İbranice: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gyulyumser (mesaj | katkılar)
k 78.175.234.122 (mesaj) tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Ottovondodo tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. (TW)
Etiket: Geri al
Değişiklik özeti yok
30. satır:
[[Dosya:Alphabet Hebrew.svg|küçük|[[Davud'un Yıldızı]] baz alınarak tasarlanmış [[İbrani alfabesi|İbrani harfleri]]]]
 
'''İbranice''' ({{ibranice|עִבְרִית}}, <small>[[İbranicenin romanizasyonu|romanize]]:</small> {{Ses|He-Ivrit.ogg|''Ivrit''}}, {{IPA|he|ivˈʁit}} veya {{IPA|-|ʕivˈɾit}}) bugünkü İsrail'de konuşulan Sami dilidir.{{kdş|Weismann|2012}} Yahudiler'inYahudilerin atalarının "Laşon la - Kodeş" (Kutsal Dil) olarak nitelendirdikleri bir dil olup; belirgin bir özelliği, sadece sessiz harflerden oluşan bir alfabeye sahip oluşudur.{{kdş|Weismann|2012}} Antik Mısır ve Babil'de kazılar sonucu elde edilen belgelerden bu dilin çok eskiden beri kullanıldığı anlaşılmıştır.{{kdş|Weismann|2012}} Kimi tarihçiler, bu dilleri [[Kenan dilleri]] olarak adlandırmışlardır.{{kdş|Weismann|2012}} Söz konusu İbranice'yiİbraniceyi etkileyen diller ise [[Akadca]], [[Asurca]], [[Babil lehçesi|Babil dili]] ve [[Aramice]]'<nowiki/>dir.{{kdş|Weismann|2012}} Bütün [[Sami dilleri]] gibi İbranice'İbranicede de kelimeler üç ünsüzden meydana gelen fiil köklerinden doğar. Ünlüler ikinci derecedeki ayrıntıları açıklar.{{kdş|Weismann|2012}}
 
İbranice'ninİbranicenin bir diğer özelliği ele sessiz harflarıharflerı aynı zamanda sayı olarak kullanmasıdır.{{kdş|Gur|2018}} Örneğin Alef 1; Tet 9; Yod 10; Kuf ise 100 sayısını simgeler.{{kdş|Gur|2018}} Sağdan sola yazılır.{{kdş|Gur|2018}} Erkek ve dişi belirlemesi mevcuttur. Birinci Tapınağın yıkılışından sonraki devirlerde İbranice canlı nitelikleri bir süre korumuşsa da, giderek niteliğini yitirerek "Laşon Hahamim" (Alimlerin Dili) haline gelmiştir.{{kdş|Gur|2018}} Kuzeybatı Sami dillerinin Kenan dalını oluşturur. İbrani dili tarihinde dört dönem görünür.{{kdş|Gur|2018}} Kutsal Kitap İbranicesi, Mişna İbranicesi, Yeni İbranice ve Modern İbranice. Mişna İbranicesi, M. Ö. 4. yüzyıldan beri günlük dil olarak kullanıldı.{{kdş|Gur|2018}} Aslında Yahudiye bölgesinde halk, günlük dil olarak yüzyıllarca Aramice ve İbranice, sinagogda ve okulda ise İbranice konuştu.{{kdş|Gur|2018}} Zaman içinde İbranice'ninİbranicenin etkisi azaldı. İsrail Devletidevletinin kuruluşunda bu dil resmiresmî dil oldu.{{kdş|Gur|2018}}
 
