Vikipedi

Çay, Afyonkarahisar: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
YBot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.760.144 değişiklik
Otorite kontrolü şablonu eklendi
Zektek (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
1.630 değişiklik
Madde daha ansiklopedik hâle getirildi.
4. satır:
| harita boyut = 250px
| harita açıklama = [[Türkiye|Türkiye'de bulunduğu yer]]
| harita1 = Afyonkarahisar districtslocation Çay.png
| harita1 boyut = 250px
| harita1 açıklama = Afyonkarahisar Siyasi Haritası
| harita2 =
| harita2 boyut = 200px
| harita2 açıklama =
| latd = 38
| latm = 35
Satır 31 ⟶ 26:
| website = [http://www.cay.bel.tr]
}}
'''Çay''', [[Afyonkarahisar (il)|Afyonkarahisar]] ilinin ilçesi. İç Ege bölgesinde; Ege, Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinin kesiştiği güzergâh üzerinde yer alan Çay ilçesi, doğuda [[Sultandağı]], güneyde [[Yalvaç, Isparta|Yalvaç]], batıda [[Şuhut]] ve Afyon[[Afyonkarahisar]], kuzeyde Bolvadin’le[[Bolvadin]]’le çevrilidir. İl merkezine 48 km uzaklıkta bulunan ilçenin yüz ölçümü 830 km²'dir.
 
== Tarih ==
=== Eski tarihi ===
Çay ilçesinin tarihi, [[Eski Tunç Çağı]]'na kadar uzananmaktadıruzanmaktadır. Tarihi içinde Mısır, Suriye, Trakya krallarının birleşik ordusu ile [[Antigonos Hanedanlığı]] arasındaki [[İpsos Savaşı]]'na ([[MÖ 301]]) ev sahipliği yapmasıyla ünlenmiş, doğu-batı, kuzey-güney doğrultulu antik yolların kavşak noktası olmuştur.
 
=== Selçuklu ve Osmanlı dönemi ===
Selçuklu Türklerinin Anadolu’yu fethi sırasında Bekçioğlu Emir Afşin, [[Orta Anadolu]]’da Amerra (Emirdağ) önlerine kadar gelmiştir. Haçlı savaşları sırasında Haçlı orduları tarafından yakılıp yıkılan kente, 1155 yıllarında Selçuklu Devleti tarafından Oğuz Türkleri yerleştirilmiş, adı da "Çay Değirmeni" olarak değiştirilmiştir. Selçuklu Sultanı III. GıyasettinGıyaseddin Keyhüsrev'in ölümünden sonra bölge, önce [[Eşrefoğulları]]'na ve [[Sahipataoğulları]]'na, daha sonra ise Germiyanoğulları'na geçmiştir. Germiyan Beyi I. Yakup, beyliğini vasiyet yoluyla II. Murat’a bırakmış ve böylece yöre Osmanlı topraklarına katılmıştır.
 
Selçuklu dönemine ait 1278'de Yusuf Binbin Yakup tarafından yaptırılan Taş Medrese, Taş Han ve Taş Cami hâlen de kullanılan önemli tarihî eserleridir.
[[Dosya:Çay Kervansaray von 1278.jpg|küçükresim|Çay Kervansaray 1278 yılında inşa]]
=== Kurtuluş savaşıSavaşı ===
Kurtuluş Savaşı sırasında kısa bir süre Yunan ordusunca işgal edilen Çay ilçesi, 24 Eylül 1921 günü bu işgalden kurtarılmıştır. 1958 yılında ilçe konumuna getirilmiştir. Çay ilçesi elektriğe 1935 yılında il merkezinden daha önce kendi kurduğu santralle ulaşmıştır.
 
Satır 48 ⟶ 43:
Afyon ilinin doğusunda, [[Sultan Dağları]]'nın kuzey eteklerinde kurulmuştur. Büyük bölümü dağlar ve akarsular tarafından derin biçimde yarılmış yüksek düzlüklerden oluşan ilçe topraklarını [[Sultan Dağları]] ile [[Karakuş Dağları]] engebelendirir. Karakuş Dağlarında yükseklik 2.000 m'nin altında iken, Sultan Dağlarında daha yüksektir. [[Sultan Dağları]]nın en yüksek noktası olan [[Topraktepe]] (2.519 m) Isparta sınırındadır. [[Eber Gölü]]'nün güneybatı bölümü ilçe sınırları içerisindedir. Gölü besleyen [[Akarçay Nehri]] kuzeyde doğal sınırı oluşturmaktadır.
 
Afyon Ovasının bir bölümü de çay ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. İl merkezine 48 km uzaklıkta bulunan ilçenin yüzölçümü 830 km²'dir.
 
İlçenin doğal güzellikleri arasında [[Eber Gölü|Eber]] ve [[Karamık Gölü|Karamık Gölleri]] bulunmakta olup, bu göllerde balık avcılığı (sazan, turna) ve çeşitli kuş avcılığı yapılmaktadır. Ayrıca Çağlayan Parkı ve Şelâlesi, Kanlı Yer Kavaklığı, Kardelen Parkı yöredeki az gelişmiş mesire yerleridir.
Satır 54 ⟶ 49:
== Ekonomi ==
İlçe [[Türkiye ekonomisi|ekonomisi]] tarıma dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında tahıl, şeker pancarı, haşhaş gelmektedir. Dağlık kesimlerde mera hayvancılığı yapılmaktadır. İlçede un fabrikaları bulunmaktadır.
[[Dosya:Çay; Taş Medrese (heute Moschee) von 1278; Westseite.jpg|küçükresim|sol|Çay; 1278 tarihli Taş Madrese, şimdi Camii (Sultan Alâeddin Camii); batı tarafı.]]
== Kültür ==
=== Yöresel yiyecekleri ===
Katmer, haşkeşli (haşhaşlı[[Haşhaşlı çörek|haşhaş]]<nowiki/>lı) lokul. Çay'da bu yiyeceklerin yanında etli yaprak ve kuru biber sarması, bamya çorbası ve peynirli börek sofralarınsofralarda olmazsa vazgeçilmezidirolmazdır. Bunlar aynı zamanda düğün ve mevlütmevlit yemekleridir. Ayrıca bu yemekler, tek bir kap içerisinden sunulan 'davet' ismi verilen yemeklerin de genel menüsüdür.
 
== Nüfus ==
Satır 63 ⟶ 58:
İlçenin nüfusu 2000 genel nüfus sayımına göre 45635'tir. Bunun 18137'si ilçe merkezinde, 27498'i ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır.
 
İlçe bağlısı olarak merkezMerkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 9 [[belde]], 14 [[Türkiye'nin köyleri|köy]] ve 17 [[mahalle]]den oluşmaktadır.
 
{{Türkiye ilçe nüfus/Afyonkarahisar/Çay}}
Satır 76 ⟶ 71:
 
{{Otorite kontrolü}}
[[Kategori:Çay (Afyonkarahisar)|'ın ilçeleri]]▼
 
▲[[Kategori:Çay (Afyonkarahisar)| ]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Çay,_Afyonkarahisar" sayfasından alınmıştır