IV. Umumî Müfettişlik: Revizyonlar arasındaki fark

'''IV. Umumî Müfettişlik''', [[Türkiye]]'nin eski [[umumi müfettişlik]]lerinden biriydi. Müfettişlik, 1936-1952 yılları arasında varlığını sürdürmüş olup [[Bingöl (il)|Bingöl]], [[Elâzığ (il)|Elâzığ]] ve [[Tunceli (il)|Tunceli]] illerini kapsamaktaydı.<ref name=":02">{{kitap kaynağı|son=Bayır|ilk=Derya|başlık=Minorities and Nationalism in Turkish Law|tarih=22 Nisan 2016|yayımcı=Routledge|isbn=978-1-317-09579-8|sayfalar=139–141139-141}}</ref> Merkezi [[Elâzığ]]'da yer almaktaydı.<ref name="Çağaptay">Çagaptay, 2006, p. 48</ref>

Başbakan [[İsmet İnönü]], doğu seyahati sırasında [[Dersim]] bölgesinde bir [[umumi müfettişlik]] kurulmasını hem bölgedeki asayişsizliğin kontrol altına alınması hem de bölgeyi kalkındırmak için var olan umum müfettişliklerinin yetersiz kaldığına kanaat getirdi. Ankara'ya döndükten sonra Tunceli kanunu olarak bilinen 6 Ocak 1936 tarihinde ve 23823 sayılı kararname ile Dördüncü Umum Müfettişliği resmen kuruldu. Ardından 6 Haziran 1936 yılında merkezi [[Tunceli]] olmak üzere [[Bingöl (il)|Bingöl]], [[Elâzığ (il)|Elâzığ]] ve [[Tunceli (il)|Tunceli]] illeri [[I. Umumî Müfettişlik]]'ten ayrılarak IV. Umumî Müfettişlik'e katıldı. 10 Ocak 1936 tarihinde Dördüncü Umum Müfettişlik uhdesinde bulunmak üzere [[8. Kolordu (Türkiye)|8. Kolordu]] Komutanı [[Korgeneral]] [[Hüseyin Abdullah Alpdoğan]] Bakanlar Kurulu tarafından 229 sayılı kararla Dördüncü Umum müfettişi olmak üzere atandı<ref name="GD">Birinci Genel Müfettişlik Bölgesi, ''ibid'', s. 66, 194.</ref> ve bu görevi 1943 yılına kadar sürdürdü.<ref>{{web kaynağı|url=http://www.tunceli.gov.tr/hukumet-konagi-tarihce|başlık=Hükümet Konağı Tarihçe|website=www.tunceli.gov.tr|erişimtarihi=24 Haziran 2021}}</ref> Kuruluşunun ardından bölgede karakol, okul ve ayrıca Elazığ'a demiryolu hattı gibi yatırımlar yapıldı. Dersimli yerel bir aşiret lideri olan [[Seyit Rıza]], Tunceli Kanunu'nun yürürlükten kaldırılmasını talep etti ve kendisine sadık aşiretlerin Mart 1937'de bir [[jandarma]] karakoluna saldırarak [[Dersim İsyanı]]'nı başlattı. İsyanı büyük bir kararlılıkla bastırıldı ve liderleri idam edildi.<ref name=":3">{{kitap kaynağı|son=Yılmaz|ilk=Kamil|başlık=Disengaging from Terrorism - Lessons from the Turkish Penitents|datetarih=2014-04-16 Nisan 2014|yayımcı=Routledge|isbn=978-1-317-96449-0|sayfalar=26}}</ref>