Türkiye Türkçesi ağızları: Revizyonlar arasındaki fark

{{Ayrıca bakınız|Türkiye Türkçesi coğrafyası}}Türkiye Türkçesi, tarihî [[Osmanlı İmparatorluğu]] coğrafyasında günümüzde konuşulmaya devam eden Türk ağızları bakımından bazı gruplara ayrılır.

Ağızlarının sınıflandırması üzerine temel kaynak sayılabilecek “Anadolu Ağızlarının Sınıflandırması” adlı eser, adından da anlaşılacağı üzere, [[Anadolu ağızları]]nın sınıflandırmasını içerir. Dolayısıyla bu eser ile Türkiye Türkçesi coğrafyası içindeki en büyük ve nüfusça en yoğun bölge olan Anadolu, ağızlar bakımından sınıflandırılmıştır. Kuzey, batı ve güneybatı yönleri denizlerle doğal sınıra sahip olan “Anadolu”nun güneydoğu ve doğu sınırları için, Türkiye Cumhuriyeti devlet sınırları kabul edilmiştir.<ref name=Karahan1996>Leylâ Karahan, Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1996</ref> Anadolu dışında kalan Türkiye Türkçesi ağız bölgelerinden biri olan Rumeli ağızlarının sınıflandırması da yapılmıştır; doğu ve batı. Batı Rumeli ağızları bölgesi sınırları, [[Gyula Németh]]’in “Bulgaristan Türk Ağızlarının Sınıflandırılması Üzerine” adlı makalesinde belirtilmiş ve Rumeli ağızlarına ilişkin sonraki yayınlarda da genelde bu sınırlar kullanılmıştır. Ağız bölgelerinin birbirinden ayrılan özelliklerini gösteren, örnekler veren ağız çalışmaları yapılmıştır. Çeşitli bölge çalışmaları ve Rumeli’deki bir alt grubu anlatan ağız çalışmaları yapılmıştır. Türkiye Türkçesi coğrafyasındaki üç bölge yön sırasıyla Rumeli, Anadolu ve Kıbrıs’tır. Sözü edilen üç saha, toplu olarak pek belirtilmese de, haklarında yapılan dil çalışmalarından görüldüğü gibi, Türkiye Türkçesi sahası içinde incelenmiştir. Belirtilen bölgeler, Osmanlı İmparatorluğu’nun tarihî coğrafyası içindedir. Türkiye Türkçesi de zaten [[Osmanlı Türkçesi]]nin yakın dönemde başlayıp günümüze gelen devamı olduğuna göre, bu durum son derece doğaldır. Tarihî [[Osmanlı İmparatorluğu]] topraklarının yayılım alanı, tarihî süreçte değişse de hep büyük bir alan kaplamıştır. Aidiyeti değişkenlik göstermiş olan sınır bölgeleri dışında, yüzlerce yıl Osmanlı idaresinde olan bölgeler, Türkiye Türkçesinin bugünkü sahasıdır. Tabii, tarihî dönemdeki nüfus durumları ile bugünküler aynı değil. Türkçe, bazı bölgelerde nüfusunu korusa veya arttırsa da, büyük sayılabilecek bazı bölgelerde de düşüş yönünde nüfus değişikliği yaşamıştır. Türkçe konuşanı kalmayan kısımlar da olmuştur. Çağdaş Türkiye Türkçesi sahası da, bütün bu değişikliklere paralel olarak kurgulanmıştır.<ref name=Igci2013-6/> Türkiye Türkçesi coğrafyasının ana ağız bölgeleri şu şekilde belirtilebilir: