Irak Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
1 kitap ekle (20210602)) #IABot (v2.0.8) (GreenC bot |
kDeğişiklik özeti yok |
||
96. satır:
'''Irak Savaşı''', 20 Mart 2003'te [[Amerika Birleşik Devletleri]] ve [[Birleşik Krallık]] önderliğinde oluşturulmuş [[Çok Uluslu Güç - Irak|Çokuluslu Koalisyon Kuvvetlerinin]] bir askerî harekâtla Irak'a girmesiyle<ref>{{Web kaynağı |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/2862343.stm |başlık=BBC |erişimtarihi=14 Haziran 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20080226195556/http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/2862343.stm |arşivtarihi=26 Şubat 2008 |ölüurl=hayır }}</ref> başlayan ve devam eden<ref>[http://www.foxnews.com/politics/2009/03/19/iraq-war-years-later-success-victory/ ''Fox News'': 6 Yıl Sonra Irak Savaşı: Başarıldı Fakat Zafer Yok]</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.lasvegassun.com/news/2009/jan/12/biden-visits-iraq-as-bombs-highlight-ongoing-war/ |başlık=''Las Vegas Sun'': Biden visits Iraq, as bombs highlight ongoing war |erişimtarihi=14 Haziran 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20090608014828/http://www.lasvegassun.com/news/2009/jan/12/biden-visits-iraq-as-bombs-highlight-ongoing-war/ |arşivtarihi=8 Haziran 2009 |ölüurl=evet }}</ref> savaş. Ayrıca '''İkinci Körfez Savaşı''', '''Irak'ın İşgali'''<ref>http://books.google.com/books?id=ptqgNq8xnOAC&</ref> ve koalisyon ülkelerince '''Irak'ı Özgürleştirme Operasyonu'''<ref>[http://opm.gov/news/veterans-preference-extended-to-operation-iraqi-freedom,1024.aspx ABD Personel Müdürlüğü Bürosu] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120118081134/http://www.opm.gov/news/veterans-preference-extended-to-operation-iraqi-freedom,1024.aspx |tarih=18 Ocak 2012 }} {{İng}}</ref> olarak da adlandırılır. 21 Ekim 2011 tarihinde [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] Başkanı [[Barack Obama]] yaptığı açıklamada, ülkedeki [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] askerlerinin 31 Aralık 2011'e kadar geri çekileceğini açıkladı.<ref>Hürriyet gazetesi, [http://www.hurriyet.com.tr/planet/19051429.asp "Bir dönemin sonu"]</ref> 15 Aralık 2011 tarihinde Bağdat'ta bulunan Amerikan Üssü'nden son Amerikan Bayrağı'nın indirilmesiyle savaş resmen sona ermiştir.<ref>Milliyet gazetesi, [http://dunya.milliyet.com.tr/irak-ta-bir-donem-resmen-son-buldu-/dunya/dunyadetay/15.12.2011/1475959/default.htm "Irak'ta bir dönem resmen son buldu!"]</ref> [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] Dışişleri Bakanı [[John Kerry]] savaşın vahim bir hata olduğunu belirtmiştir.<ref>http://www.aljazeera.com.tr/haber/abdnin-son-irak-pismanligi</ref>
Savaş öncesinde, [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] ve [[Birleşik Krallık|Britanyalı]] hükûmetlerinin Irak'ın [[kitle imha silahları]]na sahip olduğu ve bu silahların koalisyon ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkenin güvenliğini ciddi şekilde tehdit ettiği gerekçesiyle<ref>[http://www.americanprogress.org/issues/kfiles/b24970.html "In Their Own Words: Iraq's 'Imminent' Threat"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120625071155/http://www.americanprogress.org/issues/kfiles/b24970.html |tarih=25 Haziran 2012 }} {{İng}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.number10.gov.uk/Page3206 |başlık="BM Güvenlik Konseyi kararı ve raporu" |erişimtarihi=14 Haziran 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100124071528/http://www.number10.gov.uk/Page3206 |arşivtarihi=24 Ocak 2010 |ölüurl=evet }}</ref><ref>[http://www.fas.org/irp/congress/2004_cr/s012804b.html "Irak'ın Kitle İmha Silahları üzerine Yeni Bilgi"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20190401012202/https://fas.org/irp/congress/2004_cr/s012804b.html |tarih=1 Nisan 2019 }} {{İng}}</ref> [[Birleşmiş Milletler Doğrulama ve Teftiş Komisyonu]] yetkililerinin kimyasal silahların varlığı konusunda kanıtlarının olmadığı,<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.cnn.com/2003/US/03/07/sprj.irq.un.transcript.blix/index.