Birinci Meşrutiyet: Revizyonlar arasındaki fark

'''Birinci Meşrutiyet''', [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nda 23 Aralık 1876'da [[II. Abdülhamid]] tarafından ilan edilen, [[anayasal monarşi]] rejiminin ilk dönemi. Bu dönemin anayasası [[Kanun-ı Esasi]], yürütme organı padişah [[II. Abdülhamid]], yasama organı ise [[Meclis-i Umumi]]'dir.

 

== Arka plan ==

[[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun ekonomik sorunları, [[17. yüzyıl]]dan itibaren toprak kaybetmesi ve sürekli bütçe açığı vermesiyle başladı. [[Avrupa devletleri]]yle imzalanan serbest ticaret antlaşmalarıyla ülkeye giren mallardan düşük [[gümrük]] vergileri alınıyordu. Bu hem devletin gelirlerini azaltmış hem de yerli sanayinin gerilemesine yol açmıştı. Ekonomik sıkıntıların yanı sıra, özellikle 1789 [[Fransız Devrimi]]'nin etkisiyle yayılan özgürlükçü düşünceler ve [[milliyetçilik]] akımı, [[Osmanlı İmparatorluğu]]’nu da sarstı. [[Balkanlar]]'da [[19. yüzyıl]]da bağımsızlık talebiyle ayaklanmalar çıktı. [[Balkanlar]]'da ve [[Orta Doğu]]’da çıkar çatışmaları içindeki [[Avrupa devletleri]] ile [[Rusya Çarlığı|Çarlık Rusya]]'sı da zaman zaman bu hareketleri desteklediler. [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı sınırları]] içindeki [[Müslüman]] olmayan halkların durumlarının düzeltilmesi gerekçesiyle [[Osmanlı İmparatorluğu]]’nu reformlar yapmaya zorladılar. 1839’daki [[Tanzimat Fermanı]] ile 1856’daki [[Islahat Fermanı]]’nın ilanları bu tür koşullarda gerçekleşti. Bu nedenle Osmanlı Devleti'ne kanun gücü girmiş, halkın can, mal, namus güvenlikleri sağlanmış, Islahat Fermanıyla da gayrimüslimlere birtakım haklar verilmişti.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/islahat-fermani | başlık = İslam Ansiklopedisi - Islahat Fermanı | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = | yayıncı = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200613100807/https://islamansiklopedisi.org.tr/islahat-fermani | arşivtarihi = 13 Haziran 2020}}</ref>

 

== Gelişimi ==

1860'larda bir aydın hareketi olarak [[Genç Osmanlı]]lar ortaya çıktı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://egitimsozlugu.com/birinci-mesrutiyet-donemi-ve-istibdat-donemi/ | başlık = Birinci Meşrutiyet Dönemi Ve İstibdat Dönemi {{!}} Eğitim Sözlüğü 2022 | erişimtarihi = 20 Ocak 2022 | tarih = 14 Ocak 2022 | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220120205330/https://egitimsozlugu.com/birinci-mesrutiyet-donemi-ve-istibdat-donemi/ | arşivtarihi = 20 Ocak 2022}}</ref> [[Namık Kemal]] ve [[Ziya Paşa]] gibi aydınlar, [[Avrupa ülkeleri]]ndeki [[anayasal monarşi]]lerden etkilenerek [[Osmanlı İmparatorluğu]]’nun [[meşrutiyet]] ile yönetilmesi gerektiğini savundular. [[Osmanlı İmparatorluğu]], [[Kırım Savaşı|Kırım Savaşı'ndan]] itibaren dış borç almaya başlamıştı ve 1870'lere gelindiğinde devlet hem ekonomik hem de siyasal bunalıma sürüklenmişti. Bu bunalım sırasında [[Mithat Paşa]] ve arkadaşları 30 Mayıs 1876'da [[Abdülaziz]]'i tahttan indirerek yerine [[V. Murat]]'ı geçirdiler. Ne var ki, [[V. Murat]] aydınların ve ilerici devlet adamlarının istediği reformları yapabilecek biri olmasına rağmen ruh sağlığı bozulduğu için tahttan indirildi. Yerine [[II. Abdülhamid]], meşrutiyeti ilan edeceği sözünü vererek tahta oturtuldu.

[[Dosya:London news c1877 - scanned constantinopole(1996)-Opening of the first parlement.png|sağ|küçükresim|230px|[[Meclis-i Mebûsan|Meclis-i Mebusan'ın]] açılışı, 1876.]]

[[Dosya:Opening ceremony of the First Ottoman Parliament at the Dolmabahce Palace in 1876.jpg|sağ|küçükresim|230px|Meclisin açılış töreni, [[Dolmabahçe Sarayı]], 1876.]]