Kardak Krizi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
7 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.8.6
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
38. satır:
 
== Kriz süreci ==
''Figen Akat'' isimli Türk kargo gemisi 25 Aralık 1995 tarihinde [[Ege Denizi]]'ndeki [[Bodrum, Muğla|Bodrum]]'un {{Dönüştürme|6,1|km|mile}} uzaklığındaki Kardak Kayalıkları'nda karaya oturdu. Yunan yetkilileri geminin kaptanıyla irtibata geçip yardım teklifinde bulundu. Bunun üzerine geminin kaptanı kayalıkların Türk karasularında olduğunu belirterek yardımlarını istemedi. Gemi kaza yerinden kendi motorlarıyla kurtulmayı başardı.<ref name=":0">{{Haber kaynağı|url=https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-38394643|başlık=Kardak Kayalıkları: Theodoros Pangalos ve Onur Öymen 1996 krizini anlattı|erişimtarihi=6 Mayıs 2020|tarih=21 Aralık 2016|çalışma=|yayıncı=BBC Türkçe|ad=Çağıl|soyadı=Kasapoğlu|arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20201111201655/https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-38394643|arşiv-tarihiarşivtarihi=11 Kasım 2020|ölüurl=hayır}}</ref>
 
Hem [[Yunanistan]] hem de [[Türkiye]] söz konusu kayalıkların kendi sınırları içerisinde olduğunu öne sürmekteydi. Bir Yunan gazetesi olayları manşete taşıyıp kamuoyuna duyurdu. Bunun üzerine çevre adalardan birisinin belediye başkanı yanında Yunan bir papaz ile birlikte doğudaki kayalıklara Yunan bayrağı dikip Yunan Marşını okudu. Dönemin Dışişleri Bakanlığı müsteşarı [[Onur Öymen]]'e göre Yunanistan, kendilerine notalar gönderip kayalıkların kendi sınırları içerisinde bulunduğunu iddia ederek bir kriz çıkarmaya başlamıştı. Söz konusu kayalıkların kime ait olduğu anlaşmalarla belirlenmemişti. Türk tarafı da tepki olarak nota gönderdi. Daha sonra 27 Ocak'ta Türk gazeteciler Yunan bayrağını indirip kayalığa [[Türk bayrağı]] diktiler. Bunun üzerine [[Yunanistan Silahlı Kuvvetleri|Yunanistan Ordusu]] kayalıklara asker çıkarıp kayalıkları denizden abluka altına aldı.<ref name=":0" />
 
29 Ocak 1996 gecesi başkent [[Ankara]]'da dönemin başbakanı [[Tansu Çiller]], dışişleri bakanı [[Deniz Baykal]], Deniz Kuvvetleri Komutanı [[Güven Erkaya]] Yunanistan'a nasıl karşılık verileceği üzerine toplanmıştı. Dönemin başbakanı [[Tansu Çiller]], "''O bayrak inecek, o asker gidecek''" diyerek [[Türk Silahlı Kuvvetleri]]'nin savaşa hazır olduğunu belirtti ve en yakın zamanda batıdaki kayalıklara asker çıkarılmasını istedi. Tansu Çiller'in açıklaması ve [[Türk Deniz Kuvvetleri]]nin de uluslararası sulara inmesiyle tam bir kriz oluştu ve iki ülke savaşla burun buruna geldi.<ref name=":0" /><ref name=":1">{{Haber kaynağı|url=https://www.ntv.com.tr/video/turkiye/20-yil-sonra-sat-komandolari-kardak-krizini-anlatti,_Es9br6lQUyNbBQQ-eAVmw|başlık=20 yıl sonra SAT komandoları Kardak krizini anlattı|erişimtarihi=6 Mayıs 2020|tarih=29 Ocak 2016|çalışma=|yayıncı=NTV|ad=Yağız|soyadı=Şenkal|arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20201229180248/https://www.ntv.com.tr/video/turkiye/20-yil-sonra-sat-komandolari-kardak-krizini-anlatti,_Es9br6lQUyNbBQQ-eAVmw|arşiv-tarihiarşivtarihi=29 Aralık 2020|ölüurl=hayır}}</ref>
 
