Müşfik diktatörlük: Revizyonlar arasındaki fark

|yer= |isbn= |sayfa= 49|sayfalar=|erişimtarihi=29 Mayıs 2020 |url=https://books.google.com.tr/books?id=y_cuAAAAMAAJ&q=Benevolent+dictatorship+atat%C3%BCrk&dq=Benevolent+dictatorship+atat%C3%BCrk&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiFgNHx3tnpAhUCwMQBHc2yCqo4FBDoAQgnMAA}}</ref>, 1919'dan 1923'e dek [[Türk Kurtuluş Savaşı]]'nda ettiği önderlik ve 1923'ten 1938'e dek süren Cumhurbaşkanlığı süresince, eski [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] toprakları üzerindeki yabancı etkisini ortadan kaldırdı, günümüzdeki [[Türkiye|Türkiye Cumhuriyeti]]'ni de kurarak ülkesinde hayranlıkla bakılan bir figüre dönüştü.<ref>{{Web kaynağı |url=http://thepolicywire.com/lee-kuan-yew-the-curious-legacies-of-benevolent-dictators/ |başlık=Lee Kuan Yew & The Curious Legacies of "Benevolent Dictators" |tarih=27 Mart 2015 |yazar=Eric Watson |eser=The Policy Wire |erişimtarihi=27 Kasım 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20151208123234/http://thepolicywire.com/lee-kuan-yew-the-curious-legacies-of-benevolent-dictators/ |arşivtarihi=8 Aralık 2015 |ölüurl=hayır|ölüurl=evet}}</ref> [[Atatürk Devrimleri]], kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanıdı, [[aşar]]ı kaldırarak köylülerin üzerindeki vergi yükünü azalttı, aristokrasi ve teokrasiyi kaldırdı; [[Türkiye'de laiklik|Türkiye'de laikliğin]], Türk dili ve eğitiminin modernleşmesinin ve [[şeriat]] hukuku yerine [[Batı dünyası|Batı]] usulü bir hukukun yerleşmesini sağladı.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.columbia.edu/~sss31/Turkiye/ata/hayati.html |başlık=Mustafa Kemal Atatürk |eser=columbia.edu |erişimtarihi=27 Kasım 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20151109083247/http://www.columbia.edu/~sss31/Turkiye/ata/hayati.html |arşivtarihi=9 Kasım 2015 |ölüurl=hayır}}</ref>

 

 

1927'de kabul edilen [[Cumhuriyet Halk Fırkası]] Tüzüğü ile Atatürk partinin "değişmez genel başkanı" ilan edildi ve milletvekili adaylarını seçme yetkisi, kaydı, hayatı boyunca kendisine tanındı. 15-20 Ekim 1927 tarihleri arasında Ankara'da toplanan [[Cumhuriyet Halk Fırkası|CHF]] ikinci kurultayında Kurtuluş Savaşı'nı ve Cumhuriyet'in kuruluşunu anlatan [[Nutuk (eser)|Nutuk]]'u (Söylev) okudu.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.chp.org.tr/index.php?module=content&page_id=456 |başlık=CHP Kurultayları |erişimtarihi=14 Ekim 2005 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20051014193056/https://www.chp.org.tr/index.php?module=content&page_id=456 |arşivtarihi=14 Ekim 2005 |ölüurl=evet}}</ref> Kurtuluş Savaşı'nın Atatürk'ün bakış açısıyla anlatımını içeren Nutuk, Türkiye Cumhuriyeti'nin Millî Mücadele'ye ilişkin resmî görüşünün esasını oluşturur ve Millî Mücadele'yi Mustafa Kemal Paşa ile birlikte başlatan ve yürüten askerî ve siyasi şeflere karşı (Rauf, Karabekir, Refet Bele, Mersinli Cemal Paşa, Cafer Tayyar Eğilmez, "Sakallı" Nurettin Paşa, Celalettin Arif Bey vb.) bir tartışma konusu niteliği de taşır.<ref>Söylev ve Demeçler, Uludağ Üniversitesi Yayınları, 2007</ref> Atatürk 1927 yılında askerlikten [[Müşîr]] (Mareşal) rütbesiyle emekli oldu.

12 Ağustos 1930'da [[İsmet İnönü|İsmet Paşa]]'nın hükûmetine alternatifleri sunmak amacıyla çok partili demokratik hayata kavuşmak için Mustafa Kemal Paşa'nın yakın arkadaşı [[Ali Fethi Okyar|Fethi Bey]] (Okyar)'e [[Serbest Cumhuriyet Fırkası]]nı kurdurarak kız kardeşi [[Makbule Atadan|Makbule Hanım]] (Boysan, Atadan),<ref>Koçak, Cemil. ''Belgelerle iktidar ve Serbest Cumhuriyet Fırkası: tarih yazımında Serbest Cumhuriyet Fırkası'' (2006), İletişim Yayınları, s. 197</ref> çocukluk ve okul arkadaşı [[Nuri Conker|Nuri Bey]] (Conker)'leri de üye yaptırdı. Ancak 17 Kasım 1930'da gericilerin partiyi kullanmaları korkusu<ref>Mavioğlu, E. (30 Mart 2004). [http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=111374 "Türkiye'de Sol Nerede?...(01)"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090528202756/http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=111374 |tarih=28 Mayıs 2009 }} 25 Nisan 2011 tarihinde erişildi, paragraf 14</ref> ve partinin Mustafa Kemal'i hedef almasından<ref>Çavdar, T. (1995). "''Serbest Fırka''", Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 8. s. 2058. İletişim Yayınları, İstanbul</ref> dolayı Fethi Bey partiyi feshetti.

 

 

Türkiye'deki tek parti rejimi, Atatürk'ün ardından Cumhurbaşkanı olan [[İsmet İnönü]]'nün iktidarı sırasında, 1945'te [[Millî Kalkınma Partisi]]nin kurulmasıyla sonlandı.{{Kaynak belirt}}