Meslekî eğitim: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Arşiv bağlantısı eklendi |
k düzeltme (hata bildir) |
||
5. satır:
== Ülkelere göre mesleki eğitim ==
=== Almanya ===
Tüm kıta Avrupası'nda olduğu gibi [[Almanya]]'da da meslek eğitimi yüzyıllar boyu [[lonca]] teşkilatı içinde usta-çırak ilişkisi çerçevesinde gerçekleştirilmiş; fabrika üretiminin yaygınlaşmasından sonra çıraklık eğitimi krize girmiş ve yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulmuştu. Özellikle 19. yüzyılın ikinci yarısında çıkarılan yönetmelik ve tüzüklerle Almanya'da çırakların bir öğretim kurumuna devam etmeleri, okula devam zorunluluğuna paralel olarak düzenlenmişti. Böylece Almanya'da meslek eğitiminde uygulamanın işletmelerde ve teorik eğitimin okullarda birbirine paralel yürümesini esas alan "ikili sistem"in temeli atılmıştır. Günümüzde Almanya'da mesleki eğitim, ikili sistemin temel ilkelerini ve ruhunu koruyan 1969 tarihli ''Çıraklık Kanunu (Berufsbildungsgesetz)'' ile düzenlenmektedir.<ref name="semih">{{Web kaynağı | soyadı1 = Eker | ad1 = semih | başlık = Federal Almanya Cumhuriyeti'nde Mesleki Eğitim ve İkili Sistem. | url = https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1405842 | yayıncı = Sosyolojik Düşün dergisi,Cilt 5, Sayı 2 , Yıl: 2020 | erişimtarihi = 12 Mart 2021 | arşivengelli = evet}}</ref>
Günümüzde Almanya'da zorunlu eğitim, 18 yaşın tamamlanmasıyla sona erer.<ref name=semih/> Ortaöğretimin ilk devresindeki bir okulu tamamlayan ve lise üst devreye devam etmeyen öğrenciler, zorunlu eğitimlerinin kalan kısmını ortaöğretim II. devrede yer alan mesleki eğitim okullarından birinde tamamlamak zorundadır. Mesleki eğitim okullarındaki eğitim, işletmelerde uygulamalı eğitimi de içeren "''ikili sistem'' içinde yapılır. İşletmelerdeki uygulamalı eğitim yetkisi Federal hükümete aittir ve bunun esasları Mesleki Eğitim Yasası ile belirlenmiştir. Uygulamalardan ise eyaletler sorumludur. İkili sistemde öğrenciler aynı zamanda işçidir; asgari ücretin altında da olsa belli bir ücret alırlar ve bir iş sözleşmesinin sağladığı yasal avantajlardan yararlanırlar.<ref name="naci">{{Web kaynağı | soyadı1 = Gündoğan | ad1 = Naci | başlık = Okuldan Çalışma Hayatına Geçiş:Örnek Uygulamalar | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/8043 | yayıncı = İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası Cilt 55, sayı 1, yıl 2005 | erişimtarihi = 12 Mart 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200325230705/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/8043 | arşivtarihi = 25 Mart 2020}}</ref> Eğitim, 375 meslek alanında ve ulusal müfredata dayalı bir programla yürütülür. Gençler, haftanın 1-2 gününü okulda, diğer günlerini işyerinde geçirirler. Bazı mesleklerde ise okuldaki eğitim ile işyerindeki eğitimle aynı zamanda değil, art arda gerçekleşir.<ref name=naci/> İşverenin genci istihdam etme zorunluluğu olmamasına rağmen mezun olanların dörtte üçü eğitim gördükleri işyerinde istihdam olanağı bulmaktadır.<ref name=naci/> Sistemin maliyeti işverenler, yerel hükûmetler ve çıraklar tarafından karşılanır.
14. satır:
=== Türkiye ===
[[Türkiye]]'de mesleki eğitimin bir sistem içinde başlamasının 13. yüzyılda [[Ahilik]] örgütünün yaygınlaşması ile gerçekleştiği kabul edilir. Ahilik teşkilatında mesleki eğitim on yaşında ve alında bireyler için işyerinde yamaklıkla başlamakta, iki yıl sonra çıraklığa, genelde 1001 gün olan çıraklıktan sonra kalfalığa ve 3 yıl süren kalfalık döneminden sonra sınav niteliğinde olan bir törenle ustalığa terfi edilmekteydi<ref name="deniz">{{Web kaynağı | soyadı1 = Balcı | ad1 = Deniz | başlık = Bir kurum ve eğitimi örneği olarak ahilik teşkilatında eğitim | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/748848 | yayıncı = Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 46, Yıl: 2019 | erişimtarihi = 12 Mart 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200325144034/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/748848 | arşivtarihi = 25 Mart 2020}}</ref>. Ahilik teşkilatı [[İstanbul'un fethi]]nden sonra zaman içinde gayrimüslim halkın da katılabildiği bir esnaf örgütü olan [[lonca]] teşkilatına dönüştü ve mesleki eğitim, 1860 yılına kadar loncalar eliyle gerçekleştirildi. 1860 yılından sonra mesleki eğitim, örgün eğitim kurumlarıyla birlikte yürüdü. 1912 yılında lonca teşkilatına son verildi.
Türkiye'de ahi birlikleri ve lonca devirlerinden sonra mesleki eğitim faaliyetlerin neredeyse tamamı, devlet tarafından gerçekleştirildi. Osmanlı Devleti'nin [[Tanzimat dönemi]]nde [[Mithat Paşa]]'nın valilik yaptığı yerlerde Avrupa'daki mesleki eğitime benzer tarzda çalışmalar yapıldı. [[Cumhuriyet'in ilanı]]na kadar mesleki eğitim, devletin resmi eğitim politikası içinde yer almıyordu.<ref name="gemici">{{Web kaynağı | soyadı1 = Gemici | ad1 = Nurettin | başlık = Ahilikten Günümüze Meslek Eğitiminde Model Arayışları ve Sonuçları | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/302485 | yayıncı = Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt 8, Sayı 19, Yıl : 2010 | erişimtarihi = 12 Mart 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200325053246/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/302485 | arşivtarihi = 25 Mart 2020}}</ref> Cumhuriyet döneminde ise mesleki eğitim okula dayalı bir hal aldı; bu alandaki eğitim faaliyetlerinin neredeyse tamamı, bizzat devlet eliyle gerçekleşti. Cumhuriyetin ilk yıllarında mesleki eğitim, Erkek Sanat Okulları, Kız Sanat Okulları, Ticaret Okulları tarafından sürdürüldü.<ref name=bilge/> 18 Haziran 1986 yılında yürürlüğe giren 3308 sayılı kanun ile eğitim merkezlerinde yapılan uygulamalı eğitim ile işyerlerinde yapılan eğitimin paralelliği sağlandı. Bu kanun kimilerince Almanya'daki ikili meslek eğitim sisteminin uyarlanması olarak değerlendirilmiş, kimilerince ise Ahi birliklerinin ve uygulamalarını yaşatan bir kanun olarak düşünülmüştür.<ref name=gemici/>
| |||