Gılgamış: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi Etiket: Elle geri alma |
yazım düz. |
||
13. satır:
| sonra_gelen =[[Ur-Nungal]]
}}
'''Gılgamış''' ({{dil|sux|𒀭𒄑𒉋𒂵𒈨𒌋𒌋𒌋|çeviri=Gilgameš}}; özgün {{dil|sux|𒀭𒉋𒂵𒈩|çeviri=Bilgamış}}), [[Sümerler|Sümer]] şehir devleti [[Uruk]]'un tarihî kralı, [[Antik Mezopotamya dini|antik Mezopotamya mitolojisinin]] önemli bir kahramanı ve [[Milattan önce|MÖ]] 2. binyılın sonlarında [[Akadca]] yazılan epik şiir ''[[Gılgamış Destanı]]''{{'}}nın [[protagonist]]idir. Muhtemelen MÖ 2800 ile 2500 arasındaki bir zaman aralığında ülkeyi yönetmiş ve ölümünden sonra [[Tanrılaştırma|tanrısallaştırılmıştır]]. [[Üçüncü Ur Hanedanı|Ur'un üçüncü hanedanlığı]] ({{Yaklaşık}} MÖ 2112-2004) döneminde Sümer efsanelerinde önemli bir şahsiyet olmuştur. Gılgamış'ın efsanevi kahramanlıkları günümüze kadar gelen beş Sümer şiirinde anlatılmıştır. Bunların tespit edilebilen en eskisi [[Gılgamış Destanı|''Gılgamış, Enkidu ve Ölüler Diyarı'']]'dır. Bu şiirde Gılgamış,
Babil'in sonraki zamanlarında bu hikâyeler, bağlantılı bir anlatıya dâhil edilmeye başlanmıştır. Standartlaştırılmış Akadcayla yazılan ''Gılgamış Destanı'', muhtelemen [[Kassitler|Orta Babil Dönemi]]'nde ({{Yaklaşık}} MÖ 1600-1155) [[Sîn-lēqi-unninni]] adına sahip bir yazman tarafından yazılmış ve daha çok eski kaynak malzemelerine bağlı kalmıştır. Destanda Gılgamış, vahşi bir insan olan [[Enkidu]] ile arkadaşlık yapan insanüstü güce sahip bir yarı tanrıdır. Birlikte maceraya atılırlar, hem Humbaba'yı (Huvava'nın Doğu Sami dilindeki adı) hem de evlilik teklifini reddeden Gılgamış'a [[İştar]] (İnanna'nın Doğu Sami dilindeki adı) tarafından ikiliye saldırması için gönderilen Gök Boğası'nı alt ederler. Tanrıların ceza olarak gönderdiği bir hastalık sonucu Enkidu'nun ölmesiyle Gılgamış, kendi ölümünden korkmaya başlar ve [[Ölümsüzlük|ölümsüzlüğü]] bulmayı umarak [[Gılgamış tufan efsanesi|Büyük Tufan]]'da sağ kalmayı beceren bilge [[Utnapiştim]]'i ziyaret eder. Gılgamış önüne çıkan bir dizi testte başarısız olur ve ölümsüzlüğün ulaşamayacağı bir yerde olduğunu fark edip memleketi Uruk'a geri döner.
|