Memet Fuat: Revizyonlar arasındaki fark

'''Memet Fuat (Mehmet Fuat Bengü)''', (d. 16 Şubat 1926, [[Erenköy]], [[İstanbul]] - ö. 19 Aralık 2002, [[İstanbul]]), Türk eleştirmen, yazar, yayıncı ve eğitimci. Memet Fuat, [[Nâzım Hikmet]]'in üvey oğludur. Ünlü şâirin şiirlerinde “Oğlum Memet!” diye seslenerek dünyaya tanıttığı kişidir.<ref name="mezar" />

Memet Fuat, edebiyat eleştirisi yazıları ile tanınan bir edebiyat adamı olmakla beraber, voleybola katkıları ile tanınan bir spor adamıdır. 1960'ta De Yayınevi’ni kurdu. ''[[Yeni Dergi]]'' adlı edebiyat dergisini çıkardı. Altınyurt Voleybol Takımında antrenörlük yaptı ve amatör takımın deplasmanlı lige yükselmesini sağladı. [[Nâzım Hikmet]]’in hayatı ve eserleri hakkında eserler verdi. Nazım Hikmet'in üvey oğludur; ünlü şairin şiirlerinde “''oğlum memet''” diye seslenerek dünyaya tanıttığı kişidir<ref name=mezar/>.

16 Şubat 1926’da İstanbul’da, dedesi [[Mehmed Ali Paşa (müşir)|Mehmet Ali Paşa’nınPaşa]]’nın Erenköy’deki[[Erenköy, Kadıköy|Erenköy]]’deki köşkünde dünyaya geldi.<ref name=memet>{{Web kaynağı |url=http://www.memetfuat.com/turkish/frm_index/yasam_oykusu.html |başlık=Memetfuat.com sitesi, '''Yaşam Öyküsü''', ''Erişim tarihi:27.06.2011'' |erişimtarihi=28 Haziran 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160304052044/http://www.memetfuat.com/turkish/frm_index/yasam_oykusu.html |arşivtarihi=4 Mart 2016 |ölüurl=hayır}}</ref> Babası sanat eleştirmeni [[Vedat Örfi (Bengü)]], annesi Piraye Hanım’dır. O doğmadan önce yurt dışına giden babasını ilk kez beş yaşında iken gördü.<ref name=memet/> Annesinin ünlü ozan [[Nazım Hikmet]] ile birlikteliği sırasında onlarla birlikte yaşadı. 1932’de anne ve babasının boşanmasının ardından annesi, Nazım Hikmet ile 1935 yılında evlendi. 1938’de üvey babası Nazım’ın tutuklanıp 15 yıl hapis cezasına mahkûm edilmesinden sonra yaşamını dedesi Mehmet Ali Paşa’nın köşkünde sürdürdü.

[[Erenköy]] 38. İlkokulu'nda, Kadıköy 1. Orta'da, [[Robert Koleji]]'nde ve [[Haydarpaşa Lisesi]]'nde okudu. [[İstanbul Üniversitesi]] Edebiyat Fakültesi]]'nin İngiliz Dilidili ve Edebiyatıedebiyatı Bölümü'nebölümüne 1946’da kaydoldu.

[[Nâzım Hikmet]]'in etkisi ile yöneldiği [[edebiyat]] alanında "''Memet Fuat"'' adıyla tanınmaya başladı. 1946’da ilk kitabını [[Tuna Baltacıoğlu]] ile birlikte yayımladı. ''Aşk ve Sümüklü böcekBöcek'' adlı kitabın ilk yarısında Baltacıoğlu’nun, ikinci yarısında Memet Fuat’ın öyküleri yer alıyordu.

1950'de [[Tuna Baltacıoğlu]] ve Oktay Verevler ile birlikte ''Memleketimizde ve Dünyada Kitaplar'' adlı bir dergi çıkardı. 1951 yılında ikinci kitabı ''Yaşadığımız'' yayımlandı. Aynı yıl, üniversiteyi tamamlamasından önce dedesi Mehmet Ali Paşa’yı kaybetti ve aile, maddi sıkıntı içine düştü.<ref name=memet/> ''[[Yeditepe (dergi)|Yeditepe Dergisi]]''’nde dergisinde yayınladığı denemeler ile adını duyurmaya başladı. Üniversiteyi bitirince İstanbul’daki okullarda yardımcı öğretmen olarak çalıştı. Nazım Hikmet ile ilişkisi nedeniyle [[Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı’ndaBakanlığı|Millî Eğitim Bakanlığı]]’nda çalışmayı sürdüremeyince özel İngilizce dersleri verdi ve kitap çevirileri yaptı. [[John Steinbeck]], [[Erskine Caldwell]], [[Jack London]]’dan öyküler, [[Walt Whitman]]’dan şiirler, Varlık Yayınları’na [[Edgar Allan Poe]]’dan, [[Katherine Mansfield]]’den öyküler çevirdi.

