Hadeen: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Ayrıca bakınız: Dz. Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
kDeğişiklik özeti yok |
||
1. satır:
:::
'''
▲[[Dosya:Hadean.png|sol|300x300px|küçükresim|Bir artistin etkisiyle hadean devir]]
▲'''Hadeyan''' ('''Hadean Devir'''), yeryüzünün oluşum sürecindeki ilk jeolojik [[Eon (jeoloji)|eon]]dur (zamandır). Yaklaşık 4.567 milyon yıl önce yeryüzünün oluşumuyla başlayıp, farklı görüşler ileri sürülmekle birlikte [[Uluslararası Stratigrafi Komisyonu]] ([[:en:International Commission on Stratigraphy]]) tarafından 4 milyar yıl önce sona erdiği kabul edilir. Yeryüzünün yeni yeni oluşmaya başladığı bu dönemde gezegen yüksek volkanizma nedeniyle çok sıcaktır ve yüzey kısmen eriyik durumdadır. Ayrıca diğer gök nesneleriyle çarpışmalar devam etmektedir. ''Hadeyan''</sup>'dan sonra [[Kambriyen öncesi]] zamanın ikinci dönemi olan [[Arkeyan]] başlar.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Hadean</ref>
== Etimoloji ==
Hadeyan terimi, ölüleri egemenliği altında bulunduran Antik Yunan yeraltı tanrısı [[Hades]]'ten ([[Antik Yunanca]]: ''ᾍδης'' veya ''Ἅιδης'', dorisch ''Ἀΐδας'') gelmektedir. Yeryüzünün o zamanki cehennemvari koşulları gözetilerek bu ad verilmiştir. Jeolog [[Preston Cloud]] bu terimi bilinen en yaşlı kayalardan önceki dönemi tanımlamak için 1972'de türetti. [[W. B. Harland]] ise aynı dönem için Latince “eski, antik” gibi anlamlara gelen ''priscus'' sözcüğünden ''Priscoan Dönem'' terimini türetti. Bu dönem için eski eserlerde ''Arkeyan öncesi'' anlamına gelen ''Pre-Arkean'', 19. ve 20. yüzyılda ise
== Alt
Hadeyan dönemin
* ''Pre-Nectarian Dönem'': 4.533 milyon yıl önce Ay’ın oluşmasıyla başlayıp, 3.920 milyon yıl önce [[Mare Nectaris]]'in ([[:en:Mare Nectaris]]) oluşmasıyla son bulur.
* ''Nectarian Dönem'': 3.920 milyon yıl önce [[Mare Nectaris]]’in oluşmasıyla başlayıp, 3.850 milyon yıl önce sona ermiştir.
Satır 21 ⟶ 19:
Bu öneriler henüz resmi bir nitelik taşımamaktadır. [[Uluslararası Stratigrafi Komisyonu]] tarafından da onaylanmış değildir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.stratigraphy.org/index.php/ics-chart-timescale |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=26 Ocak 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170113013553/http://www.stratigraphy.org/index.php/ics-chart-timescale |arşivtarihi=13 Ocak 2017 |ölüurl=hayır }}</ref>
== Kayaçlar ==
20. yüzyılın sonlarına doğru jeologlar [[Kitaa|Batı Grönland]], Kuzeybatı Kanada ve [[Batı
Bugün bilinen en eski [[zirkonyum]] kristali 4,4 milyar yıl
== Atmosfer ve
[[Dosya:Volcano q.jpg|küçükresim|192x192px|Yeni oluşan Dünya'da sıcaklıklar, aşırı volkanizma ve gök nesneleriyle olan çarpışmalar nedeniyle çok yüksekti.]]
Hadeyan dönemde atmosferin nasıl bir içeriğe sahip olduğu henüz büyük bir belirsizlik içinde olsa da, bazı jeologlar büyük miktarda [[azot]] içerdiğini düşünmektedir. Bazıları ise volkanik aktiviteler nedeniyle yüksek oranda [[karbon dioksit]] ve su buharı içerdiğine inanmaktadır.<ref>http://paleobiology.si.edu/geotime/main/hadean3.html</ref>
| |||