Lateks: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Robot: Otomatik metin değişimi (-[[Image: +[[Resim:) |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
[[Resim:Latex-production.jpg|thumb
'''Lateks''', doğada bulunan, birçok bitkinin salgıladığı ve hava ile karşılaştığında katılaşan sütlü bir bitki özütüdür. Lateks karmaşık bir sıvı bileşimidir ve içerisinde [[protein]], [[nişasta]], [[alkaloid]], [[şeker]], [[yağ]], [[sakız]], [[tanin]], [[reçine]] gibi birçok madde bulunur.
5. satır:
Birçok bitkide lateks beyaz renktedir, ancak bazı bitkilerde sarı, turuncu ya da kırmızı da olabilir.
'''Lateks''' kelimesi aynı zamanda, bitki özütü yapısının işlenerek üretilen, ince ve esnek olan malzemelerinde adlandırılmasında kullanılır
{{Commons|Latex|Lateks}}
==Lateks Alerjisi==
{{taslak}}▼
{{TıpUyarı}}
===Temas Alerjisi (Kontakt [[Egzama]])===
Lateks içeren ürünlerin temas ettiği deri yüzeyinde kızarıklık, kaşıntı, sulanma ve kabuklanma şeklinde belirtiler veren bir [[alerji]] türüdür. Bu tür alerjilerde, lateks proteinleri değil, doğal lateks maddesinin işlenmesi (örneğin, lastik eldiven üretimi) sırasında kullanılan '''merkaptobenzotiazol''', '''tiuram''' ve '''karbamat''' gibi maddeler sorumludur.
Ama temas egzaması nedeniyle cilt bütünlüğü bozulduğundan, bu hastalarda lateks proteinlerinin cilt çatlaklarından emilmesiyle zaman içinde gerçek lateks alerjisi ortaya çıkabilmektedir.
===Tip I Lateks Alerjisi===
Tip I ya da '''erken tip aşırı duyarlılık''' olarak da adlandırılan bu hastalık, lateks allerjisinin en ciddi şeklidir. Hayati tehlike oluşturacak kadar ağır alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu alerji türünde doğrudan lateks maddesi içindeki proteinlere karşı alerji gelişir. Alerjiye yatkın bünyeli (''atopik'') kişilerde görülür.
Alerjik nezle, göz alerjisi, alerjik astım ve anafilaksi (alerjik şok) bulgularına neden olur. Hava ile yayılan çok küçük lateks partikülleri solunum yollarına girdiğinde, [[polen]] veya ev tozu alerjilerinde olduğu gibi alerjik tepkimeleri başlatır.
Bu tepkimeler sonucunda; gözlerde kaşıntı ve sulanma, burun akıntısı, burun kaşıntısı, hapşırma, nefes darlığı, hırıltılı ve hışırtılı solunum, öksürük, göğüste sıkışma hissi, deride kaşıntılı kabarıklıklar (ürtiker) ve şişlikler (anjioödem) ve tüm belirtilerin bir arada görüldüğü, ayrıca kan basıncı ([[tansiyon]]) düşüklüğünün de eşlik ettiği [[anafilaksi]] görülür.
Lateks alerjisi,
*Toplumun genelinde % 2.5
*Doktor ve hemşirelerde % 9-15
*Diş hekimlerinde % 4
*Laboratuvar çalışanlarında % 3
*Doğumsal idrar yolları anomalisi olan çocuklarda % 65 oranında görülür.
Lateks alerjisi riski altında olan kişiler:
*Atopik (alerjik) bünyeli kişiler
*Tekrarlayan ameliyat (doğumsal idrar yolları anomalisi, şant ameliyatları gibi)
geçiren kişiler
*İdrar tutamama nedeniyle idrar yolu kateteri kullananlar kişiler (serebral palsy, felçli hastalar)
*Lateks üretiminde çalışan kişiler
*Doktor, diş doktoru, hemşire ve hasta bakıcılar <ref>http://www.allerjim.com/lateks_allerjisi.htm<ref>
{{kaynakça}}
▲{{Biyokimya-taslak}}
[[Kategori:Doğal kaynaklar]]
| |||