Mali İmparatorluğu: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Eren456123 (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
Eren456123 (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
||
22. satır:
[[Nijer Nehri]]'nin üst kısımlarında, [[Manding]]'in etrafında toplanmış küçük bir yerde [[Mandinka Krallığı]] kuruldu. 11. ve 12. yüzyıllarda, [[Gana İmparatorluğu]]'nun ve Kuzeyde [[Wagadu]]'nun çöküşünü takiben imparatorluk genişlemeye başladı. Bu dönemde ticaret yolları güneye doğru kayarak [[Bonoman]] gibi devletlerin büyümesini sağladı. Mali İmparatorluğu'nun erken tarihi (13. yüzyıldan önce), hem Arap tarihçiler hem de sözlü gelenekçiler tarafından çelişkili ve kesin olmayan bilgiler taşıdığı için belirsizdir. [[Sundiata Keita]], ([[İbn Haldun]] aracılığıyla) hakkında doğru yazılı bilgi bulunan ilk hükümdardır. Keita Hanedanı mensubu [[Sundiata Keita]] adlı savaşçı bir prens, [[Sosso İmparatorluğu|Sosso İmparatoru]] [[Soumaoro Kanté]]'den Mali halkının özgürlüğünü istedi. Sosso fethi 1235, Mali İmparatorluğuna Sahra-ötesi ticaret yollarına erişim sağladı.
Sundiata Keita'nın 1255'deki ölümünün ardından Mali krallarına ''mansa'' unvanı verildi. 1285'te eski bir kraliyet sarayı kölesi olan [[Sakoura]], imparator oldu ve İmparatorluğun topraklarını büyük ölçüde genişleterek Mali'nin en güçlü yöneticilerinden biri oldu. Mansa, [[Memlûk sultanları listesi|Memluk Sultanı]] [[An-Nasır Muhammed]] (taht. 1298-1308) döneminde [[Mekke]]'ye hacca gitti, ancak eve dönüş yolculuğunda öldü. Üç imparatorun daha saltanatından sonra, Musa Keita 1312'de mansa oldu. 1324'ten 1326'ya kadar Mekke'ye ünlü bir hac ziyareti yaptı. [[Mısır|Mısıra]] cömert hediyeler ve altın dağıtması Mısır'da önemli [[Enflasyon|enflasyona]] neden oldu. Maghan 1337'de mansa olarak babasının yerine geçti, ancak amcası [[Süleyman Keita|Süleyman]] tarafından 1341'de tahttan indirildi. Süleyman'ın 19 yıllık saltanatı sırasında [[İbn Battuta]] Mali'yi ziyaret etti. Süleyman'ın ölümü Mali'nin Altın Çağı'nın sonu ve yavaş bir düşüşün başlangıcı oldu.
Mali'nin 15. yüzyılda hala büyük bir devlet olduğu [[Tarık el-Sudan]]'dan bilinmektedir. Venedikli kaşif [[Alvise Cadamosto]] ve Portekizli tüccarlar bölgeyi keşfetti. [[Leo Africanus]]'un 16. yüzyılın başındaki ziyareti üzerine, Mali'nin topraklarına ilişkin açıklamaları, onun hâlâ hatırı sayılır bir alana sahip bir krallık olduğunu gösterdi. Ancak, 1507'den itibaren [[Diara]], [[Fulo İmparatorluğu|Büyük Fulo]] ve [[Songhay İmparatorluğu]] gibi komşu devletler Mali'nin sınırlarını küçülttü. 1542'de Songay İmparatorluğu başkenti işgal etti, ancak imparatorluğu fethetmekte başarısız oldu. 17. yüzyılda, Mali imparatorluğu, [[Bamana İmparatorluğu]]'nun akınlarıyla karşı karşıya kaldı. Mansa [[Mama Maghan]]'ın Bamana'yı fethetme konusundaki başarısız girişimlerinden sonra, 1670'de Bamana başkenti işgal etmesinin ardından Mali İmparatorluğu hızla dağılmaya başladı ve yıkıldı, yerini bağımsız şefliklere bıraktı. Mansa Keitas, kasabasına çekildi Kangaba onların taşra şefleri oldu.
| |||