Güney Yemen: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Otorite kontrolü şablonu eklendi |
Erman Kuzu (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{Koordinat|12|48|N|45|02|E|source:kolossus-svwiki|display=title}}
{{Eski ülke bilgi kutusu
107. satır:
}}{{Yemen tarihi}}
'''Güney Yemen Halk Cumhuriyeti''' (1967-1970), sonra '''Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti''' (1970-1990), 1967-1990 arasında bugünkü [[Yemen]]'in güneyinde var olmuş sosyalist devlet.<ref name="coğ1">{{kitap kaynağı |soyadı1=Nijman |ad1=Jan |başlık=Geography: Realms, Regions, and Concepts |tarih=2020 |yayıncı=Wiley |isbn=978-1119607410 |basım=20.}}</ref> 22 Mayıs 1990'da Kuzey Yemen'le birleşerek Yemen Cumhuriyeti adını almıştır.<ref name="coğ1"/>
1839'da [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] hakimiyetinden çıkarak [[Aden]] merkezli bir İngiliz protektorasına dönüşen Güney Yemen'in devamıdır. 1937'den itibaren üzerindeki İngiliz denetimi daha da arttı.<ref name="coğ1"/> İmam Ahmed yönetimindeki Kuzey Yemen'in etkisinin güçlenmeye başladığı 1950'lerde, bağımsızlık yolunu da açmak üzere Güney Yemen'in küçük ve zayıf devletçiklerini bir araya getirme planı gündeme geldi. Daha gelişmiş bir yapıya dayanan Aden'in muhalefetine karşın, 1963'te bu plan doğrultusunda ''Güney Arabistan Federasyonu'' oluşturuldu. İngilizlerin en geç üç yıl içinde bölgeden çekilme kararını açıkladığı 1965'ten sonra [[Mısır]]'dan destek alan Güney Yemen Kurtuluş Cephesi ile daha çok yerel güçlerle ayakta duran Ulusal Kurtuluş Cephesi arasında bir iktidar mücadelesi başladı. Federasyon ordusunun da Ulusal Kurtuluş Cephesi saflarına katılması karşısında, İngilizler Kasım 1967'de yönetimi bu örgüte bırakarak, Güney Yemen'den çekildiler.
30 Kasım 1967'de Güney Yemen'in bağımsızlığını ilan eden yeni yönetim, Batı'dan gerekli desteği göremeyince [[Sovyetler Birliği|SSCB]] ve [[Çin]] gibi sosyalist ülkelerle yakınlaşma içine girdi. [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'den alınan silah yardımı karşılığında [[Sovyetler Birliği|SSCB]] Güney Yemen'de önemli deniz üsleri kazandı. Ulusal Kurtuluş Cephesi de adını Yemen Sosyalist Partisi olarak değiştirerek tek politik güç haline geldi. 1978'de iç çekişmeler sonunda iktidara gelen sertlik yanlısı Abdülfettah İsmail, 1980'de devrilerek [[Sovyetler Birliği]]'ne sürgüne gönderildi. Ardılı olan Ali Nasır Muhammed, bölgesel sorunlarda daha ılımlı politika izleyerek Batı'yla ilişkileri geliştirmeye çalıştı.Ama parti ve devlet kademelerinde süren ayrılıklar, Abdülfettah İsmail 1985'ten sürgünden dönüşüyle yeniden su üstüne çıktı. Taraflar arasındaki açık çatışmayla Ocak 1986'da patlak veren kısa süreli iç savaşta binlerce kişi yaşamını yitirdi. Abdülfettah İsmail'in ölümünden ve Ali Nasır Muhammed'in Kuzey Yemen'e sığınmasından sonra uzlaştırıcı olarak görülen Haydar Ebubekir Attas başa geçti.
116. satır:
Güney Yemen 332.970 km² yüzölçümüne sahip 6 idari bölüme ayrılmış bir ülkeydi. Başkenti [[Aden]] olan Güney Yemen'in nüfusu 2.585.484'tü. (1990)
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
{{Devletlere göre sosyalizm}}
| |||