Cüce gezegen: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
Arşiv bağlantısı eklendi
k yazım/şablon adı/iç bağ dz.
24. satır:
(1) Gezegen<sup>1</sup>, (a) Güneş etrafında yörüngede bulunan, (b) kendi yerçekiminin katı cisim kuvvetlerinin üstesinden gelmesine yetecek kadar kütleye sahip, böylece [[hidrostatik denge]] şeklini almış (neredeyse yuvarlak) ve (c) yörüngesinin etrafındaki [[Civarını temizleme|çevreyi temizlemiş]] gök cismidir. <br />
(2) "''Cüce gezegen''", (a) Güneş'in etrafında yörüngede olan, (b) katı cisim kuvvetlerinin üstesinden gelebilecek şekilde kendi kendine kütle çekimi için yeterli kütleye sahip olan bir gök cismidir, böylece hidrostatik denge (neredeyse yuvarlak) şeklini alır,<sup>2</sup> (c) yörüngesinin etrafındaki çevreyi temizlemez ve (d) bir [[Doğal uydu|uydu]] değildir. <br />
(3) Güneş'in yörüngesindeki uydular dışında diğer tüm cisimler<sup>3</sup> topluca "[[Küçük Güneş Sistemi Cismi]]" olarak adlandırılacaktır." <br />
 
:<small>Dipnotlar:
31. satır:
:<sup>3</sup> Bunlar şu anda Güneş Sistemi asteroitlerinin çoğunu, çoğu Neptün ötesi cisimlerini (TNO), kuyruklu yıldızları ve diğer küçük cisimleri içerir.</small>}}
 
IAU, sınıra yakın cisimleri belirlemek için hiçbir zaman bir süreç oluşturmadı ve bu tür kararları gökbilimcilere bıraktı. Bununla birlikte, daha sonra bir IAU komitesinin olası cüce gezegenlerin isimlendirilmesini denetleyeceği yönergeler oluşturuldu: [[Mutlak parlaklık|Mutlak büyüklüğü]] +1'den daha parlak olan isimsiz Neptün ötesi cisimler (ve dolayısıyla 1'lik bir [[geometrik albedo]]'ya karşılık gelen minimum 838 &nbsp;km çap)<ref name="bruton" /> cüce-gezegen adlandırma komitesi tarafından adlandırılacaktı.<ref name="IAU2008" /> O sırada (ve 2019 itibariyleitibarıyla), adlandırma kriterini karşılayan cisimler [[Haumea]] ve [[Makemake]] idi.
 
Bu beş cisim – 2006'da ele alınan üçü (Plüton, Ceres ve Eris) ve 2008'de adlandırılan ikisi (Haumea ve Makemake) – genellikle yetkililerin isimlendirmesi ile Güneş Sisteminin cüce gezegenleri olarak sunulur.<ref name="WGPSN" /> Bununla birlikte, bunlardan sadece biri – Plüton – mevcut şeklinin hidrostatik dengeden beklenilene uyduğunu doğrulamak için yeterince ayrıntılı olarak gözlemlenmiştir.<ref name="Nimmo2017" /> Ceres dengeye yakındır, fakat bazı kütleçekimi anormallikleri açıklanamıyor.<ref name="EPSC" />
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Cüce_gezegen" sayfasından alınmıştır