Bilgi edinme özgürlüğü: Revizyonlar arasındaki fark

Bilgi edinme özgürlüğü, bir kişinin bilgiyi yayımlama ve kullanma konusunda sahip olduğu [[Özgürlük|özgürlüktür]]. [[Birleşik Krallık]] hükûmetine göre, bu hak temel [[İnsan hakları|temel insan haklarından]] haklarından[[İfade özgürlüğü|ifade özgürlüğünün]] bir parçası durumundadır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://ico.org.uk/for-organisations/guide-to-freedom-of-information/what-is-the-foi-act/ | başlık = What is the Freedom of Information Act? | tarih = 4 Nisan 2019 | website = ico.org.uk | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150420231507/https://ico.org.uk/for-organisations/guide-to-freedom-of-information/what-is-the-foi-act/ | arşivtarihi = 20 Nisan 2015 | erişimtarihi = 6 Temmuz 2020 | ölüurl =evet}}</ref>

''[[Düşünce özgürlüğü]] kişinin, inançlarını, kanılarını, düşündüklerini hiçbir baskıya uğramadan özgürce açıklayıp, yayabilme hakkıdır. Düşünce özgürlüğü ile bilgi edinme özgürlüğü arasında sıkı bir bağ vardır ve ayrılamazlar. Bu anlamada bilgi edinme özgürlüğünün iki boyutu vardır. Bu boyutlar; başkalarının görüşlerine rahatça erişebilme ve kendi görüşlerini yayabilmedir'' (Woodward, 1995: xiiixiv.).

Bilgi edinme özgürlüğü çok geniş anlamlara gelen bir ifadedir. Başkalarının görüşlerine, devlete ait bilgilere, erişimi konu edinmektedir. Bilgi edinme özgürlüğünün kısıtlanıp kısıtlanmaması tarihten bu yana hep tartışma konusu olmuştur. [[Türkiye|Türkiye'de]] ise [[Türk Anayasa Mahkemesi|Türk anayasa mahkemesinin]] 1987 yılında verdiği karara göre şunlar söylenmiştir:

''Hiçbir hak ve özgürlük sınırsız olamaz. Hakların ve özgürlüklerin sınırlandırılması, [[Demokrasi|demokrasinin]] kendi iç dinamiğini ve etkinliğini sağlama ve toplumsal yaralar bakımından mümkündür. Ancak demokrasilerde bu sınırlamalarında mutlak bir sınırı vardır. Sınırlama hak ve özgürlüğü anlamsız ve göstermelik hale getirmez, hak ve özgürlükleri özünden zedeleyip onu ortadan kaldıracak bir ölçüye varamaz.'' (‘’[[Polis]] vazife..’’,1987:21).<ref>{{Web kaynağı | url = http://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/K%C3%87B--44.pdf | başlık = freedom of information | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = | yayıncı = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190922071216/http://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/K%C3%87B--44.pdf | arşivtarihi = 22 Eylül 2019}}Ahmet Çelik ve Yaşar Tonta, Düşünce özgürlüğü, bilgi edinme özgürlüğü ve bilgi hizmetleri. ''Bilgi Edinme Özgürlüğü'' içinde (1-13). Ed. Yaşar Tonta ve Ahmet Çelik. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 1996. http://yunus.hun.edu.tr/~tonta/yayinlar/beozgur.html</ref>

''Hükümetler, resmi bilgilere erişimin kısıtlanması, [[ulusal savunma]], kamu düzeni, [[Gizli bilgi|gizli bilgileri]] açıklama yasağı gibi düzenlemelerde doğrudan ya da dolayı olarak bilgi edinme özgürlüğünü kısıtlayabilmektedirler'' (Gboyega,1995: 136).

Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası her ne kadar 1966'da yılında [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD’de]] yürürlüğe girse de bundan önce de bu konuda ABD’de büyük tartışmalar olmuş ve gündemi meşgul etmiştir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://dx.doi.org/10.5860/choice.46-0008|başlık=ProQuest Dissertations & Theses Database (PQDT)|tarih=1 Eylül 2008|sayı=01|sayfalar=46-0008-46-0008|çalışma=Choice Reviews Online|cilt=46|issn=0009-4978|doi=10.5860/choice.46-0008}}</ref> 6 Eylül 1966 [[Lyndon B. Johnson]]’ın (36. ABD Başkanı) olarak imzaladığı bilgi edinme özgürlüğü yasası (FOIA) ABD tarihindeki en kapsamlı bilgi erişim yasasını yürürlüğe koymuştur. [[Lyndon B. Johnson|Başkan Johnson]] bu konudaki isteksizliğini normal uygulamada olan bir yasa tasarısının imzalama törenine dahi katılmayarak göstermiş bulunmaktaydı. [[Lyndon B. Johnson|Başkan Johnson]] bu konudaki fikirlerini şöyle ifade etmekteydi;

Elektronik kayıt sorunları 1980 yılının ikinci yarısında endişe verici bir hale geldi. 1980’lerin sonunda elektronik bilgi konularının önemini belirtmek için [[:en:Benton_Foundation|Benton Vakfı]], 1989 yılında [[Elektronik Kamu Bilgisi]] ve [[Halkın Bilme Hakkı]] başlıklı bir konferans düzenledi.