Tükenmez kalem: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir) |
Hardaliyem (mesaj | katkılar) Yazım hataları düzeltildi. |
||
1. satır:
{{diğer anlamı|Tükenmez}}
[[Dosya:Ballpoint-pen-parts.jpg|Parçalara ayrılabilir bir tükenmez kalemin ayrışmış (üstte) ve birleşmiş (altta) hâli|250px|thumb]]
'''Tükenmez kalem''' ya da kısaca '''tükenmez''', içindeki borucuktaki özel ve koyu kıvamdaki [[Mürekkep|mürekkebi]], ucunda bulunan bilye sayesinde yüzeye aktaran modern bir [[kalem|yazım aracı]]. Kullanılabilirliği ve bulunabilirliği ile günlük yaşamda yaygın bir kullanıma sahiptir. En yaygın mürekkep renkleri mavi, siyah ve kırmızı olup
Tükenmez kaleme "tükenmez" denmesinin nedeni, onunla yaklaşık iki-üç kilometre uzunluğunda bir çizgi çizilebilmesidir.<ref>{{Dergi kaynağı|ilk=Perihan Özcan|son=Tüzüner|başlık=Tükenmez dedikse...|dergi=[[Yeni Aktüel]]|sayfalar=s. 7|cilt=15}}</ref> Tipik bir tükenmez kalemin içindeki ince plastik tüpün boyutları 2 mm (iç çap), 3 mm (dış çap) ve 120 [[milimetre|mm]]
== Tarihi ==
30 Ekim 1888 tarihinde Amerikalı denizci John Loud, derilerini işaretlemek için ucunda bilye bulunan mürekkepli kalemi icat etti ve ilk [[patent]]ini aldı.<ref>Collingridge, M. R. ''et al.'' (2007) "Ink Reservoir Writing Instruments 1905–20" ''Transactions of the Newcomen Society'' 77(1): pp. 69–100, sayfa 69</ref><ref>Great Britain Patent No. 15630, 30 Ekim 2008</ref> Bu buluşu, 1935 yılında gazete editörü olan Macar [[Ladislao Biro]] ve kimyager kardeşi geliştirdi. Biro Kardeşler, buldukları kalemi tanıştıkları Arjantin Başkanı [[Augustine Justo]]'ya gösterdi ve başkanın teşvik etmesiyle kardeşler, Arjantin'de fabrika kurdular. Yapılan ikinci denemede başarılı oldular. [[Chicago|Chicago'lu]] Milton Reynolds, Arjantin'de gördüğü bu kalemleri, Amerika Birleşik Devletleri'nde perakende olarak satmaya başladı. 1940'larda artan tükenmez kalem üreticileri arasında rekabet oluşmaya başladı.
9. satır:
[[II. Dünya Savaşı]] sırasında Amerikan Hava Kuvvetleri, uçuş personeli için tükenmez kalemi tercih etti çünkü 3 bin metre yüksekteki basınçta diğer kalemlerin mürekkebi akıyordu.
==
[[ISO (standart)|ISO]]'nun tükenmez kalemler için yayımladığı standartları şunlardır:
15. satır:
; ISO 12757-1:1998: Tükenmez kalem ve doldurma - Bölüm 1: Genel kullanım<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.iso.org/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=1129&ICS1=97&ICS2=180&ICS3= | başlık = ISO 12757-1:1998 - Ball point pens and refills - Part 1: General use | yayıncı = Iso.org | tarih = 12 Haziran 2009 | erişimtarihi = 11 Eylül 2010 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20031116220609/http://www.iso.org/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=1129&ICS1=97&ICS2=180&ICS3= | arşivtarihi = 16 Kasım 2003 | ölüurl = hayır }}</ref>
; ISO 12757-2:1998: Tükenmez kalem ve doldurma - Bölüm 1: Belge kullanımı (DOC)<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.iso.org/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=23718&ICS1=1&ICS2=100&ICS3=40 | başlık = ISO 12757-2:1998 - Ball point pens and refills - Part 2: Documentary use (DOC) | yayıncı = Iso.org | tarih = 12 Haziran 2009 | erişimtarihi = 11 Eylül 2010 | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20050825233001/http://www.iso.org/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=23718 |arşivtarihi= 25 Ağustos 2005 | ölüurl = hayır }}</ref>
; ISO 14145-1:1998: Rulo tükenmez kalem ve doldurma - Bölüm 1: Genel kullanım
; ISO 14145-2:1998: Rulo tükenmez kalem ve doldurma - Bölüm 2: Belge kullanımı (DOC)<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.iso.org/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=23720&ICS1=1&ICS2=100&ICS3=40 | başlık = ISO 14145-2:1998 - Roller ball pens and refills - Part 2: Documentary use (DOC) | yayıncı = Iso.org | tarih = 12 Haziran 2009 | erişimtarihi = 11 Eylül 2010 | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20051201214706/http://www.iso.org/iso/en/CatalogueDetailPage.CatalogueDetail?CSNUMBER=23720 |arşivtarihi= 1 Aralık 2005 | ölüurl = hayır }}</ref>
| |||