Gençliğinde yaşadığı [[akciğer]] rahatsızlığı sebebiyle askerliğe başladığı Yedekyedek Subaysubay Okulu'ndanokulundan çürük raporuyla çıkarıldı. Çocukluğundan beri tanıştığı ve Piraye Hanım'ninın deda akrabası olan [[İzgen Öksüzcü]] ile Edebiyatedebiyat Fakültesi'ndekifakültesindeki arkadaşlıkları evlilikle noktalandı. Bu evlilikten 25 Temmuz 1961'de oğulları [[Kenan Bengü|Kenan]] doğdu.

1959'da dergilerde çıkan eleştiri yazıları sayesinde "Ataç Eleştiri Armağanı"'nı kazandı. O sırada eniştesi Metin Yasavul ile "De Yayınevi"'ni kurdu. Yayınevinin ilk kitabı olarak 1960'ta ''Düşünceye Saygı''’yı yayımladı ve bu eser, 1961 yılında [[Türk Dil Kurumu|Türk]] Diltarafından Kurumu Denemedeneme-Eleştirieleştiri Ödülü]]’nüödülünü kazandı. Yayınevi, 1960 -ile 1980 yılları arasında, 20 yılda birçok kitap yayımladı. ''Yeni Dergi'''yi çıkardı.

1980 - 1983 yılları arasında ''Yazko'' edebiyat dergisi’ni yönetti. 1981'de [[Adam Yayınları]]'nın yerli yayınlar editörü oldu. Nazım Hikmet’in, [[Orhan Veli]]’nin yapıtlarının yeniden basılmasına öncülük etti. 1985’te1985’ten yayımlanmayaitibaren başlayan[[Adam “''Yayınları|Adam SanatYayınları''” dergisinin]]<nowiki/>nın Genelgenel Yayınyayın Yönetmenliğiyönetmenliği görevini 1999’a kadar sürdürdü. 1992’de "''Çağdaşımız Makyavel''" adlıbaşlıklı kitabıyla [[Sedat Simavi Ödülleri|Sedat Simavi Ödülü]]’nü [[Gülten Akın]]’la paylaştı.

1990'larda, önce 1990 yılında bir ameliyatta kız kardeşi İzgen'i, arkasından da 1995 yılında da annesi Piraye'yi yitirdi. 1995'te kendisi de solunum yetmezliğinden yoğun bakıma alındı. Yoğun bakım sonrasında öldüğü güne kadar evinde çalışmaya devam etti. Bu sırada yazdığı ve derlediği birçok eseri yayımlandı. 1995’te [[Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca|Kültür “KültürBakanlığı]] tarafından "Kültür ve Sanat Büyük Ödülü” verildi. 1996’da bunu “Edebiyatçılar[[Edebiyatçılar Derneği]]'nin Onur Ödülü Altınonur Madalyası”ödülü izledi. 1997’de “''Yaşasın Edebiyat''” dergisinin yaptığı soruşturmada “''Gölgede Kalan Yıllar''” adlıbaşlıklı yapıtı “Yılınyılın Kitabı”kitabı seçildi. 1999'da ikinci kez girdiği yoğun bakımdan çıkar çıkmaz tutmaya başladığı güncesi, ölümünden sonra “''Ölünceye Kadar''” adıylabaşlığıyla iki cilt olarak yayımlandı. 19 Aralık 2002'de akciğer yetmezliğinden yaşamını kaybetti. [[Karacaahmet Mezarlığı]]'na defnedildi.<ref name=mezar>{{Web kaynağı |url=http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=116922 |başlık='''Memet Fuat toprağa verildi''', ''Hürriyet Gazetesi, 20.12.2002'' |erişimtarihi=28 Haziran 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200517113438/http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=116922 |arşivtarihi=17 Mayıs 2020 |ölüurl=evet}}</ref>