|
[[Dosya:John Wesley clipped.png|küçükresim|'''John Wesley''']]
'''Metodizm''', [[John Wesley]]'in yaşamından ve öğretilerinden inançlarını alan, [[Hristiyanlık|Hristiyanlığın]]'ın [[Protestanlık]] mezhebine bağlı bir manevi [[düşünce sistemi]]dir. [[18. yüzyıl]] [[İngiltere Kilisesi]] içinde bir canlanma akımı olarak ortaya çıktı ve Wesley'in ölümünden sonra ayrı bir mezhep haline geldi. George Whitefield ve John'un kardeşi Charles Wesley de akımın önemli liderleriydi. Akım, bugün dünya çapında yaklaşık 80 milyon yandaş olduğunu iddia eden güçlü misyoner çalışmaları<ref>{{Web kaynağı | url = https://archive.org/details/americanmethodi00scudgoog | başlık = American Methodism. S.S. Scranton & Co. 1867. p. 29. Retrieved 18 October 2007. "But the most-noticeable feature of British Methodism is its missionary spirit, and its organized, effective missionary work. It takes the lead of all other denominations in missionary movements. From its origin, Methodism has been characterized for its zeal in propagandism. It has always been missionary." | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = | yayıncı = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200707092322/https://archive.org/details/americanmethodi00scudgoog | arşivtarihi = 7 Temmuz 2020}}</ref> nedeniyle [[Britanya İmparatorluğu|İngiliz İmparatorluğu]], [[Amerika Birleşik Devletleri]] ve ötesine yayıldı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://worldmethodistcouncil.org/member-churches/ | başlık = "Member Churches". World Methodist Council. Retrieved 17 June 2013. | erişimtarihi = | tarih = | çalışma = | yayıncı = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200513225921/https://worldmethodistcouncil.org/member-churches/ | arşivtarihi = 13 Mayıs 2020 | ölüurl =evet}}</ref>
Metodist Kiliseleri tarafından desteklenen Wesleyan teolojisi, kutsallığın ve inancın bir Hristiyan'nının karakteri üzerindeki etkisine odaklanır. Metodist [[doktrin]]lerde yeni doğum,<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Stokes, Mack B. (1998). Major United Methodist Beliefs. Abingdon Press. sayfa. 95. ISBN 9780687082124.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref> güvence,<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Abraham, William J.; Kirby, James E. (2009). The Oxford Handbook of Methodist Studies. Oxford University Press. ISBN 9780191607431.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.irishmethodist.org/sites/default/files/pdf/news/distinctive_emphases_of_methodist_belief.pdf|başlık="Distinctive Emphases of Methodist Belief" (PDF). The Methodist Church in Ireland. Retrieved 1 November 2019.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200804011740/https://www.irishmethodist.org/sites/default/files/pdf/news/distinctive_emphases_of_methodist_belief.pdf|arşivtarihi=4 Ağustos 2020|ölüurl=evet}}</ref> dürüstlük doğruluğu,<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Davies, Rupert E.; George, A. Raymond; Rupp, Gordon (14 June 2017). A History of the Methodist Church in Great Britain, Volume Three. Wipf & Stock Publishers. p. 225. ISBN 9781532630507.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=A Catechism for the Use of the People Called Methodists. Peterborough [England]: Methodist Publishing House. 2000. ISBN 9781858521824.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref> kutsallaştırma, dindarlık eserleri ve İncil'in önceliği yer alır. Çoğu Metodist Tanrı'nın Oğlu [[İsa|İsa Mesih]]'in tüm insanlık için öldüğünü ve kurtuluşun herkes için geçerli olduğunu öğretir; teolojide bu görüş Arminizm olarak bilinir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Stanglin, Keith D.; McCall, Thomas H. (2012). Jacob Arminius: Theologian of Grace. Oxford University Press. p. 153. ISBN 9780199755677.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref> Bu öğreti, Tanrı'nın seçkin bir grup insanın kurtuluşu için önceden hazırladığı [[Kalvinizm|Kalvinist]] konumunu reddeder. Bununla birlikte, Whitefield ve akımın diğer bazı ilk önde gelenleri, Kalvinist Metodistler olarak kabul edildi ve Kalvinist pozisyonunda tutuldu. [[Evanjelizm]]e ek olarak Metodizm, hastalara, fakirlere, ve mağdur olanlara hayır işleri aracılığıyla yardım ve desteği vurguluyor.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Wilson, Charles Reagan (2005). Encyclopedia of Religion in the South. Mercer University Press. ISBN 9780865547582. "Both Southern Baptist and Methodist organizations engaged in evangelism and social service missions in the United States and abroad. ... However, despite their similarities in evangelism and social services, by the dawn of the 20th century the two denominational women's movements had already diverged from each other because the Methodist organizations had embraced the Social Gospel. They had embarked not only on social service in addition to evangelism but on social reform."|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.methodist.org.uk/downloads/wc_Eur_John_Mcmaster_Wesley_on_Social_Holiness.pdf|başlık="Wesley on Social Holiness" (PDF). The Methodist Church in Britain. Retrieved 18 October 2016.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190412074530/https://www.methodist.org.uk/downloads/wc_Eur_John_Mcmaster_Wesley_on_Social_Holiness.pdf|arşivtarihi=12 Nisan 2019|ölüurl=evet}}</ref> Toplumcu İncil olarak bilinen bu amaçlar, Mesih'in iyi haberi yayma ve tüm insanlara hizmet etme emrini yerine getirmek için hastaneler, yetimhaneler, çorba mutfakları ve okulların kurulmasıyla uygulamaya konulur.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Abraham, William J.; Kirby, James E. (2009). The Oxford Handbook of Methodist Studies. Oxford University Press. ISBN 9780191607431. "First, it is clear that 'evangelism' is primarily concerned with the evangel, the gospel, or the good news we bear in the world."|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/modelsforchristi0000unse|başlık=Models for Christian Higher Education: Strategies for Survival and Success in the Twenty-First Century. William B. Eerdmans Publishing Company. 1997. p. 290. ISBN 9780802841216. Retrieved 18 October 2007. "Wesleyan institutions, whether hospitals, orphanages, soup kitchens or schools, historically were begun with the spirit to serve all people and to transform society."|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref>
Akımın, ayin için kullanımda yüksek kiliseden alçak kiliseye kadar çok çeşitli ibadet biçimleri vardır. İngiliz Metodist geleneğinden gelen mezhepler genellikle daha az ritüeldirritüelistiktir, Amerikan Metodizminde ise özellikle Birleşik Metodist Kilisesi'nde daha fazladır.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Tucker, Karen B. Westerfield (2001). American Methodist Worship. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780198029267.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref> Metodizm zengin müzik geleneği ile bilinir ve Charles Wesley, Metodist Kilisesi'nin ilahisinin çoğunu yazarken etkili oldu.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/acollectionhymn03weslgoog|başlık=A Collection of Hymns, for the use of the people called Methodists. T. Blanshard. 1820. Retrieved 31 December 2007. "collection of hymns."|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref>
İlk Metodistler [[aristokrasi]] de dahil olmak üzere toplumun her seviyesinden seçildi ancak Metodist vaizler, mesajı o zaman dinin dışında bırakılma eğiliminde olan [[İşçi sınıfı|emekçilere]] ve suçlulara götürdüler.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Swatos, William H. (1998). Encyclopedia of Religion and Society. Rowman Altamira. p. 385. ISBN 9780761989561.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref> İngiltere'de Metodist Kilisesi, gelişmekte olan işçi sınıfının (1760-1820) ilk on yıllarında büyük bir etkiye sahipti.
|
