Meşrutiyet: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →top: Yazım hatası düzeltme hükümet → hükûmet |
Gerekçe: Yapıcı olmayan değişiklik Etiket: Elle geri alma |
||
6. satır:
{{Hükûmet biçimleri}}
{{Hükûmet biçimleri haritası}}
'''Meşrutiyet''', '''meşruti monarşi''', '''anayasal monarşi''', '''anayasal tekerki''' ya da '''parlamenter monarşi'''
Tarihi çağlarda pek çok örneği verilebilirse de(senato-imparator ikilemindeki Roma, İtalyan şehirleri gibi) İngiltere'de 1215 yılında [[Magna Carta]] ile kurulan siyasi düzen tarihteki ilk meşruti monarşi rejimi olarak anılır. Fransa'da [[Temmuz Devrimi|1830 Devrimi]]'nden sonra kurulan ''Anayasal Monarşi'', [[cumhuriyet]] ile mutlak krallık arasında bir "orta yol" olarak benimsenmiştir. Osmanlı Devlet hayatında özellikle [[Abdülaziz]] döneminde nazırlık yapmış mısır hıdiv ailesinden [[Mustafa Fazıl Paşa]] tarafından padişaha yazılan bir mektupta anayasal monarşi anlamında nizam-ı serbestane kelimesi geçmiştir., bu tabir sonraları yerini daha İslam'i bir meşrutiyet tabirine bırakmış ve [[usul-i meşveret]] denmiştir. Özellikle 1876'ya giderken; ulemanın da bu kavrama ısındığı ve usul-i meşveret tabirinin bir siyasi hamle olduğu görülüyor.<ref name="m"/>
Osmanlı Devleti'nde anayasa ([[Kanun-ı Esasî]]) ve parlamenter rejim ([[Meclis-i Mebûsan]]) tartışmaları 1830'larda başlayıp 1860'larda yoğunlaşmış ve özellikle 1875 sonrası ulema ve bürokrasi arasında ciddi bir fikir tartışması ortaya çıkmıştır. [[Tersane Konferansı]] sırasında Avrupalılarca gayrı müslim Osmanlı tebaasına ciddi ve geniş haklar tanınması isteğine karşı Meclis-i Umumi'de Mithat paşa ve devlet ricali genel bir meşruti ıslahatla devletin dengesinin bozulmadan ıslahatlara girişilebileceğinden bahsetmiştir. Ulema arasında zıt fikirler mevcuttu. Anadolu kazaskeri [[Seyfeddin Efendi]],
24 Temmuz 1908'de yapılan [[1908 Devrimi|ihtilalle]] Kanun-ı Esasi'nin yeniden yürürlüğe konması [[İkinci Meşrutiyet]] döneminin başlangıcı sayılır. Bu dönem, Meclis-i Mebusan'ın [[VI. Mehmed|Vahdeddin]] tarafınca kapatıldığı 11 Nisan 1920 tarihine kadar sürmüştür.
| |||