarının yapıldığı bir sığınak haline geldi.<ref>Suny, p. 135.</ref> Bu duruma bağlı olarak, Gogebaşvili 1874'te [[Sankt-Peterburg|Sankt-Petersburg]]'daki Kutsal Sinod'un emriyle görevden alındı.<ref>Lang, p. 111.</ref>
 
GogebashviliGogebaşvili görevden aldıktan sonra serbest çalışmaya başladı ve enerjisini Gürcüler arasında eğitimi teşvik etmeye adadı. 1879'da Gürcüler Arasında Okuryazarlığın Yayılması Derneği'nin kurulmasına katkı sağlayarak özellikle okul sisteminde [[Ruslaştırma|Ruslaşmaya]] karşı koymaya ve Gürcü dilinin erozyonunu tersine çevirmeye çalıştı.{{kdn|Rayfield|2000|s=174}}<ref>Lang, p. 111; Suny, p. 133</ref> Gogebaşvili, 1907'deki [[suikast]]ına kadar Gürcistan'da ulusal canlanma hareketine öncülük eden [[İlia Çavçavadze]]'nin çevresindeki seçkinler topluluğu arasında etkili oldu.
[[Dosya:Phantheon953.jpg|küçükresim|Gogebaşvili'nin mezarı]]
Gogebaşvili'nin çocuklar için Gürcüceye giriş niteliğindeki ''Ana Dili'' (დედა ენა) adlı eseri ilk kez 1876'da yayımlandı. Eser sonraki yüz yıl boyunca yalnızca Gürcüce değil, birkaç [[Kafkasya|Kafkas]] [[Kafkas dilleri|diline]] daha uyarlandı.{{kdn|Rayfield|2000|s=173}} Bir diğer önemli eseri, masal ve doğa bilimlerine girişi minyatür bir çocuk ansiklopedisine dönüştüren ''Doğaya Açılan Kapı''<nowiki/>'dır (ბუნების კარი, 1868). Çocuklar için bir dizi peri hikâyesi ve tarihi kurgu romanı da yazan Gogebaşvili, ayrıca Gürcü kültürü ve kimliğini savunan birkaç makale yazdı. Gogebaşvili'nin çocuk kitapçığı derleme yöntemi 2013'te Gürcistan'ın Somut Olmayan Kültürel Miraslar listesine kaydedildi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://heritagesites.ge/uploads/files/599d49e41f7c0.pdf | başlık = არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობა | erişimtarihi = 25 Ekim 2017 | dil = ka | yayıncı = National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia | çeviribaşlık = Intangible Cultural Heritage | arşivurl = https://web.archive.org/web/20171026002224/https://heritagesites.ge/uploads/files/599d49e41f7c0.pdf | arşivtarihi = 26 Ekim 2017}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.culturepartnership.eu/upload/editor/2017/Research/170926%20CDIS%20Georgia%20Analytical%20and%20Technical%20Report.pdf | başlık = UNESCO Culture for development indicators for Georgia (Analytical and Technical Report) | erişimtarihi = 25 Ekim 2017 | tarih = October 2017 | sayfalar =82-88| yayıncı = EU-Eastern Partnership Culture & Creativity Programme | arşivurl = https://web.archive.org/web/20171026002708/https://www.culturepartnership.eu/upload/editor/2017/Research/170926%20CDIS%20Georgia%20Analytical%20and%20Technical%20Report.pdf | arşivtarihi = 26 Ekim 2017}}</ref>
12. satır:
 
== Kaynakça ==
 
* [[David Marshall Lang|Lang, David Marshall]] (1962), ''A Modern History of Georgia'' . [[Londra]] : Weidenfeld ve Nicolson.
*{{kitap kaynağı |soyadı1=Rayfield |ad1=Donald |başlık=The literature of Georgia : a history |tarih=2000 |yayıncı=Curzon Press |yer=Surrey |isbn=0-7007-1163-5 |basım=2 |yazar-bağ=Donald Rayfield |kaynak={{sfnref|Rayfield|2000}} |url=https://books.google.com.tr/books/about/The_Literature_of_Georgia.html?id=eG2O9Xai_98C}}
Satır 18 ⟶ 17:
 
== Dış bağlantılar ==
* Mikaberidze, Alexander (ed., 2007). [https://www.webcitation.org/66xqXMxnV?url=http://www.georgianbiography.com/bios/g/gogebashvili.htm Gogebaşvili, Jacobİakob] . ''Gürcistan Ulusal Biyografi Sözlüğü'' .
 
* Mikaberidze, Alexander (ed., 2007). [https://www.webcitation.org/66xqXMxnV?url=http://www.georgianbiography.com/bios/g/gogebashvili.htm Gogebaşvili, Jacob] . ''Gürcistan Ulusal Biyografi Sözlüğü'' .
 
{{Otorite kontrolü}}
 
[[Kategori:1840 doğumlular]]
[[Kategori:1912 yılında ölenler]]
[[Kategori:Gürcü yazarlar]]
[[Kategori:Gürcü gazeteciler]]
[[Kategori:Gürcü yazarlar]]
[[Kategori:1912 yılında ölenler]]
[[Kategori:1840 doğumlular]]