'''Xx''' [[Türk alfabesi]]nde kullanılmayan bir harftir. IPA'daki değeri {{IPAblink|x}} boğazdandamağın arkasından gelen gırtlaksı, hafif boğumlu bir H sesidir. Türkçedeki ''Xalııxlamur (Halı), Xala (Hala), Xoroz (Horozıhlamur)'' sözcüklerininsözcüğünün bu harfle yazılması doğru ses değerlerine örnek teşkil eder. Bazı dillerde normal H sesinden biraz daha sert ve hırıltılıdır. [[Yunanca]], [[Kürtçe]], [[Lazca]] ve [[Azerice]]de tıpkı Arapçadaki Hı ('''[[خ]]''') gibi bir gırtlakart damak sesini çıkarmak için kullanılır. Kiril Alfabesindeki '''[[Х]]''' harfi ile aynı ses değerine sahiptir.
X harfi Türk alfabeleri içerisinde [[Tatarca]]da, [[Salarca]]da ve [[Azerice]]de kullanılır. BoğazdanArt gelendamaktan gırtlaksıgelen bir H sesidir. Normal H sesi hiçbir engele takılmadan çıkarken bu ses boğazın üst kısmında titreşir. Azericenin resmî harflerinden birisidir. İç ve Doğu Anadolu ağızlarında sıklıkla rastlanır. Örneğin: ''Baxmax'' (Bakmak) fiilinin okunuşu ''Baḥmaḥ'' şeklindedir ancak kelimenin içindeki h harfleri gırtlaktan ve hırıltılı olarak çıkartılır. ''Çaxmax (Çaḥmaḥ; Çakmak), Yanmax (Yanmaḥ; Yanmak)…'' Anadolu Türkçesinin halk ağzındaki ve Azericedeki kullanımında çoğu zaman aynı kaynağa yakın olarak seslendirilen Arapçadaki Ha ('''[[ح]]''') harfi ile olan farkı ortadan kalkmıştır ('''[[Ⱨ]], [[Ḩ]]''').