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=14 Haziran 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170113100817/http://www.cnn.com/2003/US/03/07/sprj.irq.un.transcript.blix/index.html |arşivtarihi=13 Ocak 2017 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.newyorker.com/archive/2003/05/12/030512fa_fact |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=14 Haziran 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140717100914/http://www.newyorker.com/archive/2003/05/12/030512fa_fact |arşivtarihi=17 Temmuz 2014 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/02/08/AR2007020802387.html</ref><ref>http://intelligence.senate.gov/press/record.cfm?id=298775</ref> işgal sonrasında, ABD-Iraklı İnceleme Grupları, Irak'ın kitle imha silahı programına 1991'de son verdiği fakat [[ambargo]] kalkmazsa tekrar faaliyete geçirebileceği belirtti.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.globalsecurity.org/wmd/library/report/2004/isg-final-report/isg-final-report_vol1_rsi-06.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=14 Haziran 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20180920065203/https://www.globalsecurity.org/wmd/library/report/2004/isg-final-report/isg-final-report_vol1_rsi-06.htm |arşivtarihi=20 Eylül 2018 |ölüurl=hayır }}</ref>
[[Polonya Silahlı Kuvvetleri]] ve [[Amerika Birleşik Devletleri Ordusu]] Irakda [[kimyasal silah|kimyasal kitle imha silahı]] buldu<ref>http://www.nti.org/gsn/article/poland-announces-iraqi-chemical-weapons-find</ref><ref>https://www.opcw.org/news/article/status-of-chemical-demilitarisation-as-at-21-april-2009</ref><ref>https://lenta.ru/news/2006/06/29/chemical</ref>.
Buna rağmen terk edilmiş veya konulduğu yerin belirsiz olduğu kimyasal silah kalıntıları olacağı gerekçesiyle koalisyon kuvvetleri harekât düzenlemiştir.<ref name="wpost">http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/06/22/AR2006062201475.html</ref> Bazı Amerikalı görevliler Saddam Hüseyin'i, [[El-Kaide]]'ye destek vermek ve barıdırmakla suçladılar<ref name="wpost" /> fakat bu ilişkiler hiçbir zaman kanıtlanamadı.<ref>[http://abcnews.go.com/images/Politics/Saddam%20and%20Terrorism%20Redaction%20EXSUM%20Extract.pdf "Saddam and Terrorism: Emerging Insights from Captured Iraqi Documents," vol. 1]</ref><ref>[http://irrationallyinformed.com/pdfcollection/20040729_Kerr_Report.pdf "Intelligence and Analysis on Iraq: Issues for the Intelligence Community,"]''Institute for Defense Analyses'' IDA Paper P-4287, pp. ES-1</ref> Bir söylentiye göre dönemin ABD başkanı [[George W. Bush]] [[Filistinliler|Filistinli]] bir görevliye Tanrı'nın kendisine Saddam'ı devirerek Irak'ı baskıdan kurtaracağına yönelik ilham verdiğini söylemiştir. İşgalin diğer sebepleri ise Irak'ın Filistinli intihar bombacılarına parasal destek sağladığı,<ref>[http://archives.cnn.com/2002/US/09/12/iraq.report/ "White House spells out case against Iraq"]</ref> Irak hükûmetinin insan haklarını suistimal ettiği,<ref>{{Web kaynağı |url=http://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2003/02/20030226-11.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=14 Haziran 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20171203171830/https://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2003/02/20030226-11.html |arşivtarihi=3 Aralık 2017 |ölüurl=hayır }}</ref> ve demokrasinin ülkede ve bölgede yaygınlaştırılmasıydı.<ref name="cbsnews">{{Web kaynağı |url=http://www.cbsnews.com/stories/2004/01/09/60minutes/main592330.shtml |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=14 Haziran 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131008111954/http://www.cbsnews.com/stories/2004/01/09/60minutes/main592330.shtml |arşivtarihi=8 Ekim 2013 |ölüurl=hayır }}</ref> Bazı görevliler işgal kararında Irak'ın petrol rezervleri en önemli etkendi.<ref name="cbsnews" /><ref>http://www.judicialwatch.org/maps-and-charts-of-iraqi-oil-fields/</ref> fakat bu görüş Amerika tarafından yalanlanmıştır.<ref>http://www.guardian.co.uk/world/2007/sep/16/iraq.iraqtimeline</ref><ref>http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=10000087&sid=ahJS35XsmXGg&refer=to</ref>
| |||