2013 istatistik verilerine göre [[Modern İbranice]], dünya çapında 9 milyondan fazla kişi tarafından konuşulmaktadır.<ref name="Behadrey-Haredim">{{Web kaynağı|ad1=Nachman|soyadı1=Gur|ad2=Behadrey|soyadı2=Haredim|başlık='Kometz Aleph&nbsp;– Au': How many Hebrew speakers are there in the world?|url=http://www.bhol.co.il/article_en.aspx?id=52405|erişimtarihi=2 Kasım 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131104025104/http://www.bhol.co.il/article_en.aspx?id=52405|arşivtarihi=4 Kasım 2013|ölüurl=evet}}</ref> Geçmişsel olarak bu dil, [[Tanah]]'da "İbranice" adıyla anılmasa da, [[Yahudiler]]in ve atalarının ulusal [[dil]]i olarak kabul edilir.{{efn|[[Tanah]]'ta (Yahudi Kutsal Kitabı) bu dile '''''Yehudit''''' "Yahuda dili" veya '''''Səpaṯ Kəna'an''''' "Kenan dili" denmiştir.<ref name=ASB>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=EZCgpaTgLm0C&pg=PA1|başlık=A History of the Hebrew Language|ad=Angel|soyadı=Sáenz-Badillos|translator-first=John|translator-last=Elwolde|yayıncı=Cambridge University Press|yıl=1993|özgünyıl=1988|isbn=9780521556347}}</ref> Daha sonra [[Josephus]] ve [[Yuhanna İncili]] gibi Helenistik yapıtlar, ''İbranice'' terimini hem İbranice hem de [[Aramice]]'ye atıfta bulunmak için kullandılar.|grup="not"}} Paleo-İbranice'ninİbranicenin ilk yazılı örnekleri [[MÖ]] [[10. yüzyıl]]dan kalmaktadır.<ref name=ASB>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=EZCgpaTgLm0C&pg=PA1|başlık=A History of the Hebrew Language|ad=Angel|soyadı=Sáenz-Badillos|translator-first=John|translator-last=Elwolde|yayıncı=Cambridge University Press|yıl=1993|özgünyıl=1988|isbn=9780521556347}}</ref> [[Orta Avrupa|Orta]] ve [[Doğu Avrupa]]'da yaşamış [[Aşkenazi Yahudileri]]'<nowiki/>nin, [[Yahudi-Roma savaşları|Roma sürgünü]]yle [[Yahudiye (Roma eyaleti)|Yahudiye]]'den çıktıkları zamanlardan beri unutmaması nedeniyle günümüzde hâlâ konuşulan tek [[Kenan dilleri|Kenan dili]] olma özelliğine sahiptir.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı1=Grenoble|ad1=Leonore A.|soyadı2=Whaley|ad2=Lindsay J.|başlık=Saving Languages: An Introduction to Language Revitalization|tarih=2005|yayıncı=Cambridge University Press|yer=Birleşik Krallık|isbn=978-0521016520|sayfa=63|url=https://books.google.com/books?id=Vavj5-hdDgQC&pg=PA63|alıntı=Hebrew is cited by Paulston et al. (1993:276) as 'the only true example of language revival.'|erişimtarihi=28 Mart 2017}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|soyadı1=Fesperman|ad1=Dan|başlık=Once 'dead' language brings Israel to life Hebrew: After 1,700 years, a revived language becomes a common thread knitting together a nation of immigrants with little in common except religion|url=http://articles.baltimoresun.com/1998-04-26/news/1998116050_1_read-hebrew-hebrew-and-arabic-german|erişimtarihi=28 Mart 2017|eser=The Baltimore Sun|ajans=Sun Foreign Staff|tarih=26 Nisan 1998}}</ref>
 
[[İsrail]]'in resmî dili olmakla beraber İsrail dışında yaşayan [[Yahudiler|Yahudi]] azınlıklar tarafından da konuşulur. İbranice, 22 harflik [[İbrani Alfabesi]] ile sağdan sola doğru yazılır. [[İsrail]] ve [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] başta olmak üzere [[Avustralya]], [[Kanada]], [[Almanya]], [[Filistin]], [[Panama]] ve [[Birleşik Krallık]]'ta konuşulur.<ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=heb Ethonolgue'da İbranice]</ref> Bunun dışında [[Batı Şeria]]'da [[Yahudiler|Yahudi]] olmayan bir azınlık ve dünyanın birçok yerindeki Yahudi azınlıklarca da yerel dilin yanında [[Ladino]], [[Yidiş]] veya [[Aramice]] ile beraber dini dil olarak konuşulur.
69. satır:
</div><ref>[[w:he:עברית|İbranice wiki'den "İbranice" maddesinden alıntıdır]]</ref>
 
=== İbranice-Asurca-Arapça karşılatırmasıkarşılaştırması ===
{| cellspacing=0 cellpadding=3 border=1 style="text-align:right;"
|- bgcolor="#ececec" style="text-align:center;"
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İbranice" sayfasından alınmıştır