Astsubay: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Sayfa boşaltıldı Etiketler: Boşaltma Geri alındı |
Değişiklik özeti yok Etiketler: Geri alındı Görsel Düzenleyici: Sonrasında metin editörü |
||
1. satır:
''{{Türk Silahlı Kuvvetleri askerî rütbeleri}}
Uzman çavuş, en az [[lise]] veya dengi [[okul]] mezunu çavuşlar veya en az [[İlköğretim|ilköğretim okulu]] mezunu olup, muvazzaflık hizmetini çavuş rütbesi ile tamamlayanlardan, muvazzaflık hizmetini müteakip Türk Silahlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden teknik ve kritik görev yerlerinde veya çavuş kadro görev yerlerinde, bu Kanun esaslarına göre istihdam edilenler ile yönetmelikte belirtilen esaslara göre uzman onbaşılıktan uzman çavuşluğa geçirilen [[Sözleşme|sözleşmeli]] personeli ifade eder.<ref name="uzman erbaş kanunu">{{Web kaynağı | başlık = Uzman Erbaş Kanunu | url = https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=3269&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 | yayıncı = mevzuat.gov.tr | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | tarih = 25 Mart 1986 | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20200809195334/https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=3269&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 |arşivtarihi= 9 Ağustos 2020 | ölüurl = hayır }}</ref>
'''Hizmet şartları ve astlık, üstlük münasebetleri'''
Uzman erbaşlar, onbaşı ve çavuş rütbesini taşıyan asker kişi sayılırlar. Muvazzaflık hizmetinde ve yedeklik döneminde iken hizmete çağrıldıklarında er ve emsali rütbedeki erbaşların üstü olup; cezaî müeyyideler ile yargılama usulü bakımından er ve erbaşların tâbi olduğu hükümlere tâbi olurlar. [https://www.indyturk.com/node/312321/haber/uzman-erbaşların-ast-üst-isyanı-erlerde-bile-var-bizde-yok-tazminatta-görev Uzman erbaşların, aynı rütbedeki diğer bir uzman erbaşla astlık üstlük ilişkisi yoktur. Askeri öğrenciler ile astlık üstlük münasebetleri yoktur.] Uzman erbaşlar hakkında rütbenin geri alınması (fer'i cezası) uygulanmaz.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.mevzuat.gov.tr/anasayfa/MevzuatFihristDetayIframe?MevzuatTur=7&MevzuatNo=9439&MevzuatTertip=5 | başlık = Uzman Erbaş Yönetmeliği | yayıncı = mevzuat.gov.tr | arşivengelli = evet}}</ref>
'''Görev'''<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=3269&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 | başlık = Mevzuat | yayıncı = mevzuat.gov.tr/ | arşivengelli = evet}}</ref>
Türk Silahlı Kuvvetlerinin erbaş kadrolarında devamlılık arz eden teknik ve kritik görevlerde, yetişmiş personel ihtiyacını karşılamak maksadıyla istihdam edilecek uzman erbaşlar, istihdam edildikleri kadro görevleri ile beraber 4/1/1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununda erbaşlar için belirtilen görevleri de yaparlar.[https://www.mevzuat.gov.tr/anasayfa/MevzuatFihristDetayIframe?MevzuatTur=7&MevzuatNo=9439&MevzuatTertip=5] Kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından hazırlanan ve ilgisine göre Milli Savunma veya İçişleri Bakanlıklarınca onaylanan uzman onbaşı ve uzman çavuş kadrolarına göre her yıl alınacak uzman erbaşlarla ilgili kadro görev yerleri yayımlanarak duyurulur.[https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=3269&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5]
== Özlük hakları ==
Uzman çavuşlar '''10'uncu derecenin 1'inci kademesi'''nden; uzman onbaşılar ise, '''11'inci derecenin 1'inci kademesi'''nden giriş yaparlar. Uzman onbaşılıktan uzman çavuşluğa terfi edenlerin intibakları, bulundukları derece ve kademenin bir üst derecesinin aynı kademesine yapılır. Uzman erbaşlara; yan ödemeleri, Silahlı Kuvvetler hizmet tazminatı, aile yardımı ödeneği, doğum yardımı ödeneği, ölüm yardımı ödeneği ve yakacak yardımı 27.7.1967 tarihli ve 926 sayılı Kanun esaslarına göre, tayın bedeli 22.6.1978 tarihli ve 2155 sayılı Kanun esaslarına göre ödenir.