Türk komandolarının Yunan gemilerini geçip doğudaki adaya sızması gerekiyordu. SAT komandoları operasyon için [[Atatürk Havalimanı]]'na yönlendirildi. Komandoların hazırlıkları eksikti ve onları Bodrum'a götürecek uçağın pilotu yanlarındaki botlarda kullanacakları yakıtların uçağa alınmasına izin vermemişti. Komandolar boş yakıt bidonları ile [[Bodrum, Muğla|Bodrum]]'a yol aldılar. 30 Ocak 1996 gecesi komandolar Bodrum'daki askeri kampa vardılar.<ref name=":1" />
59. satır:
8 Ekim 1996'da bir çift Yunan Mirage 2000, Ege adası Sakız adası yakınlarında 2 Türk F-16'sı ile karşılaştı. F-16'lar simüle edilmiş bir SEAD misyonuna (4 Türk F-4E) eşlik ediyordu. Uzun bir it dalaşından sonra, Türk F-16'larından birinin Thanos Grivas tarafından yönetilen Yunan Mirage 2000 tarafından ateşlenen Magic II füzesi ile vurulduğu iddia edildi. Yunan makamları jetin mekanik arıza nedeniyle düştüğünü söylerken, Türk Savunma Bakanlığı 2014 yılında jetin Yunan pilotu tarafından düşürüldüğünü söyledi. Bazı Yunan medya organları bunun bir kaza olduğunu ve Türk uçağının istemeden düşürüldüğünü bildirdi. Türk pilot Nail Erdoğan öldürüldü, arka koltuk pilotu Osman Çiçekçi kurtarıldı. Bir Yunan helikopteri tarafından kurtarıldı ve Türk tarafına teslim edildi. Yunanistan resmen Türkiye'ye Türk savaş uçağı bulma ve kurtarma çabalarında yardımcı olmayı teklif etti.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.f-16.net/f-16-news-article619.html | başlık = Deadly 1996 Aegean clash is confirmed | tarih = 22 Mayıs 2003 | alıntı = A former Turkish naval commander confirmed on Monday that a Greek warplane had shot down a Turkish F-16 fighter in the Aegean in 1996. The incident, which cost the life of one of the two Turkish pilots, Captain Nail Erdogan, was attributed to an accident at a time of heightened tension. | çalışma = F-16 documents | yayıncı = Lieven Dewitte | arşivengelli = evet | erişimtarihi = 28 Temmuz 2020 |arşivurl= https://web.archive.org/web/20131025234444/http://www.f-16.net/news_article619.html |arşivtarihi= 25 Ekim 2013 | ölüurl = hayır }}</ref>
 
2013 yılının Ocak ayında Yunanistan'ın [[Altın Şafak (Yunanistan)|Altın Şafak]] partisi milletvekili İlias Panayotaros, parlamentodaki konuşmasında Yunan hükûmetinin Kardak’a Yunan bayrağını dikmesini yoksa bunu kendilerinin yapacağını söyledi. Partinin lideri [[Nikos Mihaloliakos]] ise Türk komandoların kayalara çıkıp Türk bayrağı çektiği 30 Ocak gecesinin kendileri için “utanç gecesi olduğunu” söyledi.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.hurriyet.com.tr/planet/22503360.asp |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Şubat 2013 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20140310055319/http://www.hurriyet.com.tr/planet/22503360.asp |arşiv-tarihiarşivtarihi=10 Mart 2014 |ölüurl=hayır }}</ref>
 
2013 yılının Şubat ayında Radikal Sol Koalisyon Partisi SYRIZA’nın İnsan Hakları Komitesi üyesi avukat Nasos Theodoridis, ''İmia kayalıklarının adı bence Kardak’tır. İtalya 12 Adaları, Yunanistan’a bıraktığında, bu adalara yakın kayalıkları dahil etti. Kardak Kilimli adasına kıyasla Türkiye’ye daha yakın'' şeklinde açıklamada bulununca İnsan Hakları Komite üyeliğinden alındı ve SYRIZA, Teodoridis'in partinin değil kendi görüşlerini dile getirdiğini belirtti. Yunan medyası "Theodoridis vatan hainidir" yorumları yaptı.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.hurriyet.com.tr/planet/22547394.asp |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=8 Şubat 2013 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20130210030523/http://www.hurriyet.com.tr/planet/22547394.asp |arşiv-tarihiarşivtarihi=10 Şubat 2013 |ölüurl=hayır }}</ref>
 
==İlgili eserler==
* ''[[O Şimdi Asker (film)|O Şimdi Asker]]'' (film)<ref>{{haber kaynağı|soyadı1=Demir|ad1=Mert Can|başlık=Kardak Krizi|url=http://www.gundemturkiye.com/tarih/turkiye-tarihi/kardak-krizi.html|erişimtarihi=14 Haziran 2016|yayıncı=gundemturkiye.com|tarih=6 Ağustos 2012|arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20160427122313/http://www.gundemturkiye.com/tarih/turkiye-tarihi/kardak-krizi.html|arşiv-tarihiarşivtarihi=27 Nisan 2016|ölüurl=hayır}}</ref>
* [http://www.ntv.com.tr/video/turkiye/20-yil-sonra-sat-komandolari-kardak-krizini-anlatti,_Es9br6lQUyNbBQQ-eAVmw 20 Yıl Sonra SAT Komandoları Kardak Krizi'ni Anlattı (belgesel)] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160202163938/http://www.ntv.com.tr/video/turkiye/20-yil-sonra-sat-komandolari-kardak-krizini-anlatti,_Es9br6lQUyNbBQQ-eAVmw |tarih=2 Şubat 2016 }}, [[NTV]]
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kardak_Krizi" sayfasından alınmıştır