Çarpanak Adası: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k düzeltme
EllatheElefant (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
27. satır:
| Etnik Gruplar =
}}
'''Çarpanak Adası''' ({{Dil|hy|Կտուց կղզի}} ''Ktouts kghzi''), [[Van Gölü]]'nün kuzeydoğu bölgesinde, [[Van ili]]nin merkeze bağlı [[Çitören, Van|Çitören Köyü]] mevkiinde bulunan bir adadır. Köyün iskelesinden [[tekne]]lerle ulaşımın sağlanabildiği ada, üstündeki doğal yaşamın bozulma tehlikesine karşı [[turizm]]e kapalı tutulmaktadır. Adanın üzerinde 9. ya da 11. yüzyılda yapılmış olduğu sanılan, Aziz Yuhanna'ya ''(Sen Jan)'' adanmış bir de manastır vardır.<ref name="Van.bel.tr">{{Web kaynağı |url=http://www.van.bel.tr/van.php?sekil=cr |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=21 Temmuz 2007 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20080108212649/http://www.van.bel.tr/van.php?sekil=cr |arşivtarihi=8 Ocak 2008 |ölüurl=evet }}</ref> ''[[Gıduts Manastırı|KtoutsKtuts Manastırı]]'' adı ile anılan yapının bugün yalnızca kilise bölümü ayaktadır. Adada, [[Türkiye]]'nin başka bir yerinde bulunmayan pek çok tür bulunmaktadır.
 
'''Çarpanak Adası''' [[Van Gölü]]'nün kuzeydoğu bölgesinde, [[Van ili]]nin merkeze bağlı [[Çitören, Van|Çitören Köyü]] mevkiinde bulunan bir adadır. Köyün iskelesinden [[tekne]]lerle ulaşımın sağlanabildiği ada, üstündeki doğal yaşamın bozulma tehlikesine karşı [[turizm]]e kapalı tutulmaktadır. Adanın üzerinde 9. ya da 11. yüzyılda yapılmış olduğu sanılan, Aziz Yuhanna'ya (Sen Jan) adanmış bir de manastır vardır.<ref name="Van.bel.tr">{{Web kaynağı |url=http://www.van.bel.tr/van.php?sekil=cr |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=21 Temmuz 2007 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20080108212649/http://www.van.bel.tr/van.php?sekil=cr |arşivtarihi=8 Ocak 2008 |ölüurl=evet }}</ref> ''[[Gıduts Manastırı|Ktouts Manastırı]]'' adı ile anılan yapının bugün yalnızca kilise bölümü ayaktadır. Adada, [[Türkiye]]'nin başka bir yerinde bulunmayan pek çok tür bulunmaktadır.
 
== Adanın tarihi ==
100 yıl öncesine kadar aslında bir yarımadanın parçası olduğu sanılan Çarpanak Adasının, [[Van Gölü]]'nün suyunun hızlı bir biçimde yükselmesi sonucu kara ile bağlantısının kesilip bir ada hâline geldiği söylenmektedir. Adaya ve üzerindeki manastıra ilişkin ilk yazılı belgeler 1414 yılından kalmıştır. Üzerindeki dinî yapılar nedeniyle savaşlardan pek etkilenmyen adada pek çok kez depremler yaşanmıştır. 1703 yılında gerçekleşen bir depremle büyük ölçüde yıkılan manastır 1712 ve 1720 yılları arasında Bitlisli Kaskaper Usta tarafından yeniden inşa edilmiştir.<ref name="Van.bel.tr"/> Bir [[Ermeniler|Ermeni]] manastırı olan yapı, 1918 yılında bölgede yaşanan karışıklıklar nedeniyle boşaltılmıştır. O günden bu yana herhangi bir koruma altında bulunmayan yapı günümüzde yıkılmaya yüz tutmuş durumdadır.
 
== Adadaki manastır ==
Satır 41 ⟶ 40:
== Bugünkü durum ==
Ada 2007 yılı itibarıyla etkin turizme kapalı tutulmaktadır. Geçmiş yıllarda yağlıboyalarla duvarlarına yapılan karalamalar nedeniyle büyük ölçüde zarar görmüş olan kilisenin durumu, olumsuz hava koşulları nedeniyle gün geçtikçe daha da kötüye gitmektedir. Sit alanı olarak korunan adada herhangi bir koruma görevlisi bulunmamaktadır. Daha önce birkaç kez adayı turizme açma girişiminde bulunulmuşsa da adayı üreme merkezi hâline getiren martılara zarar verilebileceği gerekçesiyle öneriler geri çevrilmiştir. Adanın zemininde her yere gelişigüzel kuluçkaya yatan [[martı]]lar arasında Türkiye'de yalnızca burada bulunan türler de vardır. Bugün adaya gelen az sayıda ziyaretçinin yalnızca kiliseyi gezip adadan ayrılması istenmektedir. Adaya bağlı bulunduğu köyün iskelesinden ya da [[Van]] merkez iskelesinden tekne ile 1 saat 40 dakikada ulaşılabilmektedir.
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
 
== Dış bağlantılar ==
* [https://web.archive.org/web/20070810211036/http://www.van.bel.tr/van.php?sekil=carpanakki Van Belediyesi resmî sitesi, Çarpanak kilisesi]
* [https://web.archive.org/web/20080108212649/http://www.van.bel.tr/van.php?sekil=cr Van Belediyesi resmî sitesi, Çarpanak Adası]
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
 
{{Koordinat|38|36|25|N|43|05|05|E|type:isle|display=title}}