Uzman erbaşlardan görevde bulundukları süre içerisinde iki yıl süreli yükseköğrenimi tamamlayanlara bir kademe, üç yıl süreli yükseköğrenimi tamamlayanlara iki kademe, dört veya daha uzun süreli yükseköğrenimi tamamlayanlara ise bir derece verilir. Yükseköğrenim mezunu olmayan uzman erbaşlar, ikinci derecenin altıncı kademesine kadar ilerleyebilirler. Hizmete giriş derece ve kademeleri esas alınarak, başarılı olarak hizmet ettikleri her yıl için bir kademe ve her üç yıl için de bir derece verilir.<ref name="uzman erbaş kanunu" />
Uzman erbaşların barışta her yıl otuz gün yıllık planlı izin alma hakları vardır. Bu müddete yol dahil değildir. Ayrıca, kısa süreli mazeretlerde kullanılmak üzere on beş güne kadar yıllık mazeret izni verilebilir.
Uzman çavuşlar rütbe işareti olarak, uzman çavuş rütbe işaretini takarlar. Kışlık ve yazlık olarak haricî kıyafetleri, astsubay günlük elbisesinin; eğitim kıyafetleri ise, yaka ve rütbe işaretleri hariç astsubay eğitim elbisesinin aynısıdır. En az on yıl görev yapıp Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılanlara, istifa veya istifa etmiş sayılmak suretiyle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılan subay ve astsubaylar gibi; emeklilik durumunda ise, emekli subay ve astsubaylar gibi silah taşıma ruhsatı verilir.<ref name="uzman erbaş kanunu" />
Uzman erbaşlar; iki yıldan az, beş yıldan fazla olmamak şartıyla sözleşme yaparak göreve başlar ve Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı ile ilgilendirilirler. Sözleşmelerini tamamladıktan sonra istekleri dâhilinde yapılacak sağlık kontrolünün ardından bir ila beş yıl arasında sözleşme yaparak görevlerine devam edebilirler. 205 sayılı [[Ordu Yardımlaşma Kurumu]] Kanunu hükümleri uyarınca, Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında görevli bütün muvazzaf [[subay]], sözleşmeli subay, askeri [[memur]], muvazzaf [[astsubay]], sözleşmeli astsubay ve [[uzman jandarma]]lar, OYAK’ın zorunlu daimi üyeleri iken; uzman erbaşlar OYAK’ın isteğe bağlı daimi üyesi olabilmektedir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = OYAK’a üye olmak | url = https://www.oyak.com.tr/uye-hizmetleri/oyaka-uye-olmak/ | yayıncı = [[Ordu Yardımlaşma Kurumu]] | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200513155639/https://www.oyak.com.tr/uye-hizmetleri/oyaka-uye-olmak/ | arşivtarihi = 13 Mayıs 2020 | ölüurl = hayır }}</ref>
Uzman çavuşlar geçmişte 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 92. maddesi uyarınca devlet memurluğuna geçiş yapabiliyorlardı. Ancak daha sonra yapılan değişiklik ile uzman çavuşların devlet memurluğuna geçişinde 7 yıl hizmet şartı getirilmiş, [[Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi]] söz konusu kanun hükmünün Anayasa'ya aykırı olmadığına karar vermiştir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Uzman erbaşlara, memurluğa atanmak için 7 yıl hizmet şartı getirilmesi Anayasa'ya aykırı mı? | url = https://www.memurlar.net/haber/722111/uzman-erbaslara-memurluga-atanmak-icin-7-yil-hizmet-sarti-getirilmesi-anayasa-ya-aykiri-mi.html | yayıncı = [[Memurlar.net]] | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | tarih = 16 Ocak 2018 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180116130812/https://www.memurlar.net/haber/722111/uzman-erbaslara-memurluga-atanmak-icin-7-yil-hizmet-sarti-getirilmesi-anayasa-ya-aykiri-mi.html | arşivtarihi = 16 Ocak 2018 | ölüurl = hayır }}</ref> Görevde ve sivil olarak kendi imkânları ile satın aldıkları tabancalarını taşıyabilirler.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Uzman çavuşlara beylik tabanca düzenlemesi | url = https://www.hurriyet.com.tr/gundem/uzman-cavuslara-beylik-tabanca-duzenlemesi-40658420 | yayıncı = [[Hürriyet (gazete)]] | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | tarih = 26 Kasım 2017 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180510130053/https://www.hurriyet.com.tr/gundem/uzman-cavuslara-beylik-tabanca-duzenlemesi-40658420 | arşivtarihi = 10 Mayıs 2018 | ölüurl = hayır }}</ref>
