Yin ile yang: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Wiki standardına çekme |
Değişiklik özeti yok |
||
3. satır:
'''Yin ve Yang''' Kuramı ve İlkeleri ([[Basitleştirilmiş Çince karakterler|Basitleştirilmiş Çince]]'de: 阴阳, [[Klasik Çince]]'de 陰陽 ) bütün kainatın işleyişini açıklar. Çin'de ortaya çıkmış olan kuramın tarihi tarım öncesi [[Toplayıcı Avlayıcı Topluluklar]]'a kadar uzanmaktadır. Çin ve tarih boyunca etkili olduğu sahalarda Tıb'dan, Astronomi'ye, Kozmogoni'den, tarıma, mühendisliğe kadar bir çok alanda kullanılan temel bir ilke olmuştur. Yin ve yang kutupları hiçbir zaman sabit olmazlar bu yüzden mutlak değildirler, değişir ve dönüşebilirler, sürekli birlikte bulunur, kararlı yada kararsız hallerde olabilir. Karşıt kutuplara şöyle örnekler verilebilir: gece ve gündüz, aydınlık ve karanlık, büzüşük ve dağınık, ön ve arka, iç ve dış, alçak ve yüksek, usul ve ani, yakın ve uzak, kısa ve uzun, diri ve kart, ham ve olgun, vbg. Yin ve Yang Kuramı, insanlık tarihi boyunca ortaya çıkmış tüm bilgi ve inanç kaynakları üzerinde etki bırakmıştır.
Kullanımı tarım öncesi toplumlara kadar uzandığı anlaşılan kuramın yazılı olarak ilk ele alındığı eser Fu Xi'nin [[Yi Çing]] (Değişimler Klasiği, Yi Jing, 易 經, MÖ 2800) eseri olmuştur. Yi Çing'de Yin ve Yang kuramı ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. [[Çin tıbbı|Çin Tıbbı]]'nın da en temel kuramı olarak kullanılan yin ve yang kuramının ilkeleri, Huangdi'nin Dahiliye Klasiği / Huang Di - Nei Jing (黃帝內經, MÖ-3. yy) <ref>
</ref> adlı derleme eserde anlatılmıştır. Bu kaynak niteliği taşıyan yazılı eserde "Yin ve Yang" kuramının ilkeleri şu başlıklarla sunulmuştur (ilkelerin açıklamaları bu esere ait değildir):
== Her kutup birbirine karşıt ve eşittir ==▼
Evrende her şeyin, durumun birbirinden kopmaz iki [[Karşıtlık|karşıt]] kutbu vardır. Yin Kutbu: içeri doğru, karanlık, gece, büzüşmeye doğru, usul, alçak gibi özellikleri; Yang Kutbu: dışa doğru, ışıklı, gündüz, saçılmaya doğru, ani, yüksek, gibi özellikleri temsil eder. Kutuplar haddine ulaşınca karşıtına dönüşür. Gecenin en karanlık anında gündüz başlar. En büzüşük halde saçılma doğmaya meyillilik artar. En mania halinde depresyon tetiklenmesi beklenir, vs.
== Kutuplar birbirine bağlıdır ve birbirine dönüşürler==
| |||