=== Yükselme kıstasları ===
Uzman Erbaş Kanununun ilgili maddesinde yazılı şartları taşıyan uzman erbaşlardan, kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığının ihtiyaç duyacağı miktar kadarı, uzman erbaş yönetmeliğinde öngörülen sınavlarda başarılı olmak ve kazandıkları takdirde verilecek eğitimlerde başarılı olmak kaydıyla astsubay çavuşluğa nasbedilir. [[Astsubay]]lığa geçirilenlerin mecburî hizmet süresi, ilk sözleşmelerinin onaylandığı tarihten itibaren on beş yıldır. Bu personelin uzman erbaşlıkta geçen hizmet süreleri, astsubay rütbe bekleme süresinden sayılmaz.<ref name="uzman erbaş kanunu" /> Ayrıca Astsubaylık sınavına girecek olan uzman çavuşlar Astsubay meslek yüksek okulu giriş sınavına başvuru tarihinde müracaatın yapıldığı yılın Ocak ayının ilk günü itibarıyla yirmi beş yaşını bitirmemiş olmaları gerekmektedir.<ref name="uzman erbaş yönetmeliği">{{Web kaynağı|url=https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=9439&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5|başlık=Uzman Erbaş Yönetmeliği|erişimtarihi=5 Ağustos 2020|arşivtarihi=9 Ağustos 2020|arşivengelli=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200809195343/https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=9439&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5|tarih=20 Eylül 2005|ölüurl=hayır|website=mevzuat|yayıncı=mevzuat.gov.tr}}</ref>
{{Karıştırma|Uzman Jandarma}}[[Uzman jandarma|Uzman jandarmalar]],uzman erbaşların [[Üst yönetim bilgi sistemi|üst]]ü olup [[Ceza hukuku|ceza]] niteliğinde yaptırımlar ile yargılama usulü bakımından erbaşlarla aynı hükümlere tâbi tutulurlar.
:Madde 3 – Askerler ve rütbeler:<ref>{{Web kaynağı|url=https://tr.wikisource.org/wiki/Türk_Silahlı_Kuvvetleri_İç_Hizmet_Kanunu|başlık=Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu|yayıncı=wikisource.org}}</ref>
:a) Askerler:
:1. Er: İhtiyaçları Devlet tarafından deruhte ve temin olunan rütbesiz askerdir. Sözleşmeli erler de bu Kanuna göre er sayılır.
:2. Erbaş: İhtiyaçları Devlet tarafından deruhte ve temin olunan onbaşı ve çavuş rütbelerini haiz askerdir.
:Askerlik Kanununa göre mükellef bulundukları hizmetleri ifadan sonra hususi kanunlara tevfikan muayyen bir hizmet taahhüdü :suretiyle Silahlı Kuvvetlerde vazife gören uzman ve sözleşmeli çavuş ve onbaşılar da erbaş sayılır.
:b) [[Rütbe|Rütbeler:]]
:1. [[Erbaş|Erbaşlar:]]
:a) [[Onbaşı]]
:b) [[Çavuş]]
== Galeri<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kkk.tsk.tr/rutbeler.aspx|başlık=Karacı Uzman Erbaş Rütbe İşaretleri|yayıncı=kkk.tsk.tr}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.dzkk.tsk.tr/Personel/icerik/uzman-erbas-rutbeleri|başlık=Denizci Uzman Erbaş Rütbeleri|yayıncı=dzkk.tsk.tr}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.hvkk.tsk.tr/Custom/Hvkk/108|başlık=Havacı Uzman Erbaş Rütbeleri|yayıncı=hvkk.tsk.tr}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.jandarma.gov.tr/rutbeler|başlık=Jandarma Uzman Erbaş Rütbeleri|yayıncı=jandarma.gov.tr}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.sg.gov.tr/rutbeler|başlık=Sahil Güvenlik Uzman Erbaş Rütbeleri|yayıncı=sg.gov.tr}}</ref> ==
<gallery>
Dosya:TR-Army-OR5a.svg|Karacı Uzman Çavuş
Dosya:Turkey-air-force-OR-5.svg|Havacı Uzman Çavuş
Dosya:TR-Armed Forces-OR5b.svg|Denizci Uzman Çavuş
Dosya:Uzman Çavuş.jpg|Jandarma Uzman Çavuş
Dosya:TR-Navy-OR5a.svg|Sahil Güvenlik Uzman Çavuş
Dosya:UZMAN ERBAŞLAR İÇİN AYLIK GÖSTERGE TABLOSU.png|Aylık Gösterge Tablosu
Dosya:Öğrenim Durumu.png|Öğrenim Durumu
</gallery>
==Ayrıca bakınız==
*[[Türk Silahlı Kuvvetleri subay rütbe dereceleri ve işaretleri]]
== Kaynakça ==
{{Kaynakça|2}}
[[Kategori:Askerî rütbeler]]
| |||